Trước khi tổ chức buổi làm việc với lãnh UBND huyện, đoàn giám sát đã khảo sát thực tế tại 03 công trình xây dựng cơ bản thuộc các lĩnh vực: Giáo dục và Giao thông nông thôn để nằm tình hình cụ thể.
Năm 2012, tổng vốn đầu tư xây dựng cơ bản của huyện Thống Nhất là 64.500 triệu đồng trong đó vốn đầu tư xây dựng cơ bản từ ngân sách tỉnh đầu tư trực tiếp cho UBND huyện Thống Nhất làm chủ đầu tư là 47.100 triệu đồng. Tổng số vốn được bố trí cho các dự án như sau: 25 dự án trong giai đoạn thực hiện để đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng các xã điểm nông thôn mới, kiên cố hóa trường lớp giai đoạn II và các dự án thuộc lĩnh vực khác; 12 dự án trong giai đoạn chuẩn bị đầu tư; hỗ trợ xây dựng xã hội hóa giao thông nông thôn, xây dựng hạ thế và bố trí vốn dự phòng dành để tất toán tài khoản vốn đầu tư sau quyết toán.
Kết quả thực hiện dự án đến hết quý I năm 2012 như sau: Các dự án chuyển tiếp năm 2011 sang năm 2012 (07 dự án) đã thi công đạt từ 50% đến 95% khối lượng; đối với 18 dự án khởi công mới đã hoàn thành 01 dự án, khởi công 04 dự án, phê duyệt đấu thầu 08 dự án, điều chỉnh tổng mức đầu tư xây dựng 04 dự án và xin tạm ngưng khởi công 01 dự án. Đối với nguồn vốn hỗ trợ xây dựng các công trình xã hội hóa giao thông nông thôn, các xã đã và đang triển khai họp dân để thực hiện. Kết quả thực hiện giải ngân thanh toán vốn đầu tư đến 15/3/2012 là 8.440 triệu đồng đạt 13% kế hoạch; ước thực hiện đến hết quý I đạt 13.333 triệu đồng đạt 21% kế hoạch.
Ủy ban nhân dân huyện chỉ đạo chủ đầu tư và các cơ quan chức năng tập trung triển khai thực hiện các dự án trọng điểm do UBND huyện làm chủ đầu tư theo kế hoạch. Đối với các dự án thuộc chương trình kiên cố hóa trường lớp giai đoạn II và các dự án đầu tư cơ sở hạ tầng các xã điểm nông thôn mới, UBND huyện chỉ đạo tập trung điều chỉnh tổng mức đầu tư, tổng dự toán và dự toán xây dựng công trình để triển khai tổ chức đấu thầu, lựa chọn nhà thầu và khởi công xây dựng công trình theo kế hoạch. Đối với các công trình thuộc thẩm quyền cấp tỉnh trên địa bàn, UBND huyện quan tâm và chỉ đạo các phòng, ban chuyên môn tạo mọi điều kiện thuận lợi để dự án sớm được triển khai thực hiện và đưa vào sử dụng theo tiến độ.
Đánh giá về những kết quả đạt được và hạn chế của địa phương trong công tác xây dựng cơ bản, tổ đại biểu thống nhất với nhận định: Ngay từ đầu năm 2012, UBND huyện Thống Nhất bám sát quy định tại Nghị quyết số 20/2011/NQ-HĐND ngày 26 tháng 12 năm 2012 của HĐND huyện; thông báo số 432/TB-SKHĐT của Sở kế hoạch và Đầu tư về giao chỉ tiêu kinh tế xã hội năm 2012 và các văn bản hướng dẫn thuộc lĩnh vực để triển khai thực hiện. Trong quá trình triển khai thực hiện nhiệm vụ xây dựng cơ bản, UBND huyện luôn theo dõi và nắm chắc tiến độ thực hiện từng công trình, có sự tập trung vào các công trình trọng điểm của huyện, kịp thời báo cáo, kiến nghị với các cơ quan liên quan trong việc tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc của địa phương.
Về số lượng các dự án trên địa bàn huyện tương đối lớn với 37 dự án đang thực hiện hoặc trong giai đoạn chuẩn bị đầu tư thuộc nhiều lĩnh vực; bên cạnh đó, huyện đang triển khai thực hiện 52 dự án xã hội hóa giao thông nông thôn và xây dựng điện hạ thế do đó đặt ra yêu cầu cần phải có sự quyết tâm và tập trung cao của UBND, các ngành, UBND cấp xã để thực hiện hoàn thành kế hoạch xây dựng đã đề ra. Đặc biệt, huyện đã quan tâm và chú trọng huy động được sức dân trong công tác xây dựng cơ bản cả về nguồn vốn đóng góp và đất đai để thực hiện các dự án giao thông nông thôn.
