I/ Trước khi xây dựng dự toán ngân sách nhà nước năm 2007, các đơn vị phải đánh giá được tình hình thực hiện nhiệm vụ ngân sách nhà nước năm 2006 . Trong đó phải chú ý đến những nguyên nhân tác động, những thuận lợi, khó khăn trong công tác thực hiện nhiệm vụ thu chi ngân sách năm 2006...
II/ Công tác xây dựng dự toán ngân sách nhà nước năm 2007:
Dự toán NSNN năm 2007 và thời kỳ 2007-2010 được xây dựng theo quy định của Luật NSNN, Nghị định số 60/2003/NĐ-CP ngày 06/6/2003 của Chính phủ, Chỉ thị số 19/CT-TTg ngày 12/6/2006 của Thủ tướng Chính phủ và Thông tư 59/2003/TT-BTC ngày 23/6/2003 của Bộ Tài chính và các văn bản khác có liên quan. Trong đó chú ý một số nội dung chủ yếu sau:
1. Công tác xây dựng kế hoạch nguồn lực tài chính – ngân sách thực hiện các mục tiêu, nhiệm vụ phát triển kinh tế – xã hội theo Nghị quyết Đại hội Đảng X...
2. Công tác xây dựng dự toán thu ngân sách nhà nước năm 2007
Dự toán thu NSNN phải xây dựng tích cực, vững chắc, có tính khả thi cao với mức động viên phấn đấu đạt trên 22% so với GDP, trong đó thu thuế và phí đạt trên 21% so với GDP. Dự toán thu nội địa (không kể thu từ dầu thô) tăng tối thiểu 14-16% so mức ước thực hiện năm 2006 (mức ước thực hiện năm 2006 tăng tối thiểu 5% so với dự toán thu ngân sách năm 2006 Thủ tướng Chính phủ đã giao). ..
3. Công tác xây dựng dự toán chi ngân sách nhà nước năm 2007
Căn cứ hệ thống tiêu chí và định mức phân bổ ngân sách năm 2007 theo quyết định của Thủ tướng Chính phủ, các Bộ, cơ quan quản lý ngành, lĩnh vực ở Trung ương và Uỷ ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương, các đơn vị dự toán các cấp lập dự toán chi ngân sách năm 2007 trong phạm vi số kiểm tra dự toán chi ngân sách năm 2007 được Bộ Tài chính thông báo; trên cơ sở chế độ, định mức chi tiêu, căn cứ nhiệm vụ được giao, tập trung kinh phí bố trí cho những nhiệm vụ quan trọng chủ yếu, quán triệt thực hiện tiết kiệm, chống lãng phí. Xây dựng dự toán chi ngân sách năm 2007 theo từng lĩnh vực. Tập trung bố trí ngân sách thực hiện các nhiệm vụ quan trọng phát triển kinh tế - xã hội, đảm bảo an ninh, quốc phòng và xoá đói giảm nghèo...
4. Xây dựng dự toán NSNN đảm bảo cân đối ngân sách nhà nước, cân đối ngân sách các cấp chính quyền địa phương theo quy định của Luật NSNN và Chỉ thị số 19/CT-TTg ngày 12/6/2006 của Thủ tướng Chính phủ:
- Dự toán thu thuế và phí của NSNN đảm bảo chi thường xuyên, trả các khoản nợ (trong nước và ngoài nước) đến hạn và kinh phí thực hiện cải cách tiền lương, có tích luỹ cho đầu tư phát triển. Bội chi NSNN ở mức không lớn hơn 5% GDP, phù hợp với khả năng vay trong nước và vay ưu đãi ngoài nước, không vay thương mại ngoài nước để bù đắp bội chi ngân sách nhà nước.
- Các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương xây dựng dự toán chi ngân sách địa phương theo tiêu chí, định mức phân bổ ngân sách năm 2007 được Thủ tướng Chính phủ quyết định. Căn cứ dự toán thu ngân sách năm 2007 trên địa bàn, các nguồn thu ngân sách địa phương được hưởng 100% theo quy định của Luật Ngân sách nhà nước, xác định tỷ lệ phần trăm (%) phân chia các khoản thu phân chia giữa Ngân sách Trung ương và ngân sách địa phương năm 2007 và ổn định trong thời kỳ ngân sách mới.
- Đối với những tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương có nhu cầu huy động thêm vốn để tăng đầu tư phát triển phải xây dựng dự toán theo đúng quy định tại Khoản 3 Điều 8 Luật NSNN đảm bảo mức dư nợ huy động (kể cả số dự kiến huy động năm 2007) không vượt quá 30% (đối với thành phố Hà nội, Hồ Chí Minh là 100%) dự toán chi đầu tư XDCB của ngân sách cấp tỉnh của địa phương.
