Kết quả thực hiện các chỉ tiêu Nghị quyết năm 2023, đề xuất chỉ tiêu và nhiệm vụ năm 2024.

Đăng ngày: 04/01/2024
   Thực hiện Báo cáo số 849/BC-HĐND ngày 06/12/2023 về việc tổng hợp kết quả thảo luận tổ tại kỳ họp thứ 14, Hội đồng nhân dân tỉnh khóa X, Chủ tịch UBND tỉnh đã chỉ đạo các sở, ban, ngành liên quan báo cáo kết quả thực hiện các nội dung đại biểu quan tâm tại buổi thảo luận như sau:
 

1. Về rà soát có ý kiến về kết quả thực hiện chỉ tiêu BHYT năm 2023

Tính đến ngày 30/11/2023, số người tham gia BHYT trên địa bàn tỉnh là 2.880.383 người, đạt tỷ lệ bao phủ 89,5% dân số, thấp hơn 3,5% so với chỉ tiêu Tỉnh ủy, HĐND tỉnh, UBND tỉnh giao (cần phát triển thêm trên 104.000 người). Phấn đấu đến cuối năm 2023, tỷ lệ bao phủ bảo hiểm y tế đạt 93%, đạt mục tiêu Nghị quyết.

Để đạt mục tiêu Nghị quyết nêu trên, ngày 28/11/2023 Ban Chỉ đạo thực hiện chính sách BHXH, BHYT trên địa bàn tỉnh do đồng chí Nguyễn Sơn Hùng – Phó Chủ tịch UBND tỉnh – Phó Trưởng ban Thường trực Ban chỉ đạo chủ trì họp. Tại buổi họp, các Ủy viên Ban Chỉ đạo và Lãnh đạo UBND các huyện, thành phố đã quyết tâm tiếp tục tổ chức triển khai các giải pháp để hoàn thành các chỉ tiêu với nỗ lực thực hiện các ở mức cao nhất, phấn đấu đạt chỉ tiêu tỷ lệ bao phủ bảo hiểm y tế theo Nghị quyết.

Ngành Bảo hiểm Xã hội tỉnh đã bổ sung, xây dựng kịch bản, giải pháp phát triển người tham gia BHXH, BHYT phù hợp tình hình thực tiễn trên địa bàn tỉnh và sẽ quyết liệt triển khai thực hiện; đồng thời phối hợp chặt chẽ với các sở, ban, ngành liên quan và UBND các huyện, thành phố trong quá trình tổ chức triển khai thực hiện.

2. Về rà soát, có ý kiến đối với kiến nghị  về việc đề xuất chỉ tiêu phân loại rác tại nguồn, dự thảo xác định hộ dân đạt 20%, cơ quan 100%.

Theo chỉ đạo tại Kết luận số 456-KL/TU và Kết luận số 457 -KL/TU ngày 19/10/2023 của Ban chấp hành Đảng bộ tỉnh tại Hội nghị lần thứ 13, trong đó có chỉ tiêu: “Phân loại xử lý rác thải sinh hoạt tại nguồn ở các hộ gia đình đạt 20%; ở cơ quan đơn vị đạt 100%”.

Tại khoản 1 Điều 75 và khoản 7 Điều 79 Luật Bảo vệ môi trường năm 2020, quy định “việc phân loại chất thải rắn sinh hoạt phát sinh từ hộ gia đình, cá nhân phải được thực hiện chậm nhất là ngày 31 tháng 12 năm 2024”.

Ngày 02 tháng 11 năm 2023, Bộ Tài nguyên và Môi trường ban hành văn bản số 9368/BTNMT-KSONMT về việc hướng dẫn kỹ thuật về phân loại chất thải rắn sinh hoạt làm cơ sở để các địa phương triển khai thực hiện phân loại chất thải rắn sinh hoạt tại nguồn. Trong đó, nội dung hướng dẫn kỹ thuật phân loại chất thải rắn sinh hoạt có thay đổi so với hướng dẫn phân loại chất thải rắn sinh hoạt tại nguồn trước đây. Vì vậy, UBND tỉnh đã chỉ đạo Sở Tài nguyên và Môi trường nghiên cứu, rà soát, cập nhật tài hiệu hướng dẫn và triển khai đến các cấp Ủy, Đảng, chính quyền địa phương và nhân dân thực hiện có hiệu quả việc phân loại CTRSH tại nguồn. Ngoài ra, Sở Tài nguyên và Môi trường đang tham mưu UBND ban hành Quy định quản lý chất thải rắn sinh hoạt trên địa bàn tỉnh. Theo đó, việc xử phạt các trường hợp không thực hiện phân loại CTRSH tại nguồn sẽ thực hiện từ ngày 01/01/2025. Trong năm 2024, UBND tỉnh tiếp tục triển khai các giải pháp truyên tuyền, hướng dẫn các tổ chức, hộ gia đình và cá nhân trong việc thực hiện phân loại CTRSH tại nguồn.

