Trong thời gian qua, việc
hình thành các cụm công nghiệp trên địa bàn tỉnh đã góp phần tạo điều kiện về mặt bằng sản
xuất để bố trí di dời các cơ sở sản xuất công nghiệp trong các khu đô thị, khu
dân cư tập trung vào cụm công nghiệp, thu hút các cơ sở sản xuất, các doanh
nghiệp nhỏ và vừa, các cá nhân, hộ gia đình ở địa phương vào đầu tư sản xuất
kinh doanh. Cơ sở hạ tầng đạt tiêu chuẩn tương đương khu công
nghiệp, được đầu tư đảm bảo hạ tầng kỹ thuật môi trường, thu hút các doanh
nghiệp nhỏ và vừa, những doanh nghiệp không có khả năng đầu tư vào khu công
nghiệp, hạn chế tối đa ô nhiễm môi trường, đảm bảo điều kiện về môi trường sống
cho người dân trong khu vực bị ảnh hưởng của ô nhiễm phát sinh từ hoạt động sản
xuất công nghiệp. Góp phần hình thành mối liên kết giữa các doanh nghiệp trong cụm công
nghiệp và giữa các cụm công nghiệp với nhau trong sản xuất và tiêu thụ sản
phẩm, từ đó thúc đẩy phát triển công nghiệp tỉnh theo định hướng và mục tiêu đề
ra, góp phần tăng trưởng giá trị sản xuất công nghiệp trên địa bàn tỉnh. Một số kết quả đạt được sau 08 năm triển khai thực hiện quy hoạch phát triển CCN trên
địa bàn tỉnh
như sau:
Tổng số CCN đã được rà soát, điều chỉnh quy hoạch là 27 CCN, với tổng diện tích là 1.496,8ha, trong đó diện tích đất công
nghiệp dùng cho thuê khoảng 942,4 ha. Trong 16 CCN (với tổng diện tích là 922,2
ha, đất công nghiệp là 549,6 ha) đã có 190 dự án thứ cấp hoạt động hiện hữu,
với tổng diện tích đã cho thuê khoảng 347,91 ha, tỷ lệ lấp đầy đạt 63,3% và
chiếm tỷ lệ 36,92% tổng diện tích đất dành cho thuê 27 CCN
đã được quy hoạch.
Về thủ tục pháp lý: 24/27 CCN đã được phê duyệt quy
hoạch chi tiết; 18/27 CCN đã được phê duyệt quyết định thành lập, trong đó:
13/18 CCN đã được phê duyệt chủ trương đầu tư và 10/18 CCN đã được phê duyệt
báo cáo đánh giá tác động môi trường.
Về tiến độ đầu tư xây dựng hạ tầng CCN: 04 CCN Phú Cường - huyện Định Quán, Gốm sứ Tân Hạnh -
thành phố Biên Hòa, Phú Thạnh Vĩnh Thanh - huyện Nhơn Trạch, và CCN Hố Nai 3 -
huyện Trảng Bom có hạ tầng tương đối hoàn chỉnh; 02 CCN Thiện Tân giai đoạn 1 và
VLXD Tân An - huyện Vĩnh Cửu đang triển khai xây dựng hạ tầng; 06 CCN Thạnh Phú
- Thiện Tân, Vĩnh Tân huyện Vĩnh Cửu, CCN Phước Bình huyện Long Thành, Dốc 47
thành phố Biên Hòa, Hưng Thịnh và Quang Trung huyện Thống Nhất đang tiến hành
các thủ tục pháp lý về đầu tư:; 05 CCN Tam An, Tân An, Long Phước 1, Xuân Hưng và
Hưng Lộc đang thực hiện công tác bồi thường, giải phóng mặt bằng; 05 CCN Ô tô Đô Thành, Phước Tân, Trị An, Phú Túc và CCN Long Giao đã có doanh nghiệp đề xuất đầu tư; 01 CCN Phú Vinh - huyện Định Quán đang mời gọi nhà đầu tư; 02 CCN đang thực hiện thủ tục điều chỉnh vị trí
quy hoạch, gồm: CCN Thanh Bình - huyện Trảng Bom (quy mô 48,75 ha) điều chỉnh ra khỏi danh mục CCN, đề
xuất CCN thay thế tại xã Sông Trầu huyện Trảng Bom (quy mô 30 ha); CCN An Viễn
– huyện Trảng Bom (quy mô 50 ha) điều chỉnh ra khỏi danh mục CCN, đề xuất CCN
thay thế tại xã Đồi 61 huyện Trảng Bom (quy mô 54 ha); 02 CCN Phú Thanh – huyện Tân Phú quy mô 30 ha và CCN Bàu Trâm – TP. Long Khánh quy mô 29,7 ha đang thực hiện thủ tục bãi bỏ
Quyết định thành lập.
Tuy nhiên, quá trình triển khai thực hiện quy hoạch phát triển CCN trên địa bàn
tỉnh giai đoạn 2013 - 2020 còn tồn tại, hạn chế và
nguyên nhân như sau: Tiến
độ triển khai đầu tư xây dựng hạ tầng cụm công nghiệp còn chậm, chưa đáp ứng được
mặt bằng sản xuất kinh doanh cho doanh nghiệp, nhất là doanh nghiệp nhỏ và vừa,
do nhiều nguyên nhân, cụ thể: Thời gian thực hiện thủ tục pháp lý kéo dài; công tác giải phóng mặt bằng kéo dài do người dân
không hợp tác, không chấp nhận giá đền bù; suất đầu tư lớn, dẫn đến hiệu quả đầu tư
thấp, nên khó thu hút các doanh nghiệp đăng ký đầu tư xây dựng hạ tầng CCN; một số cụm công nghiệp thuộc
vùng sâu, vùng xa, cơ sở hạ tầng còn yếu kém nên nhà đầu tư không muốn đầu tư,
do hiệu quả kinh tế thấp, như CCN Thanh Bình - huyện Trảng Bom - 48,75 ha; CCN
Phú Vinh - huyện Định Quán - 35,31 ha.
Giải pháp thực hiện trong thời gian tới đối với CCN đã được
quy hoạch nhưng đến nay vẫn chưa triển khai được: Tạo quỹ đất sạch tại vị trí quy
hoạch CCN để mời gọi nhà đầu tư đầu tư xây dựng hạ tầng kỹ thuật CCN; quy
hoạch CCN tại các vị
trí thuận lợi về cơ sở hạ tầng, kết
nối hệ thống giao thông, gắn với vùng nguyên liệu và nguồn lao động, tách biệt
với khu dân cư; hạn chế quy hoạch cụm công nghiệp trên cơ sở
những khoanh vùng những khu vực đã có dự án hoạt động sản xuất kinh doanh; xây dựng Chương trình hỗ trợ đầu tư phát triển cụm công nghiệp giai
đoạn 2021-2025
Nguyễn Bình