Từ năm 2007 đến nay, toàn tỉnh đã triển khai thực hiện công tác bồi thường, hỗ trợ, tái định cư đối với 940 dự án đầu tư với tổng diện tích đất là 23.397,2ha. Đã hoàn thành việc bồi thường, hỗ trợ, tái định cư cho 412 dự án đạt 43,8% với tổng diện tích đất đã giải phóng mặt bằng là 4.542,7ha đạt 19,4%, tổng số tiền đã phê duyệt để chi trả là 3.015,7 tỷ đồng với 17.474 hộ dân và tổ chức đã được phê duyệt bồi thường hỗ trợ. Tính đến thời điểm 31/12/2011, trên địa bàn toàn tỉnh còn 528 dự án đang triển khai công tác bồi thường với diện tích 18.854 ha, 4.668 hộ phải bố trí tái định cư. Qua kết quả thực hiện cho thấy công tác bồi thường, hỗ trợ tái định cư tập trung nhiệu ở các địa phương nằm trong khu vực đầu mối giao thông, có tốc độ đô thị hóa, công nghiệp hóa mạnh như Biên Hòa, Long Thành, Nhơn Trạch, Trảng Bom và tiến độ thực hiện cũng như việc hoàn thành công tác bồi thường giải phóng mặt bằng tại các địa phương này cũng thấp hơn nhiều so với địa phương khác còn lại trong tỉnh. Nguyên nhân dễ nhận thấy trước hết do mật độ dân số tại các khu vực trên cao hơn nhiều lần các địa phương còn lại, dẫn đến phải bồi thường, hỗ trợ, tái định cư vào thực tế tại các địa phương có tốc độ đô thị hóa, công nghiệp hóa cao vẫn còn khó khăn, phức tạp hơn so với các địa phương còn lại. Nhìn chung tiến độ thực hiện công tác bồi thường, giải phòng mặt bằng trên địa bàn tỉnh còn chậm, chưa đáp ứng yêu cầu thực tế của công tác giải phóng mặt bằng. Số lượng các dự án và diện tịch đất còn phải tiếp tục thực hiện công tác bồi thường, giải phóng mặt bằng trên địa bàn tỉnh còn lại khá nhiều.
Trong công tác giải phóng mặt bằng, thu hồi đất thì việc xây dựng các khu tái định cư để bố trí cho các đối tượng bị thu hồi đất là điều kiện tất yếu và có ý nghĩa hết sức quan trọng để đẩy nhanh tiến độ giải phóng mặt bằng, đảm bảo ổn định đời sống của người dân sau khi bị thu hồi đất. Tính từ năm 2007 đến hết năm 2011, toàn tỉnh đã thực hiện giao đất được 66,12 ha, đang thực hiện thu hồi 278,74 ha để giải phóng mặt bằng, đã giới thiệu địa điểm được 935,91 ha. Theo kế hoạch sử dụng đất cho giai đoạn 2011-2020, dự kiến sẽ cân đối và bổ sung thêm khoảng 479,68 ha với 39 dự án vào quy hoạch sử dụng đất để trình duyệt và đưa diện tích trên vào triển khai thực hiện nhằm đáp ứng nhu cầu tái định cư để thực hiện các dự án trên địa bàn tỉnh. UBND tỉnh đã chỉ đạo dành nhiều diện tích đất tại các khu dân cư, khu đô thị do các doanh nghiệp là chủ đầu tư để bố trí tái định cư cho các hộ dân, đồng thời tiêu chuẩn xét tái định cư đối với người bị thu hồi đất do UBND tỉnh ban hành được xây dựng thông thoáng hơn, mở rộng hơn đặt biệt là các đối tượng xây dựng nhà ở trên đất nông nghiệp nhưng không vi phạm quy hoạch và xây dựng trước ngày 01/7/2004, các đối tượng xây dựng nhà ở nhưng không đủ tiêu chuẩn giải quyết tái định cư...nhìn chung việc quy hoạch các khu tái định cư đã được Sở tài nguyên môi trường phối hợp với các ngành, các địa phương tính toán, đưa vào quy hoạch sử dụng đất trình cơ quan nhà nước có thẩm quyền phê duyệt, cơ bản đáp ứng nhu cầu bố trí tái định cư để thực hiện các dự án đầu tư. Tuy nhiên việc thu hồi, giao đất và đầu tư xây dựng các khu tái định cư còn chậm và thiếu, chưa đáp ứng nhu cầu thực tế, đặt biệt là các địa phương có tốc độ đô thị hóa, công nghiệp hóa cao và mật độ dân cư đông đúc như thành phố Biên Hòa và các huyện Long Thành, Nhơn Trạch, Trảng Bom. Nguyên nhân chính là do thiếu vốn đề đầu tư xây dựng các khu tái định cư.
Ngọc Hiền