Do đó, việc đề ra chỉ tiêu 20% các hộ gia đình phân loại CTRSH tại nguồn trong năm 2024 vẫn phù hợp với Luật Bảo vệ môi trường năm 2020.

3. Về tốc độ tăng trưởng GRDP trên địa bàn tỉnh

a) Kết quả thực hiện năm 2023

Đồng Nai cùng với cả nước chịu ảnh hưởng nặng nề của tình hình kinh tế thế giới và khu vực (xung đột về chính trị giữa Ukraine và Nga chưa có dấu hiệu cải thiện; các nền kinh tế lớn đang có dấu hiệu suy giảm tăng trưởng, lạm phát duy trì mức cao trên toàn cầu; chính sách tiền tệ thắt chặt... thị trường bất động sản ở nhiều nước gặp khó khăn hơn; khu vực doanh nghiệp bị ảnh hưởng nặng nề, thất nghiệp gia tăng dẫn đến nguy cơ bất ổn xã hội và chính trị ở một số nước...) đã tác động tiêu cực đến hoạt động sản xuất kinh doanh các doanh nghiệp, đơn hàng sản xuất của doanh nghiệp bị sụt giảm mạnh, chỉ số tồn kho xu hướng gia tăng, tình trạng thiếu việc làm, đặc biệt là các doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài (FDI) thuộc vào các ngành có sử dụng nhiều lao động.

Vởi những tác động ảnh hưởng nêu trên, tăng trưởng của tỉnh Đồng Nai 2023, dự ước tăng 5.3%, trong đó ngành công nghiệp chỉ tăng 4,33%, ngành xây dựng có mức tăng cao (tăng 17,1%); khu vực dịch vụ tăng 6,44%; thuế sản phẩm tăng 4,22% so với cùng kỳ. Có thể nhận thấy, trong mức tăng chung có 03 khu vực tăng trưởng khá là: Sản xuất nông lâm thủy sản; dịch vụ và thuế sản phẩm. Riêng khu vực công  nghiệp xây dựng mà đặc biệt là ngành công nghiệp tăng thấp (tăng 4,33%) nên đã ảnh hưởng đến GRDP trên địa bàn chỉ đạt 5,3%, thấp hơn mục tiêu Nghị quyết đề ra và thấp hơn thấp hơn thành phố Hồ Chí Minh (+5,8%); Bình Dương (+5,9%).

b) Giải pháp năm 2024

Ngày 30/11/2023, UBND tỉnh có Tờ trình số 178/TTr-UBND trình HĐND tỉnh, trong đó đề xuất 09 nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm của các ngành, lĩnh vực cần phải thực hiện trong năm 2024 để đưa vào Nghị quyết, trong đó đối tăng trưởng kinh tế, UBND tỉnh đề xuất: Tập trung ưu tiên thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, với nhiệm vụ, giải pháp cụ thể: 

Nỗ lực giải quyết tháo gỡ khó khăn, tạo môi trường thuận lợi cho sản xuất, kinh doanh; tập trung hỗ trợ, thúc đẩy các động lực tăng trưởng như kích cầu tiêu dùng, đầu tư và xuất khẩu; đổi mới mô hình tăng trưởng, cơ cấu lại nền kinh tế, nâng cao năng suất lao động, năng lực cạnh tranh.

Tiếp tục xây dựng, phát triển đô thị theo đúng định hướng, phù hợp với vị trí, chức năng của từng vùng, trong đó tập trung đầu tư phát triển đô thị trung tâm của tỉnh thuộc các đô thị thành phố Biên Hòa, Long Khánh, Nhơn Trạch, Long Thành, Trảng Bom, gắn kết vào việc phát triển đô thị và phát triển nông thôn đảm bảo phát triển theo hướng đô thị thông minh.

