Có thể nói, nhiệm kỳ 2021-2026 là nhiệm kỳ đầu tiên HĐND tỉnh thực hiện giám sát chuyên đề. Những nội dung chọn đều là những vấn đề lớn, như giám sát việc thực hiện lĩnh vực đột phá về phát triển thương mại, dịch vụ tổng hợp hiện đại, trọng tâm là dịch vụ du lịch, dịch vụ logistic theo Nghị quyết của Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh; giám sát những nội dung có ảnh hưởng sâu rộng đến công tác quản lý nhà nước và đời sống xã hội được dư luận đặc biệt quan tâm như đất đai, cải cách hành chính. Bên cạnh giám sát chuyên đề của HĐND, giám sát của Thường trực, các Ban và các Tổ đại biểu HĐND tỉnh vẫn được duy trì theo kế hoạch đề ra, chủ yếu tập trung vào việc giám sát việc triển khai thực hiện các Nghị quyết của HĐND tỉnh, theo ý kiến, kiến nghị của cử tri, đơn thư khiếu nại tố cáo của công dân và theo sự chỉ đạo của Thường trực Tỉnh ủy. Ngoài ra, căn cứ vào chương trình giám sát, ý kiến của cử tri, Thường trực HĐND tỉnh đã tổ chức 05 phiên họp giải trình giữa 02 kỳ họp đối với các nội dung bức xúc, ý kiến cử tri kéo dài. Sau phiên giải trình, để khắc phục những tồn tại kéo dài, Thường trực HĐND tỉnh đã có nhiều kiến nghị đối với UBND tỉnh và các sở, ngành liên quan.
Ngoài kỳ họp thường lệ 2 kỳ/năm, HĐND tỉnh cũng đã linh hoạt tổ chức nhiều kỳ họp chuyên đề, nâng cao năng lực quyết định của HĐND tỉnh. Từ đầu nhiệm kỳ đến nay, HĐND tỉnh đã tổ chức 21 kỳ họp, trong đó có 13 kỳ họp chuyên đề. Việc tổ chức nhiều kỳ họp chuyên đề thể hiện sự đồng hành giữa HĐND và UBND trong việc ban hành, cụ thể thể hóa các quy định, chính sách của cấp trên nhằm phục vụ cho sự phát triển kinh tế - xã hội trên địa bàn tỉnh. Ngoài ra, để nâng cao hiệu quả công tác phản biện xã hội và việc ban hành nghị quyết của HĐND tỉnh đảm bảo đúng quy định pháp luật và phù hợp với tình hình thực tế của địa phương, đặc biệt là có sự đồng thuận của người dân và các đối tượng có liên quan, Thường trực HĐND tỉnh đã xây dựng quy chế phối hợp phản biện xã hội giữa Thường trực HĐND tỉnh với UBND và Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh, trong đó quy định thời gian gửi tài liệu chậm nhất là 40 ngày trước ngày khai mạc kỳ họp đối với nghị quyết quy phạm pháp luật và 30 ngày trước ngày khai mạc kỳ họp đối với nghị quyết cá biệt, nội dung nào gửi không đảm bảo thời gian quy định, Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh có quyền từ chối phản biện xã hội.
Thường trực HĐND tỉnh khảo sát về tình hình hoạt động của HĐND thành phố Biên Hòa
Trong hoạt động kỳ họp, Thường trực HĐND tỉnh đã tổ chức cho đại biểu HĐND tỉnh thảo luận tại các Cụm tổ trước kỳ họp đối với toàn bộ nội dung tờ trình, dự thảo nghị quyết trình ra kỳ họp HĐND tỉnh; các báo cáo liên quan kỳ họp của Thường trực HĐND, UBND, UBMTTQVN tỉnh đều tóm tắt và phân công trình bày tại kỳ họp, qua đó dành nhiều thời gian để đại biểu tiếp tục thảo luận tại hội trường đối với những vấn đề mà đại biểu và cử tri quan tâm. Thường trực HĐND tỉnh đã ứng dụng công nghệ thông tin (thông qua việc quét mã QR) trong việc gửi tài liệu kỳ họp đến đại biểu HĐND tỉnh nghiên cứu trước kỳ họp và trong các hoạt động tại kỳ họp. Cách làm này hạn chế tối đa việc in, phôtô tài liệu, tiết kiệm chi phí và tạo sự thuận tiện cho các đại biểu khi nghiên cứu tài liệu.
Chương trình của các kỳ họp được xây dựng hợp lý, dành phần lớn thời gian phù hợp cho đại biểu thảo luận, chất vấn; HĐND tỉnh đã ban hành Nghị quyết về hoạt động chất vấn tại kỳ họp, làm cơ sở để giám sát UBND cùng cấp trong việc giải quyết các vấn đề chất vấn tại kỳ họp. Các phiên khai mạc, phiên chất vấn, trả lời chất vấn và bế mạc kỳ họp HĐND tỉnh đều được truyền hình trực tiếp. Từ đầu nhiệm kỳ 2021-2026 đến nay, Thường trực HĐND tỉnh đã tổ chức 6 phiên chất vấn tại các kỳ họp thường lệ với 54 nội dung chất vấn; theo đó, trước mỗi kỳ họp, Thường trực HĐND tỉnh đã yêu cầu các đại biểu và tổ đại biểu căn cứ vào nội dung, chương trình kỳ họp, tình hình kinh tế - xã hội, quốc phòng - an ninh của địa bàn ứng cử và lĩnh vực chuyên môn của cơ quan, đơn vị để gửi câu hỏi chất vấn về Thường trực HĐND tỉnh. Thường trực HĐND tỉnh sẽ thống nhất lựa chọn nội dung chất vấn tại kỳ họp đảm bảo đáp ứng yêu cầu của Nhân dân và cử tri.
