Qua báo cáo của UBND xã Sông Trầu, trong năm 2007 và quí I/2008 các tổ hoà giải xã Sông Trầu nhận được 24 đơn yêu cầu hòa giải; các Tổ hòa giải đã hòa giải thành 36 trường hợp (có một số trường hợp trực tiếp yêu cầu hoà giải), trong đó có 06 trường hợp hòa giải lập biên bản và 30 trường hợp hòa giải thành bằng lời nói; Ban hòa giải xã nhận được 32 đơn chủ yếu liên quan đến tranh chấp quyền sử dụng đất; Ban đã tổ chức hoà giải thành 16 trường hợp, 12 trường hợp không thành chuyển tòa án để được xem xét giải quyết; còn 04 trường hợp đang xem xét để giải quyết. Các trường hợp hòa giải thành, hầu hết các bên đều tự giác thực hiện theo kết quả hòa giải mà hai bên đã tự nguyện thỏa thuận, không có trường hợp nào xảy ra hòa giải viên phải đi vận động, thuyết phục để thực hiện. Qua hòa giải các mâu thuẫn xích mích giữa các thanh viên trong gia đình, giữa các cá nhân trong quan hệ xóm giềng và các tranh chấp phát sinh từ các quan hệ hợp đồng dân sự và nghĩa vụ dân sự đã được giải quyết chấm dứt, góp phần củng cố xây dựng tình làng nghĩa xóm, đòan ket giúp đỡ lẫn nhau, hạn chế tình trạng khiếu kiện kéo dài, vượt cấp, ổn định tình hình an ninh chính trị ở địa phương, xây dựng gia đình văn hóa, ấp văn hóa.
Tổng số đơn UBND xã Sông Trầu đã tiếp nhận được trong năm 2007 và quý I/2008 là 07 đơn, trong đó có 02 đơn phản ảnh ban ấp 1 về thu chi tiền làm đường trong ấp và thu tiền huy động các qũy bỏ ngòai sổ sách thuộc thẩm quyền giải quyết của xã; Qua xem xét các việc phản ảnh của nhân dân, UBND xã thẩm định là đúng, Ban ấp 1 đã nhận thiếu xót và đã khắc phục, đồng thời Chủ tịch UBND chỉ đạo Ban ấp 1 tổ chức cuộc họp công khai tài chính để nhân dân thông hiểu và đồng ý thông qua không còn thắc mắc; 04 đơn khiếu nại đăng ký đất lộn thửa thuộc thẩm quyền giải quyết của Huyện đã giải thích và hướng dẫn cho 04 trường hợp đăng ký đất lộn thửa làm thủ tục trả thửa cho nhau và đề nghi UBND Huyện điều chỉnh lại giấy chứng nhan quyền sử dụng đất cho người lộn thửa đất; còn 01 đơn khiếu nại bản án của tòa án giải quyết đường đi thiếu công bằng thuộc thẩm quyền giải quyết của tòa án đã giải thích và yêu cầu đương sự làm đơn kháng cáo …
Qua khảo sát cho thấy, xã Sông Trầu chưa thực hiện tốt quy định tại điều 47 và 48 của Nghị định số 136/2006/NĐ-CP về hướng dẫn thi hành Luật khiếu nại, tố cáo như: Việc tiếp công dân của lãnh đạo UBND không có sổ ghi chép vào sổ tiếp công dân và không được lưu giữ tại nơi tiếp công dân; tại phòng tiếp công dân của UBND xã cũng không có có sổ tiếp công dân để ghi chép, theo dõi việc tiếp công dân; yêu cầu công dân đến khiếu nại, tố cáo ... Đồng thời sổ theo dõi đơn thư khiếu nại tố cáo không được ghi chép đầy đủ, liên tục (qua xem sổ theo dõi đơn thư KNTC của UBND xã, từ tháng 7/2007 đến tháng 3/2008 không có ghi chép) do đó không thống kê đầy đủ số liệu thực tế trong công tác giải quyết khiếu nại, tố cáo; chưa thực hiện tốt công tác phân loại, xác định thẩm quyền giải quyết các vụ việc, còn xảy ra tình trạng vi phạm thời hiệu và quy trình giải quyết đơn …. Một số đơn thư được giải quyết chỉ dựa trên trình bày của người dân, thiếu thẩm tra, xác minh; giải quyết những vụ việc không đúng thẩm quyền… quy trình giải quyết hoà giải của địa phương chưa chặt chẽ, số vụ hoà giải không thành chuyển TAND còn cao (hơn 12 vụ); thời gian tổ chức hoà giải còn kéo dài, có những vụ kéo dài hơn 4 – 5 tháng nhưng chưa tổ chức hào giải; các thành viên trong ban hòa giải và tổ hòa giải chưa thường xuyên tham gia công tác hoa giải đã làm ảnh hưởng đến hiệu quả công tác hào giải; kinh phí hỗ trợ cho hoạt động hòa giải còn hạn chế, hòa giải viên không được hưởng chế độ, hoạt động của tổ hòa giải chủ yếu dựa vào sự nhiệt tình của các thành viên là chủ yếu, đồng thời phía bên bị đơn thường hay vắng mặt, gây khó khăn cho việc hòa giải, hòa giải viên phải đi mời nhiều lần mới giải quyết được…
Sĩ Tiến