Chủ động theo dõi sát diễn biến, tình hình kinh tế, giá cả, thị trường thế giới, khu vực, trong nước để kịp thời có các giải pháp phù hợp, đồng bộ, linh hoạt và hiệu quả với các vấn đề mới phát sinh. Chỉ đạo các Ngân hàng Thương mại, các Tổ chức tín dụng trên địa bàn tỉnh, tích cực đồng hành cùng doanh nghiệp và người dân về tín dụng, đặc biệt tín dụng ở các lĩnh vực sản xuất kinh doanh, lĩnh vực kinh doanh bất động sản, lĩnh vực ưu tiên và các động lực tăng trưởng nền kinh tế theo chủ trương của Chính phủ. Thực hiện các giải pháp tạo điều kiện thuận lợi cho khách hàng trong tiếp cận vốn tín dụng; đảm bảo hoạt động tín dụng an toàn, hiệu quả; tiếp tục kiểm soát chặt chẽ rủi ro tín dụng đối với các lĩnh vực tiềm ẩn rủi ro, nhất là lĩnh vực kinh doanh bất động sản.

Tiếp tục tăng cường kỷ luật, kỷ cương tài chính - ngân sách nhà nước, quản lý chặt chẽ các nguồn thu, bảo đảm thu đúng, thu đủ, thu kịp thời; đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin gắn kết với cải cách hành chính, khai, nộp, hoàn thuế điện tử và chú trong khai thác tối đa nguồn thu còn dư địa và có giải pháp nuôi dưỡng nguồn thu hiệu quả, bền vững. Thực hiện tiết kiệm triệt để các khoản chi thường xuyên, đặc biệt là các khoản chi tổ chức hội nghị, hội thảo, đi nghiên cứu, khảo sát nước ngoài; quản lý các khoản chi đầu tư, xây dựng cơ bản mua sắm, sửa chữa chặt chẽ, đúng quy định.

Thúc đẩy phát triển mạnh mẽ thị trường trong nước, thực hiện có hiệu quả các giải pháp kích cầu tiêu dùng nội địa, đẩy mạnh phong trào "Người Việt Nam ưu tiên dùng hàng Việt Nam”; mở rộng thị trường xuất khẩu, đa dạng hóa thị trường, sản phẩm, các chuỗi cung ứng; phấn đấu thặng dư thương mại bền vững.

4. Về thu chi ngân sách

a) Về thu chi ngân sách năm 2024

Năm 2024 dự toán thu Trung ương giao cho tỉnh Đồng Nai thấp hơn so với cùng kỳ năm 2023 giảm (-11%), trong khi đó nhiều nhiệm vụ chi dự kiến tăng như chi tăng tiền lương cơ sở khoảng 1.000 tỷ đồng, tăng định mức chi thường xuyên 170 tỷ đồng, kinh phí thực hiện các Nghị quyết, Chương trình, dự án khoảng 300 tỷ đồng.

Về nội dung này, UBND tỉnh đã giao Sở Tài chính chủ trì, phối hợp với các đơn vị có liên quan để xây dựng kịch bản trong việc quản lý và điều hành thu chi ngân sách năm 2024. Trên cơ sở đó, để đảm bảo các nguồn lực thực hiện các nhiệm vụ chi nhằm đảm bảo mục tiêu về phát triển kinh tế xã hội của tỉnh trong năm 2024 cũng như giai đoạn 2021-2025. Sở Tài chính đã phối hợp với Cục thuế tỉnh xây dựng phương án phấn đấu tăng dự toán thu ngân sách năm 2024 là (+1.000 tỷ đồng) so với dự toán Trung ương dự kiến giao. Bên cạnh đó, trong năm 2024 Trung ương cho phép tỉnh Đồng Nai được huy động nguồn cải cách tiền lương tại địa phương tích lũy qua các năm là 486,82 tỷ đồng, thu bổ sung từ ngân sách trung ương cho tỉnh từ nguồn vốn sự nghiệp để thực hiện các chính sách, nhiệm vụ chi trên địa bàn tỉnh là 2.311,467 tỷ đồng.

Do đó, với phương án đề xuất như trên là đảm bảo cho tỉnh điều hành và thực hiện các nhiệm vụ trong năm 2024.

