a) Kết
quả công tác đấu tranh phòng, chống tội phạm
Trong 11
tháng năm 2023, Công an tỉnh đã phát huy vai trò nòng cốt, chủ động nắm chắc
tình hình, làm tốt công tác tham mưu, tổ chức thực hiện nghiêm túc, quyết liệt các chỉ đạo của Đảng
ủy Công an Trung ương, Bộ Công an, Tỉnh ủy, HĐND tỉnh, UBND tỉnh, tập trung chỉ đạo
triển khai quyết liệt, đồng bộ, kiên trì nhiều giải pháp
linh hoạt, thiết thực trong công tác đấu tranh phòng, chống tội phạm, đảm bảo trật tự,
an toàn xã hội trên địa bàn; đã chủ
động triển khai các kế hoạch phòng ngừa, đấu tranh với tội phạm theo chuyên đề
xuyên suốt từ
Công an tỉnh đến cơ sở, tạo chuyển biến tích cực về trật tự, an toàn xã hội; nhất là các loại tội phạm nổi lên, có chiều hướng diễn biến phức tạp để
tăng cường trấn áp nhằm kéo giảm và kiểm soát tốt tình hình tội phạm trên địa
bàn tỉnh. Đã chỉ đạo và huy động tối đa lực lượng, đồng loạt ra
quân triển khai thực hiện quyết liệt, có hiệu quả thực hiện 05 cao điểm tấn
công trấn áp các loại tội phạm trên địa bàn tỉnh.
Với những chỉ đạo quyết liệt của Đảng ủy, Ban Giám đốc
Công an tỉnh, công tác phòng ngừa, đấu tranh, răn đe các loại tội phạm, công
tác bảo đảm trật tự, an toàn xã hội trên địa bàn tỉnh 11 tháng đầu năm được giữ
vững ổn định; bảo vệ tuyệt đối an toàn các dịp Lễ, Tết trên địa bàn tỉnh.
Đồng thời, Công an tỉnh chủ động tổ chức đánh giá, hội ý
nghiệp vụ, kịp thời “nhận diện”, đấu tranh với các loại tội phạm có xu hướng
diễn biến phức tạp; thường xuyên điều chỉnh kế hoạch, phương pháp tổ chức tuần
tra nhằm phát huy tối đa hiệu quả hoạt động của lực lượng tuần tra vũ trang kết hợp tuần tra nghiệp vụ các lực lượng
hỗn hợp (Lực lượng 161). Qua đó, lan tỏa, duy trì liên tục khí thế tấn
công mạnh mẽ các loại tội phạm trong toàn lực lượng; “đánh trúng, đánh đúng” các loại tội phạm chiếm tỷ
lệ cao trong cơ cấu tội phạm, các băng nhóm trộm cắp, cướp, cướp giật tài sản,
gây rối trật tự công cộng và các tụ điểm tệ nạn xã hội.
Khẩn trương điều tra khám
phá, nhanh chóng làm rõ nhiều vụ án rất nghiêm trọng, đặc biệt nghiêm trọng, dư
luận xã hội quan tâm. Đặc biệt chú trọng làm tốt công tác phòng ngừa tội phạm ngay từ cơ sở gắn với đẩy mạnh thực hiện các giải pháp chuyển hóa
địa bàn trọng điểm, phức tạp về trật tự an toàn xã hội; không để hình thành
các băng nhóm tội phạm nguy hiểm, có tổ chức hoạt động gây án đặc biệt nghiêm trọng trên địa bàn tỉnh.
* Nguyên nhân khách quan
- Tình hình kinh tế, đời sống xã hội khó khăn, tỷ lệ thất
nghiệp gia tăng, tác động xấu đến tình hình ANTT và phát sinh các loại tội phạm
hình sự.
- Tỉnh Đồng Nai là một trong những địa bàn trọng điểm,
phức tạp về ANTT nhưng biên chế của Công an tỉnh còn thiếu nhiều so với biên
chế mà Bộ Công an ấn định đã phần nào ảnh hưởng đến chất lượng, hiệu quả một số
mặt công tác.
- Nhiều
mâu thuẫn trong nội bộ quần chúng nhân dân không được các
cơ quan chức năng ở cơ sở phát hiện, xử lý kịp thời,
để mâu thuẫn tích tụ, kéo dài dẫn đến các hành
vi vi phạm pháp luật.
- Chuẩn mực đạo đức trong gia đình, nhà trường, xã hội,
văn hóa ứng xử xuống cấp, lối sống thực dụng, hưởng thụ, đua đòi, chạy theo lợi
ích vật chất, nhất là trong thanh thiếu niên ngày một gia tăng.