Ông Thái Bảo - Chủ tịch HĐND tỉnh chủ trì buổi giám sát việc thực hiện lĩnh vực đột phá về phát triển thương mại, dịch vụ tổng hợp hiện đại, trọng tâm là dịch vụ du lịch, dịch vụ logistic
Trong công tác thông tin tuyên truyền hoạt động HĐND, trước mỗi kỳ họp thường lệ, Thường trực HĐND tỉnh tổ chức họp báo để cung cấp thông tin về nội dung, chương trình và các hoạt động sẽ tiến hành tại kỳ họp; đồng thời, định hướng những nội dung tuyên truyền về hoạt động của HĐND trong thời gian tới để tuyên truyền trên các cơ quan báo chí. Thường trực HĐND, các Ban HĐND và Văn phòng Đoàn ĐBQH và HĐND tỉnh tiếp tục phát huy hiệu quả việc sử dụng hệ thống quản lý văn bản và điều hành công việc liên quan đến hoạt động HĐND tỉnh; tăng cường chuyển tải thông tin về tình hình, kết quả giám sát chuyên đề, tình kinh tế - xã hội, an ninh - quốc phòng đến đại biểu trước, trong và sau các kỳ họp thông qua hộp thư công vụ của từng đại biểu, đảm bảo cung cấp tài liệu kịp thời và đầy đủ đến đại biểu để xem xét, nghiên cứu, tham gia thảo luận tại kỳ họp. Trên trang thông tin điện tử của HĐND tỉnh còn xây dựng chuyên mục trao đổi thông tin với cử tri và nhân dân để có thể thu thập, tiếp nhận các phản ánh, kiến nghị của cử tri từ nhiều nguồn. Đồng thời, đăng tải toàn bộ các nội dung trả lời các kiến nghị của cử tri thông qua bản tin HĐND định kỳ hàng quý và trang thông tin điện tử của HĐND tỉnh để thông tin đến cử tri và nhân dân theo dõi, nắm thông tin. Ngoài ra, Thường trực HĐND tỉnh lãnh đạo Văn phòng Đoàn ĐBQH và HĐND tỉnh phối hợp với Đài phát thanh truyền hình Đồng Nai và Báo Đồng Nai thực hiện chuyên mục tuyên truyền các hoạt động của Hội đồng nhân dân các cấp. Đối với Đài Phát thanh truyền hình, thực hiện trong các chương trình thời sự hàng ngày và chuyên mục “Hội đồng Nhân dân với cử tri” trong Chương trình thời sự lúc 18 giờ tối thứ hai hàng tuần trên kênh ĐN1; đối với Báo Đồng Nai thực hiện đăng tin trên báo giấy các số báo ngày thứ 2 và thứ 6 hàng tuần, đồng thời đăng tin trên Báo Đồng Nai điện tử, góp phần thực hiện có hiệu quả công tác tuyên truyền chủ trương của đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước đến cử tri và nhân dân toàn tỉnh, đồng thời tạo điều kiện thuận lợi cho cử tri theo dõi và giám sát việc trả lời của UBND tỉnh đối với các kiến nghị, phản ánh của cử tri.
Một điểm nổi bật của HĐND tỉnh nhiệm kỳ này là Đảng đoàn HĐND tỉnh đã tham mưu Ban Thường vụ Tỉnh ủy ban hành Đề án “Nâng cao năng lực, hiệu lực, hiệu quả hoạt động của Hội đồng nhân dân các cấp tỉnh Đồng Nai đến năm 2031”. Đây là lần đầu tiên Ban Thường vụ Tỉnh ủy xem xét ban hành Đề án về nâng cao năng lực, hiệu lực, hiệu quả hoạt động của Hội đồng nhân dân các cấp trên địa bàn tỉnh. Với phương châm hoạt động của HĐND các cấp đến năm 2031 là “Đổi mới - Sâu sát - Khoa học - Hiệu lực - Hiệu quả, Đề án được triển khai thực hiện có ý nghĩa rất quan trọng trong việc tăng cường sự lãnh đạo, tiếp tục đổi mới phương thức lãnh đạo của các cấp ủy đảng đối với HĐND các cấp, giúp cho HĐND các các cấp hoạt động ngày càng hiệu lực, hiệu quả hơn, để HĐND thực sự là cơ quan quyền lực nhà nước ở địa phương.
Trong thời gian tới, Thường trực HĐND tỉnh tiếp tục bám sát sự lãnh đạo của cấp ủy để tiếp tục thực hiện tốt chức năng, nhiệm vụ, đồng thời chủ động nghiên cứu, cập nhật các quy định của pháp luật, nhất là các quy định mới, tác động đến sự phát triển kinh tế - xã hội, quốc phòng - an ninh của tỉnh.
Lê Lài