Trước đó, báo cáo tóm tắt
giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự thảo Luật, Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng và An
ninh của Quốc hội Lê Tấn Tới cho biết, việc sử dụng tên gọi Luật Căn cước thể
hiện rõ tính khoa học, vừa bao quát được phạm vi điều chỉnh, đối tượng áp dụng
của Luật, vừa phù hợp với xu hướng quản lý xã hội số. Với việc tích hợp đầy đủ
thông tin một cách khoa học trong thẻ căn cước cùng với hình thức, phương thức
quản lý số bảo đảm tính đại chúng, việc đổi tên thành thẻ căn cước sẽ giúp cho
công tác quản lý nhà nước có tính khoa học hơn, phục vụ công cuộc chuyển đổi số,
kinh tế số, xã hội số của Chính phủ; đồng thời tạo điều kiện thuận lợi, hỗ trợ
cho người dân trong tham gia các hoạt động xã hội, giao dịch về hành chính, dân
sự ngày càng tiện lợi. Việc sử dụng tên gọi Luật Căn cước và thẻ căn cước là
phù hợp với mục đích quản lý và phục vụ nhân dân.
Về thu thập, cập nhật, kết nối, chia sẻ, khai thác thông tin trong Cơ sở
dữ liệu căn cước, có ý kiến đề nghị bổ sung quy định việc thu thập thông tin
sinh trắc học về mống mắt, tương tự như đối với việc thu thập thông tin sinh
trắc học về ADN và giọng nói để đảm bảo tính khả thi và phù hợp với điều kiện
triển khai trong thực tiễn.
Chủ
nhiệm Ủy ban Quốc phòng và An ninh cho biết, khoa học hiện nay đã chứng minh,
cùng với vân tay, mống mắt của một người có cấu trúc đường vân phức tạp và duy
nhất đối với mỗi người, không thay đổi nhiều theo thời gian. Vì vậy, bên cạnh
việc thu thập vân tay, dự thảo Luật đã bổ sung quy định thu thập mống mắt trong
thông tin căn cước để làm cơ sở đối soát và xác thực thông tin của mỗi cá nhân;
hỗ trợ trong những trường hợp không thu nhận được vân tay của một người. Vì
vậy, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đề nghị giữ nội dung này như dự thảo Luật trình
Quốc hội thông qua.
Về
các trường hợp cấp đổi, cấp lại thẻ căn cước, ông Lê Tấn Tới nhấn mạnh, khi các
thông tin của công dân được lưu trữ, mã hóa trong bộ phận lưu trữ của thẻ căn
cước có sai sót sẽ phải cập nhật, điều chỉnh để bảo đảm thông tin trên thẻ phản
ánh chính xác với thực tế và thống nhất với thông tin trong các cơ sở dữ liệu,
thông tin trong căn cước điện tử…, đáp ứng yêu cầu đúng, đủ, sống, sạch, cũng
như quyền lợi của người dân khi thực hiện các giao dịch. Do đó, trong trường
hợp không phải đổi thẻ căn cước, công dân phải thực hiện thủ tục điều chỉnh,
cập nhật thông tin. Để xử lý trường hợp này, bên cạnh việc chỉnh lý điểm d
khoản 1 Điều 24, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã chỉ đạo bổ sung nội dung giao
Chính phủ “quy định trình tự, thủ tục cập nhật, điều chỉnh thông tin trên thẻ
căn cước” tại khoản 6 Điều 22 như dự thảo Luật trình Quốc hội thông qua.
Về
giấy chứng nhận căn cước và quản lý người gốc Việt Nam chưa xác định được quốc
tịch được cấp giấy chứng nhận căn cước, có ý kiến đề nghị nghiên cứu cấp giấy
chứng nhận căn cước cho tất cả những người không quốc tịch đang cư trú trên
lãnh thổ Việt Nam.
Ủy
ban Thường vụ Quốc hội cho rằng, thực tế cho thấy, ở Việt Nam có nhiều người có
quốc tịch nước ngoài nhưng cố tình giấu hoặc vứt bỏ các giấy tờ chứng minh quốc
tịch của mình nhằm mục đích ở lại Việt Nam bất hợp pháp. Nếu mở rộng đối tượng
được cấp giấy chứng nhận căn cước có thể sẽ có nhiều đối tượng là người không
quốc tịch di cư đến Việt Nam để sinh sống, tác động phức tạp đến tình hình an
ninh, trật tự ở nước ta. Do vậy, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đề nghị không mở
rộng đối tượng cấp giấy chứng nhận căn cước đối với toàn bộ người không quốc
tịch.
Về
cấp, quản lý căn cước điện tử, theo ông Lê Tấn Tới, thẻ căn cước hiện nay được
chế tạo bằng công nghệ tiên tiến, có khả năng bảo mật cao, bảo đảm chống lại
việc làm giả thẻ. Trong chip điện tử trên thẻ căn cước có công nghệ xác thực
thông qua đối sánh vân tay hoặc khuôn mặt nhằm xác thực chính xác chủ thẻ. Theo
đó, khi một người sử dụng thiết bị đọc thông tin lưu trữ trong chip điện tử
phải được sự đồng ý của chủ thẻ thông qua phương thức xác thực vân tay, khuôn
mặt để được quyền truy cập vào ứng dụng đọc, truy xuất dữ liệu, nếu không có
thao tác này thì không ai có thể truy cập để lấy thông tin trong thẻ căn cước.
Bên
cạnh đó, để khai thác được các thông tin trong chip điện tử phải sử dụng thiết
bị chuyên dụng và các thiết bị này phải được Bộ Công an cung cấp mã bảo mật để
xác thực, bảo đảm an ninh, an toàn bảo mật thông tin. Trường hợp các cơ quan
nhà nước khác cung cấp thiết bị chuyên dụng để đọc thông tin trong thẻ căn
cước, các thiết bị này đều phải được cơ quan chuyên môn của Bộ Công an kiểm tra
và cung cấp mã bảo mật.
Kim
Chung