* Nguyên nhân chủ quan
- Mặc dù Tỉnh ủy, UBND tỉnh đã chỉ đạo rất quyết liệt,
công tác đấu tranh phòng, chống tội phạm hình sự đã được sớm nhận diện và triển
khai nhiều phương án, kế hoạch ngay từ đầu năm nhưng việc tổ chức thực hiện có
lúc, có nơi chưa thật sự đồng bộ và thực chất. Một số cấp ủy, chính quyền địa
phương chưa quan tâm, chỉ đạo huy động cả hệ thống chính trị cùng tham gia, xem
đây là trách nhiệm riêng của lực lượng Công an.
- Công tác tham mưu cấp ủy, chính quyền các cấp trong
giải quyết mâu thuẫn trong nội bộ nhân dân ngay từ cơ sở hiệu quả chưa cao.
- Nhận thức pháp luật của một bộ phận không nhỏ quần
chúng nhân dân còn thấp, chưa ý thức được hành động mình gây ra là vi phạm pháp
luật, chưa nhận thức được chế tài của pháp luật đối với hành vi của mình. Ý
thức tự cảnh giác phòng ngừa, bảo quản tài sản của người dân còn hạn chế và lơ
là, chủ quan, sơ hở để tội phạm lợi dụng thực hiện hành vi phạm tội.
- Công tác phòng ngừa xã hội chưa mang lại hiệu quả rõ
rệt; công tác tuyên truyền, vận động quần chúng nhân dân tham gia phong trào
“Toàn dân bảo vệ An ninh Tổ quốc” hiệu quả chưa cao; cách thức tuyên truyền vẫn
mang tính hình thức, chưa thực chất.
- Các cơ sở cai nghiện trên địa bàn tỉnh quy mô chưa đáp
ứng được yêu cầu công tác cai nghiện dẫn đến đối tượng nghiện ngoài xã hội còn
nhiều, ảnh hưởng tình hình ANTT. Bên cạnh đó, những tháng đầu năm 2023, Cơ sở điều trị nghiện ma túy tỉnh ngừng tiếp nhận đối tượng nghiện không có
nơi cư trú ổn định, dẫn đến các đối tượng ở ngoài xã hội thực hiện các hành vi
nguy hiểm cho người thân, gia đình và xã hội, gây ra các vụ án về hình sự, từ
đó làm phức tạp tình hình an ninh, trật tự tại địa phương nói riêng và toàn
tỉnh nói chung.
- Biên chế của Cơ quan
Cảnh sát điều tra hai cấp chưa đáp ứng đủ số lượng để phục vụ công tác điều
tra, hầu hết các đơn vị đều thiếu hụt Điều tra viên và nguồn Điều tra viên. Trong 11 tháng đầu năm 2023, bình quân 01 Điều tra
viên trên địa bàn tỉnh thụ lý 39 vụ án, 23 tin báo. So với Đề án số 10/ĐA-BCA
của Bộ Công an quy định (bình quân 01 Điều tra viên cấp tỉnh thụ lý 03 vụ án/04
tin báo/01 năm; Cấp huyện 06 vụ/08 tin báo/01 năm) thì hiện tại mỗi Điều tra
viên phải đảm nhiệm khối lượng công việc lớn, quá tải không đủ để đáp ứng việc
giải quyết khối lượng công việc đang thụ lý (tin báo, vụ án đang giải quyết).
c) Một
số nhiệm vụ, giải pháp trong thời gian tới
- Cấp
uỷ, chính quyền địa phương huy động sức mạnh tổng hợp của cả hệ thống chính trị
trong việc chung tay phòng, chống tội phạm. Đẩy mạnh, nâng cao hiệu quả công
tác phòng ngừa xã hội; phối
hợp với các sở, ban, ngành, đoàn thể địa phương tổ chức tuyên truyền, phổ biến
cho quần chúng nhân dân về phương thức, thủ đoạn, hoạt động của các loại tội
phạm nhằm nâng cao tinh thần cảnh giác trong nhân dân. Xây dựng, nhân rộng các
mô hình, điển hình tiên tiến trong công tác đảm bảo ANTT.
- Nâng cao hiệu quả, chất lượng công tác phòng ngừa
nghiệp vụ, mở các cao điểm tấn công trấn áp tội phạm; tập trung lực lượng điều
tra làm rõ các vụ án xảy ra trong thời gian sớm nhất (Hiện nay, Công an
tỉnh đã xây dựng kế hoạch mở cao điểm tấn công trấn áp
tội phạm, đảm bảo an ninh, trật tự trước, trong và sau Tết Nguyên đán Giáp Thìn
năm 2024 (Từ
ngày 15/12/2023 đến 29/02/2024).
