Dự án cải tạo, nâng cấp tỉnh lộ 25A (ĐT 769) trên địa bàn huyện Nhơn Trạch, đoạn từ phà Cát Lái đến Quốc lộ 51 dài hơn 5km, được khởi công từ tháng 2-2009 sau 20 tháng thi công, dự án chỉ mới thực hiện được một số hạng mục tại một số đoạn của tuyến như: thảm bê tông nhựa nóng, xây mương thoát nước, xử lý nền đường mở rộng, đắp cấp phối sỏi đỏ…. Thực tế khảo sát cho thấy, trên toàn tuyến đường, nhiều việc còn ngổn ngang nên lưu thông thường xuyên bị ách tắc, nhất là vào những lúc phà cập bến Cát Lái.
Đường 25A (ĐT
769), đoạn gần phà Cát Lái đang thi công dở dang
Báo cáo với Đoàn giám sát, ông Bùi Văn Tuấn – PGĐ. Khu Quản lý đường bộ, đường thủy (chủ đầu tư) cho biết, một trong những tồn tại kéo dài làm chậm tiến độ thi công là do công tác giải phóng mặt bằng (GPMB) chậm, trong đó có cả hệ thống điện, nước vẫn chưa được di dời. Đến thời điểm hiện tại, còn nhiều diện tích đất nằm trong dự án chưa được giải tỏa như: đoạn qua xã Phú Hữu còn 18 hộ dân chưa nhận tiền bồi thường GPMB; xã Đại Phước còn vướng 24 ki-ốt tại chợ Đại Phước cũ và 56 hộ dân chưa nhận tiền bồi thường GPMB; xã Phú Đông còn 58 hộ chưa nhận tiền bồi thường GPMB; xã Vĩnh Thanh còn 12 hộ đang xác định lại nguồn gốc đất; xã Phú Thạnh còn 20 hộ chưa quy chủ được.
Theo báo cáo của UBND huyện Nhơn Trạch, tiến độ thực hiện công tác GPMB chậm do huyện gặp khó khăn trong việc điều chỉnh các hồ sơ bị sai lệch về thửa, ranh giới đất và tìm chủ sở hữu. Đoạn qua xã Phú Hữu đã phát sinh 15 trường hợp hộ dân đã nhận tiền bồi thường và bàn giao mặt bằng nhưng khi đơn vị thi công tiến hành thi công thì có sự sai lệch giữa ranh đất thu hồi để thi công với vạch sơn thu hồi đất do Trung tâm kỹ thuật địa chính xác định; 03 hộ ngay chân cầu Đại Phước, Trung tâm kỹ thuật địa chính chưa xác định được ranh giới, diện tích đất bồi thường; đoạn qua xã Phú Đông, Vĩnh Thanh có 29 trường hợp được cấp giấy chứng nhận QSDĐ sau khi UBND tỉnh đã ban hành quyết định thu hồi đất. Mặt khác, nhiều trường hợp đã nhận tiền bồi thường xong nhưng lại không chấp hành thời điểm di dời như cam kết đã gây khó khăn cho công tác GPMB.
Tương tự như vậy, dự án nâng cấp, mở rộng đường Hố Nai 4 – Trị An (ĐT 767) đi qua địa bàn huyện Trảng Bom và Vĩnh Cửu được khởi công vào tháng 8-2010, dự kiến hoàn thành và sử dụng vào cuối năm 2011. Nhưng cũng do vướng mắc trong công tác GPMB nên đến nay đơn vị thi công mới thực hiện được một số hạng mục như: sửa chữa nối dài cống ngang đường tại Km7+684, Km9+328, Km9+681; thi công nền đường mở rộng đoạn từ Km8+000-:-Km8+500, Km9+500-:-Km9+682. Riêng gói thầu di dời hệ thống điện trung hạ thế và hệ thống chiếu sáng do nhà thầu không đủ năng lực đáp ứng yêu cầu của hồ sơ mời thầu nên chủ đầu tư đang trình Sở Kế hoạch – Đầu tư cho phép điều chỉnh lại kế hoạch đấu thầu. Tồn tại, vướng mắc hiện nay đối với dự án là còn 32 thửa đất (xã Bắc Sơn) vắng chủ huyện Trảng Bom chưa ban hành quyết định thu hồi đất cá nhân; 01 tổ chức (Hải quan KCN Sông Mây) chưa kiểm kê; 08 thửa đất đã có quyết định thu hồi đất cá nhân nhưng phát hiện bị sai sót và UBND xã Bắc Sơn chưa cung cấp thông tin. Ngoài ra, chủ đầu tư đang trình Sở Tài nguyên Môi trường tham mưu UBND xử lý việc điều chỉnh bản đồ (từ bản đồ số 1383 sang bản đồ số 2051) kèm theo Quyết định thu hồi đất số 44/QĐ-UBND ngày 06/01/2009 của UBND tỉnh (đoạn qua huyện Trảng Bom) để làm cơ sở pháp lý cho việc thẩm định phương án bồi thường chi tiết. Đối với công tác GPMB của dự án trên địa bàn huyện Vĩnh Cửu, hiện còn vướng vấn đề bồi thường cho các hộ dân có đất nằm trong lộ giới giao thông.
