Hiện nay, tại khu vực đô thị có rất nhiều hộ gia đình, cá nhân có thu nhập thấp đặc biệt là công nhân lao động tại các khu công nghiệp, sinh viên các trường đại học, cao đẳng, trung học chuyên nghiệp đang gặp khó khăn về nhà ở, do đó nhu cầu nhà ở xã hội hiện nay trong cộng đồng dân cư là rất lớn. Chính phủ đã có Nghị quyết số 02/NQ-CP về một số giải pháp tháo gỡ khó khăn cho sản xuất kinh doanh, hỗ trợ thị trường, giải quyết nợ xấu. Theo đó Ngân hàng nhà nước đã ban hành Thông tư số 11/2013/TT-NHNN quy định về cho vay hỗ trợ nhà ở và Bộ Xây đựng đã ban hành Thông tư số 07/2013/TT-BXD hướng dẫn việc xác định các đối tượng được vay vốn hỗ trợ nhà ở.
Tuy nhiên, theo đại biểu Trương Văn Vở, với gói 30.000 tỷ hỗ trợ nhà ở xã hội của NHNN thì hiện nay chỉ giải ngân được trên 1.300 tỷ so với kế hoạch đề ra là 50-60% trong năm 2014. Lý do của việc chậm giải ngân là do vướng nhiều về thủ tục cho vay, thời hạn vay, chậm khắc phục, tháo gỡ các khó khăn phát sinh trong thực tế.
ĐBQH Trương Văn Vở băn khoăn về tiến độ giải ngân gói 30.000 tỷ
Giải trình vấn đề trên, NHNN cho rằng đã giao nhiệm vụ cho vay hỗ trợ nhà ở đến 05 ngân hàng thương mại nhà nước và đã có văn bản hướng dẫn trong toàn hệ thống ngân hàng. Theo NHNN thì Chương trình bước đầu đã đạt được những kết quả nhất định, tiến độ giải ngân tháng sau cao hơn tháng trước, tuy nhiên, nhìn chung tốc độ giải ngân còn chậm, chưa đạt kế hoạch đề ra.
Nguyên nhân việc triển khai cho vay gói hỗ trợ nhà ở xã hội còn chậm là do nguồn cung nhà ở xã hội và nhà ở thương mại còn thiếu; Xác nhận của Ủy ban nhân dân xã, phường về tình trạng nhà ở còn nhiều thủ tục; Các quy định tương đối “cứng” về diện tích căn hộ, giá mua,...; Các quy định liên quan đến việc sử dụng chính căn nhà mua làm tài sản thế chấp cho khoản vay còn bất cập (một số phòng công chứng không thực hiện công chứng các giao dịch bảo đảm bằng tài sản hình thành trong tương lai).
Để đẩy nhanh tiến độ cho vay theo Chương trình hỗ trợ nhà ở xã hội, từ tháng 1/2014, NHNN đã điều chỉnh giảm lãi suất cho vay hỗ trợ nhà ở từ 6%/năm xuống còn 5%/năm nhằm hỗ trợ doanh nghiệp và cá nhân giảm chi phí đầu tư, chi phí lãi vay; phối hợp với Bộ xây dựng, Bộ Tư pháp, Bộ Tài nguyên và Môi trường ban hành Thông tư liên tịch hướng dẫn thủ tục thế chấp nhà ở hình thành trong tương lai.
Bên cạnh đó, NHNN đã phối hợp với Bộ Xây dựng trình Thủ tướng Chính phủ xem xét sửa đổi, bổ sung một số nội dung về chính sách hỗ trợ nhà ở theo Nghị quyết 02/NQ-CP nhằm đẩy mạnh việc giải ngân cho vay gói tín dụng hỗ trợ về nhà ở nói trên, trong đó có đề nghị Thủ tướng Chính phủ điều chỉnh cho vay đối với các đối tượng khách hàng mua nhà ở thương mại có tổng giá trị hợp đồng mua bán nhà tối đa 1,05 tỷ đồng, không khống chế về diện tích và đơn giá; cho phép kéo dài thời gian hỗ trợ từ 10 năm lên 15 năm; bổ sung thêm một số NHTMCP tham gia chương trình...
Với những điều chỉnh nhằm tháo gỡ khó khăn trong việc hỗ trợ nhà ở xã hội của Chính phủ, của NHNN và của các Bộ ngành liên quan, hy vọng trong thời gian tới, nhà ở xã hội sẽ đến được với người dân một cách dễ dàng hơn.
Đức Nhuận