Tóm lại, việc điều hành, quản lý chi NSNN chỉ thực hiện trong phạm vi dự toán được giao, đúng tiêu chuẩn, định mức, chế độ quy định; thực hiện triệt để tiết kiệm toàn diện các nội dung chi, bên cạnh đó, tăng cường kiểm tra, giám sát việc thực hiện các quy định của pháp luật trong quản lý, sử dụng kinh phí chi thường xuyên NSNN.

b) Về tình hình thu ngân sách năm 2023

Ngày 24/11/2023, UBND tỉnh có Báo cáo số 368/BC-UBND về đánh giá ước thực hiện dự toán thu ngân sách nhà nước, chi ngân sách địa phương năm 2023. Trong đó, dự ước tổng thu ngân sách đạt 94%; Thu nội địa đạt 100% và thu từ hoạt động xuất nhập khẩu đạt 83%. Để đảm bảo các phương án xử lý trong việc điều hành hụt thu ngân sách địa phương, UBND tỉnh đã chỉ đạo Sở Tài chính căn cứ các quy định hiện hành đề xuất tham mưu xử lý. Cụ thể:

Theo khoản 2 Điều 36 Luật ngân sách quy định: “Trong quá trình chấp hành ngân sách nhà nước, trường hợp dự kiến số thu không đạt dự toán được Quốc hội, Hội đồng nhân dân quyết định, Chính phủ trình Ủy ban thường vụ Quốc hội quyết định điều chỉnh giảm một số khoản chi và báo cáo Quốc hội tại kỳ họp gần nhất; Ủy ban nhân dân trình Thường trực Hội đồng nhân dân cùng cấp quyết định điều chỉnh giảm một số khoản chi và báo cáo Hội đồng nhân dân tại kỳ họp gần nhất theo quy định tại điểm a khoản 2 và điểm a khoản 3 Điều 52 Luật ngân sách nhà nước”. Căn cứ quy định nêu trên, Sở Tài chính đã thực hiện rà soát các nguồn lực hiện có, các nhiệm vụ chi không còn thực hiện hoặc có tỷ lệ giải ngân đạt thấp, sử dụng không hiệu quả thực hiện điều chỉnh giảm để đảm bảo cân đối ngân sách. Cụ thể Sở Tài chính đề xuất phương án xử lý cân đối ngân sách trong năm 2023 như sau:

- Giảm dự toán thu NSĐP, tương ứng giảm dự toán chi ngân sách cấp tỉnh để đảm bảo cân đối số tiền là: 665.486 triệu đồng.

- Nguồn tăng thu xổ số kiến thiết năm 2023 phân bổ cho ngân sách huyện nhằm đảm bảo các nhiệm vụ chi đầu tư năm 2023 số tiền là: 149.230 triệu đồng.

- Thu từ quỹ dự trữ tài chính để phân bổ cho ngân sách huyện nhằm đảm bảo các nhiệm vụ chi thường xuyên cho các chính sách an sinh xã hội năm 2023 số tiền là: 193.651 triệu đồng.

* Đối với nội dung và cách thức giao dự toán

Căn cứ các quy định hiện hành, Thông tư hướng dẫn của Bộ Tài chính dự toán ngân sách hàng năm được xây dựng theo nguyên tắc như sau:

Dự toán thu NSNN phải được xây dựng theo đúng các quy định của Luật NSNN, Luật Quản lý thuế và các Luật về thuế, phí, lệ phí và các văn bản pháp luật có liên quan, diễn biến phục hồi của nền kinh tế, đảm bảo thu đúng, thu đủ các nguồn thu của NSNN.

Xây dựng dự toán thu bám sát tình hình kinh tế - xã hội và tài chính ngân sách, tính toán cụ thể các yếu tố tăng, giảm và dịch chuyển nguồn thu do thay đổi chính sách pháp luật về thu, về quản lý thu, nhất là các chính sách miễn, giảm thuế, phí, lệ phí và gia hạn thời gian nộp thuế, tiền thuê đất hết hiệu lực của năm, việc thực hiện lộ trình cắt giảm, ưu đãi thuế để thực hiện cam kết của Chính phủ trong quá trình hội nhập kinh tế quốc tế với các nhà đầu tư nước ngoài.

Phấn đấu dự toán thu của năm đạt và vượt dự toán Chính phủ giao (đã loại trừ các yếu tố tăng, giảm thu do thay đổi chính sách); mức tăng trưởng thu tại từng địa phương phù hợp với tăng trưởng kinh tế và nguồn thu phát sinh tại từng địa bàn, trên cơ sở tính đến cả yếu tố tăng cường quản lý thu, chống thất thu và thu hồi nợ thuế.

Các nguồn thu phải tổng hợp đầy đủ phát sinh trên địa bàn và loại trừ các khoản không thuộc nguồn thu cân đối NSNN theo chế độ quy định, trên cơ sở đánh giá đầy đủ thực tế thực hiện năm trước, những đặc thù của năm dự toán và số kiểm tra dự toán được cơ quan có thẩm quyền thông báo.