Ông Trần Minh Khánh – PCT. Hội đồng bồi thường huyện Trảng Bom cho biết, công tác GPMB liên quan đến dự án còn vướng mắc do các đơn vị chức năng của huyện vẫn đang tiếp tục hoàn tất các thủ tục pháp lý. Khó khăn nhất là khâu thẩm định, xác minh nguồn gốc đất do có nhiều trường hợp thuộc diện vắng chủ và khi đối chiếu với tờ bản đồ địa chính địa phương thì một số thửa đất không đăng ký kê khai. Hiện UBND huyện đã ra quyết định thu hồi đất cá nhân cho 330 thửa (tương ứng 285 hộ) và Hội đồng bồi thường huyện đã trình Sở Tài nguyên Môi trường thẩm định (đợt 1) cho 240 thửa. Trong số 330 thửa đất đã có quyết định thu hồi đất có 08 thửa đất còn sai lệch tên, diện tích, số thửa nhưng UBND xã Bắc Sơn chưa cung cấp thông tin để UBND huyện điều chỉnh lại quyết định thu hồi. Đối với 32 thửa đất, huyện chưa ban hành quyết định thu hồi đất cá nhân do chưa xác định được tên chủ sử dụng và 01 tổ chức chưa kiểm kê do đang xác định lại ranh giới thửa đất.
Còn theo báo cáo của UBND huyện Vĩnh Cửu, tổng diện tích thu hồi đất của dự án trên địa bàn huyện là 165.191,1m2/1.583 thửa, tương ứng với 15 tổ chức và 1.419 hộ dân. Toàn bộ diện tích đất trên UBND huyện đã ban hành quyết định thu hồi đất chi tiết đối với hộ gia đình và tổ chức. Hiện tại, huyện đã được phê duyệt phương án bồi thường 5 đợt với 880 hộ dân (xã Vĩnh Tân 844 hộ và thị trấn Vĩnh An 36 hộ); trong đó, đã chi trả bồi thường cho 705 hộ (xã Vĩnh Tân 669 hộ và thị trấn Vĩnh An 36 hộ). Đối với 539 hộ còn lại, huyện đang trình Trung tâm phát triển quỹ đất tỉnh thẩm định. Ngoài ra, qua chi trả bồi thường cho dân, huyện phát hiện có 163 hộ UBND xã Vĩnh Tân xác nhận sai chính sách hỗ trợ nông nghiệp xen kẽ trong khu dân cư nên đang trình UBND tỉnh xem xét, điều chỉnh lại phương án chi trả cho dân.
Thực tế, không phải đến nay việc thực hiện công tác giải phóng mặt bằng đối với các dự án giao thông mới gặp nhiều khó khăn, vướng mắc. Từ các năm trước, các ngành chức năng đã có ý kiến đề xuất UBND tỉnh nên giao công tác GPMB cho chính quyền địa phương, theo đó tách phần GPMB thành tiểu dự án độc lập trong các dự án đầu tư xây dựng công trình giao thông. Hơn nữa, tiến độ thực hiện công tác bồi thường, GPMB đối với các dự án giao thông chậm một phần là do chủ đầu tư, các ngành chức năng và chính quyền địa phương phối hợp chưa đồng bộ, thiếu chặt chẽ. Theo PCT. UBND tỉnh Trần Văn Vĩnh, “thời gian qua UBND tỉnh phải thường xuyên tổ chức các cuộc họp và có chỉ đạo đối với việc triển khai thực hiện đầu tư xây dựng các dự án giao thông, nhất là việc xử lý những khó khăn, vướng mắc trong công tác GPMB. Bởi lẽ, khi mặt bằng không giải tỏa được, thì việc thi công dự án sẽ phải kéo dài, chậm trễ và dự án thi công dở dang sẽ làm giao thông bị ách tắc, gây khó khăn cho việc đi lại của nhân dân. Do vậy, để tháo gỡ khó khăn, vướng mắc liên quan đến công tác bồi thường, GPMB, chủ đầu tư, các ngành chức năng và chính quyền địa phương cần nâng cao trách nhiệm, tích cực phối hợp xử lý kịp thời các trường hợp còn vướng mắc, không để kéo dài làm ảnh hưởng đến tiến độ thi công các dự án”.
Từ thực tế trên, Đoàn giám sát của Thường trực HĐND tỉnh đã có những kiến nghị cụ thể đối với UBND tỉnh, các ngành chức năng, chính quyền địa phương và chủ đầu tư. Trong đó, Đoàn đề nghị các ngành chức năng, chính quyền địa phương và chủ đầu tư phải tích cực phối hợp hơn nữa, khẩn trương đẩy nhanh tiến độ thực hiện công tác bồi thường GPMB, sớm bàn giao mặt bằng cho chủ đầu tư triển khai thi công hoàn thành các dự án, nhất là đối với tuyến đường 769 (đoạn từ phà Cát Lái – Đại Phước) nhằm phục vụ tốt nhu cầu đi lại cho nhân dân trong dịp Tết Nguyên đán 2011.
Thùy Trang