- Tiếp tục rà soát, xác định
các băng nhóm tội phạm hình sự trên địa bàn, lên danh sách đối tượng cụ thể, nhất
là các băng nhóm hoạt động “tín dụng đen”, bảo kê, cưỡng đoạt tài sản, cho vay
lãi nặng, tổ chức đánh bạc, môi giới mại dâm, trộm cắp chuyên nghiệp hoạt động
liên huyện, liên tỉnh, từ đó đề ra kế hoạch đấu tranh cụ thể làm tan rã theo
phương châm “cắt ngọn, tỉa cành, cưa thân, đào gốc, trốc rễ”.
- Tăng cường thực hiện công tác rà soát, thống kê đầy
đủ, kịp thời đưa vào diện quản lý, phòng ngừa đối với người nghiện ma túy,
người sử dụng ma túy, đặc biệt là người sử dụng ma túy tổng hợp có biểu hiện
loạn thần, “ngáo đá” và người mắc bệnh tâm thần trên địa bàn để có đối sách
quản lý, phòng ngừa, ngăn chặn, không để các đối tượng này thực hiện hành vi
phạm tội. Thường xuyên kiểm tra các cơ sở kinh doanh nhạy cảm như quán “bar”,
karaoke, căn hộ chung cư, nhà ở thuê, nhà nghỉ, khách sạn để kịp thời phát hiện
các hành vi tổ chức, chứa chấp sử dụng trái phép chất ma túy.
- Tăng cường hiệu lực, hiệu quả công tác quản lý nhà nước về ANTT, nhất là
quản lý người nước ngoài, quản lý vũ khí, vật liệu nổ và công cụ hỗ trợ.
- Thường xuyên hướng dẫn, kiểm tra, giám
sát và thực hiện đúng các quy định của pháp luật trong hoạt động điều tra, tiếp
nhận, xử lý tin báo, tố giác tội phạm và kiến nghị khởi tố. Tập trung truy bắt
số đối tượng truy nã nguy hiểm và đặc biệt nguy hiểm. Chủ động kiểm tra, giám
sát, quản lý chặt công tác giam, giữ; nâng cao hiệu quả, chất lượng công tác
thi hành án hình sự, công tác hỗ trợ tư pháp và tái hòa nhập cộng đồng. Tăng
cường tuần tra vũ trang công khai kết hợp với hóa trang trên các tuyến đường,
kịp thời xử lý những biểu hiện tụ tập, gây rối trật tự công cộng, tổ chức, cổ
vũ đua xe trái phép.
- Phối
hợp với Viện kiểm sát nhân dân, Toà án nhân dân đẩy nhanh tiến độ điều tra,
truy tố, xét xử lưu động các vụ án gây bức xúc dư luận xã hội để răn đe, giáo
dục chung; chủ động phát hiện các nguyên nhân, điều kiện phát sinh tội phạm,
các sơ hở thiếu sót, bất cập... để kiến nghị cấp có thẩm quyền giải quyết, xử
lý.
- Tiếp tục củng cố, kiện
toàn bộ máy tổ chức của Công an tỉnh đảm bảo tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu
quả, tập trung, thống nhất; xây dựng Công an cấp huyện, cấp xã vững mạnh toàn
diện, đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ trong tình hình mới. Tiếp
tục thực hiện Kế hoạch, lộ trình bổ sung Điều tra viên cho Cơ quan CSĐT
(cấp tỉnh, huyện, xã), từng bước khắc phục tình trạng quá tải của Điều tra
viên, qua đó nâng cao chất lượng công tác điều tra, xử lý tội phạm trên địa bàn tỉnh. Tạo nguồn bổ nhiệm đủ Điều tra viên Công an
cấp xã, trong đó ít nhất 01 đơn vị Công an cấp xã có từ 01 đến 02
Điều tra viên có kinh nghiệm trong công tác tiếp nhận, giải quyết tố
giác, tin báo về tội phạm. Đồng
thời, tổ chức các lớp tập huấn, bồi dưỡng kiến
thức về pháp luật, nghiệp vụ cho lực lượng Điều
tra viên, cán bộ điều tra, Công an xã để nâng cao chất lượng, hiệu quả
trong công tác giải quyết tố giác, tin báo về tội phạm và kiến nghị khởi tố
cũng như công tác điều tra vụ án hình sự, phòng ngừa, khắc phục những vi phạm./.
Ngọc Diệp