Từ các nguyên tắc trên, việc xây dựng dự toán giao hàng năm cho các đơn vị đã đảm bảo theo đúng quy định và thông tư hướng dẫn của Bộ Tài chính.

Mặt khác, trong quá trình điều hành ngân sách không tránh khỏi những yếu tố khách quan như chiến tranh thương mại giữa các nước phương Tây, dịch bệnh, thiên tai, biến đổi khí hậu,…nên phần nào đã tác động đến quá trình huy động và khai thác nguồn thu vào ngân sách. Song với đó, là các chính sách do trung ương ban hành để giảm thiểu thiệt hại, thúc đẩy phát triển kinh tế, hỗ trợ doanh nghiệp, điều tiết kinh tế vĩ mô cũng đã ảnh hưởng rất lớn đến số thu ngân sách hàng năm của tỉnh nói chung và của các địa phương nói riêng. Do đó, việc điều hành ngân sách hàng năm cần có sự linh hoạt, chuyển biến tích cực giữa thu và chi, giữa các địa phương và của cả hệ thống chính trị trong đó, đặc biệt là sự quan tâm chỉ đạo của Tỉnh ủy, huyện ủy, sự giám sát của HĐND, UBMT Tổ quốc và Đại biểu HĐND các cấp nhằm góp phần trong việc xây dựng và hoạch định chiến lược phát triển kinh tế xã hội của tỉnh trên cơ sở phù hợp pháp luật và đường lối chủ trương chính sách của Đảng.

* Về kiến nghị: Kinh phí cho công an chính quy của thị trấn (theo quy định là của Bộ Công an đảm bảo kinh phí hoạt động) nhưng đến nay địa phương chưa được bố trí trong dự toán của năm 2023.

Căn cứ Nghị định số 42/2021/NĐ-CP ngày 31/03/2021 của Chính phủ về quy định việc xây dựng công an xã, thị trấn chính quy, kinh phí cho lực lượng công an chính quy của thị trấn do NSTW – Bộ Công an đảm bảo theo quy định. Theo báo cáo của Công an tỉnh, hiện nay kinh phí cho công an chính quy của thị trấn vẫn đang được cấp phát, thanh quyết toán theo quy định từ nguồn NSTW. Ngoài ra, hằng năm các địa phương có bổ sung kinh phí cho lực lượng công an đóng trên địa bàn khi thực hiện chức năng của mình, kết hợp thực hiện một số nhiệm vụ đảm bảo an ninh trật tự theo yêu cầu của địa phương.

* Về kiến nghị: Quan tâm, tăng mức hỗ trợ hoạt động của Tổ nhân dân trên địa bàn.

Ngày 07/07/2017, HĐND tỉnh ban hành Nghị quyết số 78/2017/NQ-HĐND, trong đó quy định hỗ trợ đặc thù của tỉnh cho hoạt động của Tổ nhân dân trên địa bàn 300.000 đồng/tháng/tổ. Nghị quyết ban hành đến nay cũng đã 06 năm, qua các buổi tiếp xúc cử tri, các địa phương có kiến nghị tăng mức hỗ trợ trên để đảm bảo nhu cầu chi. Theo đó, ngày 10/10/2023, Sở Nội vụ có Văn bản số 4163/SNV-TCCQ gửi các đơn vị, địa phương lấy ý kiến, trong đó có đề xuất tăng mức khoán hoạt động của Tổ nhân dân trên địa bàn lên 50% lương cơ sở/tháng.

Tuy nhiên, qua rà soát khả năng cân đối ngân sách năm 2024: Thu NSNN năm 2024 là khó khăn chỉ bằng 91% so với dự toán năm 2023, trong khi đó phát sinh nhiều chính sách chế độ làm tăng chi lớn ngân sách (tăng lương cơ sở; tăng số lượng, chế độ đối với cán bộ công chức xã, người làm việc không chuyên trách cấp xã, ấp; tăng chế độ hỗ trợ giáo viên,...). Theo đó không có nguồn để đảm bảo việc tăng mức hỗ trợ hoạt động của Tổ nhân dân trên địa bàn trong năm 2024. Khi nguồn lực ngân sách khá hơn, Sở Tài chính sẽ phối hợp với Sở Nội vụ tham mưu UBND tỉnh trình HĐND tỉnh tăng mức hỗ trợ hoạt động của Tổ nhân dân trên địa bàn./.

Ngọc Diệp