5. Về xây dựng dự toán ngân sách địa phương:
Năm 2007 là năm đầu tiên của thời kỳ ổn định ngân sách địa phương mới theo quy định của Luật Ngân sách nhà nước, việc xây dựng dự toán thu, chi ngân sách địa phương, các địa phương phải bám sát mục tiêu, nhiệm vụ của NSNN năm 2007 nêu trên và trên cơ sở nguồn lực theo định mức phân bổ ngân sách năm 2007, căn cứ các quy định của Luật NSNN và các văn bản hướng dẫn thực hiện Luật để xây dựng dự toán ngân sách năm 2007 và thời kỳ 2007-2010; đảm bảo dự toán ngân sách địa phương năm 2007 được xây dựng phải thực hiện quy định của Luật NSNN về việc tăng khả năng tự cân đối, phát triển ngân sách địa phương, giảm số bổ sung từ ngân sách cấp trên hoặc tăng tỷ lệ phần trăm (%) điều tiết số nộp về ngân sách cấp trên so với thời kỳ ổn định trước.
Ngoài các quy định hướng dẫn chung về công tác lập dự toán ngân sách nhà nước, việc lập, xây dựng dự toán ngân sách địa phương cần chú ý một số nội dung chủ yếu sau:
5.1. Về xây dựng dự toán thu ngân sách trên địa bàn:
Căn cứ kết quả thực hiện các chỉ tiêu kinh tế xã hội, thu - chi ngân sách 5 năm 2001-2005 của địa phương, căn cứ mục tiêu kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội giai đoạn 2006-2010 đã được Đại hội Đảng các cấp thông qua, khả năng thực hiện các chỉ tiêu kinh tế - xã hội và ngân sách năm 2006, trên cơ sở dự báo tốc độ tăng trưởng kinh tế và nguồn thu năm 2007 đối với từng ngành, từng lĩnh vực, các cơ sở kinh tế của từng địa phương và những nguồn thu mới phát sinh trên địa bàn để tính đúng, tính đủ từng lĩnh vực thu, từng khoản thu theo chế độ; dự toán thu nội địa từ nguồn thu thuế và phí (không kể thu từ dầu thô) năm 2007 tăng tối thiểu 14-16% so với ước thực hiện năm 2006 trên cơ sở đánh giá thu ngân sách nhà nước năm 2006 tăng tối thiểu 5% so dự toán Thủ tướng Chính phủ giao (không kể thu từ dầu thô), dự toán thu từ hoạt động xuất nhập khẩu tăng tối thiểu 8-9% so với ước thực hiện năm 2006.
5.2. Về xây dựng dự toán chi ngân sách địa phương:
- Căn cứ dự toán thu ngân sách nhà nước trên địa bàn, thu ngân sách địa phương hưởng 100% theo quy định của Luật Ngân sách nhà nước, mức chi cân đối ngân sách địa phương theo định mức, tiêu chí phân bổ ngân sách nhà nước năm 2007 theo quyết định của Thủ tướng Chính phủ để xác định tỷ lệ phần trăm (%) phân chia các khoản thu phân chia giữa ngân sách trung ương và ngân sách địa phương, số bổ sung cân đối từ ngân sách trung ương cho ngân sách địa phương năm 2007 (nếu có) và được ổn định trong thời kỳ ngân sách mới theo quy định của Luật Ngân sách nhà nước và các văn bản hướng dẫn Luật. Trên cơ sở đó, căn cứ nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội của địa phương giai đoạn 2006-2010 và mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội năm 2007, chế độ chính sách chi tiêu hiện hành và tình hình thực tế của từng địa phương, Sở Tài chính phối hợp với Sở Kế hoạch và Đầu tư tham mưu giúp Uỷ ban nhân dân cấp tỉnh trình Hội đồng nhân dân cùng cấp quyết định định mức phân bổ ngân sách địa phương năm 2007 cho từng cấp chính quyền địa phương cấp dưới và đảm bảo ổn định số bổ sung cân đối từ ngân sách cấp trên và tỷ lệ phần trăm phân chia các khoản thu phân chia giữa ngân sách các cấp chính quyền địa phương. Đồng thời, đảm bảo định mức phân bổ ngân sách địa phương đối với các nhiệm vụ chi quan trọng (lĩnh vực giáo dục - đào tạo và dạy nghề, lĩnh vực khoa học công nghệ) không thấp hơn mức Quốc hội quyết định và Thủ tướng Chính phủ giao.