Trong quá trình triển khai thực hiện, UBND huyện đã có sự linh động, sáng tạo trong việc vận dụng các quy định của pháp luật hiện hành để đẩy nhanh tiến độ và triển khai thực hiện công tác xây dựng cơ bản đạt hiệu quả cao nhất thông qua các hoạt động: Thành lập Tổ giám sát dự án gồm đại diện các cơ quan cấp huyện để thực hiện nhiệm vụ giám sát công trình xã hội hóa giao thông qua đó tiết tiệm được 25% chi phí trong tổng vốn đầu tư dự án nhưng vẫn đảm bảo đúng quy định của pháp luật; tổ chức học tập, trao đổi kinh nghiệm với các địa phương; vận động các nhà đầu tư trên địa bàn hỗ trợ, phối hợp với địa phương trong công tác xây dựng cơ bản.
Đoàn khảo sát thực tế một công trình giao thông nông thôn
trên địa bàn huyện Các dự án triển khai trên địa bàn huyện đảo bảo thực hiện nghiêm túc quy định về thực hiện quy chế dân chủ ở xã, phường, thị trấn theo pháp lệnh số 34/2007/PL-UBTVQH11 ngày 20/4/2007 và Quyết định số 80/2005/QĐ-TTg ngày 18/4/2005 của thủ tướng Chính phủ về việc ban hành quy chế giám sát đầu tư cộng đồng qua đó tạo điều kiện cho nhân dân tham gia vào công tác kiểm tra, giám sát chống lãng phí, tiêu cực và đảm bảo chất lượng công trình trong xây dựng cơ bản.
Tuy nhiên công tác xây dựng cơ bản trên địa bàn huyện Thống Nhất không tránh khỏi những hạn chế, đó là tiến độ triển khai thực hiện công tác xây dựng cơ bản so với kế hoạch nhìn chung còn chậm trong đó chủ yếu vì các nguyên nhân khách quan. Đối với các công trình huy động đóng góp của nhân dân (52 công trình), tiến độ huy động còn chậm do đó hiện nay mới chỉ có 02 công trình thi công. Theo báo cáo của UBND huyện, một số công trình xây dựng cơ bản trên địa bàn có biểu hiện xuống cấp cho thấy công tác kiểm tra, giám sát và thi công đối với một số dự án chưa đạt yêu cầu. Việc thu tiền sử dụng đất của các doanh nghiệp gặp khó khăn, không đạt chỉ tiêu do đó ảnh hưởng đến việc huy động nguồn vốn trong xây dựng cơ bản.
Từ kết quả giám sát, tổ đại biểu đã báo cáo với Thường trực HĐND tỉnh kiến nghị các cơ quan: UBND tỉnh, HĐND huyện Thống Nhất về các vấn đề: Đảm bảo việc thực hiện đề án kiên cố hóa trường lớp giai đoạn II; thu hồi và giao đất đối với dự án khu dân cư A1-C1 trên địa bàn huyện Thống Nhất; phân cấp trong xây dựng cơ bản cho UBND cấp xã; tăng cường công tác giám sát đối với công tác xây dựng cơ bản.
Đối với UBND huyện Thống Nhất, đoàn giám sát kiến nghị cần rà soát các giai đoạn trong xây dựng cơ bản từ đó xác định giai đoạn triển khai thực hiện chậm tiến độ để chỉ đạo công tác khắc phục nhằm đẩy nhanh và hoàn thành công tác xây dựng cơ bản năm 2012 trên địa bàn. Có giải pháp phòng chống tiêu cực, lãng phí trong xây dựng cơ bản; cần áp dụng chế tài đủ mạnh đối với các cá nhân, đơn vị có liên quan khi xảy ra tình trạng công trình không đảm bảo chất lượng; tăng cường chỉ đạo công tác kiểm tra, xử lý trong xây dựng cơ bản. Tăng cường công tác tuyên truyền, vận động để huy động được sự tham gia, đóng góp của nhân dân bằng nhiều hình thức nhất là đối với các công trình giao thông nông thôn.
Đoàn giám sát cũng lưu ý UBND huyện xem xét, lựa chọn các đơn vị tư vấn, thi công đủ năng lực, có uy tín để giao đảm nhiệm các công trình trên địa bàn và tổ chức tập huấn nghiệp vụ giám sát cộng đồng cho các thành viên Ban giám sát cộng đồng đảm bảo đúng quy định của pháp luật.
Nguyễn Thị Oanh