- Ưu tiên kinh phí thực hiện nhiệm vụ xây dựng cơ sở hạ tầng, tập trung đầu tư những dự án, công trình trọng điểm của địa phương (giao thông, thuỷ lợi, công trình phục vụ chuyển dịch cơ cấu kinh tế, công trình khắc phục hậu quả thiên tai...); chủ động bố trí ngân sách địa phương thực hiện mục tiêu kiên cố hoá trường lớp học, xoá phòng học 3 ca, phòng học tranh, tre, nứa, lá, đầu tư kiên cố hoá kênh mương và đường giao thông nông thôn; hạ tầng làng nghề, du lịch; thực hiện phát triển giống cây trồng, vật nuôi; chuyển đổi cơ cấu kinh tế; xúc tiến thương mại, mở rộng và tìm kiếm thị trường xuất khẩu; chú trọng thực hiện nhiệm vụ xoá đói, giảm nghèo, tạo việc làm, đấu tranh với các tệ nạn xã hội;…
- Bố trí đủ vốn đối ứng cho các dự án ODA hoặc hợp phần dự án ODA thực hiện trên địa bàn thuộc trách nhiệm của địa phương theo quyết định của Thủ tướng Chính phủ; các dự án theo quy định địa phương phải bố trí từ ngân sách địa phương. Chủ động tính toán bố trí trong dự toán chi XDCB nguồn để xử lý dứt điểm các khoản nợ XDCB, các khoản nợ huy động phải trả khi đến hạn.
- Bố trí dự toán chi đầu tư xây dựng cơ bản của ngân sách địa phương tương ứng với số thu tiền sử dụng đất để đầu tư các công trình kết cấu hạ tầng kinh tế – xã hội.
- Bố trí chi đầu tư phát triển kết cấu hạ tầng của địa phương từ nguồn thu tiền sử dụng đất gồm cả nguồn thu sử dụng đất kết chuyển năm trước sang năm sau (nếu có) theo đúng chế độ quy định để đầu tư các công trình kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội và các dự án di dân, tái định cư, chuẩn bị mặt bằng xây dựng.
- Đối với nguồn thu từ xổ số kiến thiết, năm ngân sách 2007 thực hiện cơ chế ngân sách trung ương bổ sung có mục tiêu cho ngân sách địa phương tương ứng với dự toán nguồn thu xổ số kiến thiết và được ổn định cho cả thời kỳ 2007-2010 để đầu tư kết cấu hạ tầng phúc lợi xã hội, trong đó chủ yếu tập trung cho các lĩnh vực giáo dục, y tế.
- Xây dựng phương án huy động vốn đầu tư cơ sở hạ tầng ở địa phương, bố trí ngân sách địa phương đảm bảo hoàn trả đủ các khoản đến hạn (cả gốc và lãi) phải trả theo đúng quy định tại Khoản 3 Điều 8 Luật Ngân sách nhà nước.
- Bố trí kinh phí thực hiện các Nghị quyết số 37/2004/QH11 ngày 03/12/2004 của Quốc hội về giáo dục, Nghị quyết Trung ương 2 (khoá VIII) đối với lĩnh vực khoa học công nghệ, Nghị quyết 41-NQ/TW ngày 15/11/2004 của Bộ Chính trị đối với nhiệm vụ bảo vệ môi trường thuộc nhiệm vụ chi ngân sách địa phương.
- Bố trí dự phòng ngân sách địa phương, bổ sung quỹ dự trữ tài chính theo quy định của Luật ngân sách nhà nước, để chủ động ứng phó với thiên tai, lũ lụt, dịch bệnh và xử lý những nhiệm vụ cấp bách ở địa phương.
- Đối với các nhiệm vụ đầu tư hạ tầng theo các quyết định của Thủ tướng Chính phủ như: Quyết định số 168/2001/QĐ-TTg ngày 30/10/2001, Quyết định số 186/2001/QĐ-TTg ngày 07/12/2001, Quyết định số 120/2003/QĐ-TTg ngày 11/6/2003, Quyết định số 134/2004/QĐ-TTg ngày 20/7/2004 của Thủ tướng Chính phủ,... căn cứ mục tiêu nhiệm vụ và nhu cầu nguồn vốn đầu tư đã quy định; căn cứ kết quả đã đầu tư, giai đoạn 2001-2005, khả năng thực hiện năm 2006, các địa phương xây dựng, tính toán nhiệm vụ năm 2007, trong đó chủ động bố trí, sắp xếp ngân sách địa phương và các nguồn tài chính theo chế độ quy định để thực hiện các nhiệm vụ trên, dự kiến mức đề nghị ngân sách trung ương hỗ trợ kèm theo thuyết minh các căn cứ tính toán.
- Xây dựng dự toán chi ngân sách năm 2007, các địa phương chủ động tính toán các nguồn để thực hiện chi cải cách tiền lương theo quy định tại điểm 3.4, mục II, phần B nêu trên.
Đối với các địa phương, dự toán ngân sách nhà nước năm 2007 là năm đầu thời kỳ ổn định ngân sách mới 2007-2010, Bộ Tài chính chủ trì thực hiện làm việc với Sở Tài chính các tỉnh, thành phố thuộc Trung ương từ khoảng giữa tháng 7 năm 2006, làm việc với UBND tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương từ tháng 8/2006 để thảo luận về dự toán ngân sách năm 2007, dự kiến xong trước 1/9/2006 để tổng hợp báo cáo Chính phủ và các cơ quan của Quốc hội về dự toán ngân sách nhà nước năm 2007...
N.T.P(Trích Thông tư số 56/2006/TT-BTC, ngày 23/6/2006 của Bộ Tài chính)