Ngày 25 tháng 11 năm 2024 - 21:50:37 | | |
|
Liên kết website
Specified argument was out of the range of valid values.
Nguyên tắc bồi thường, hỗ trợ, tái định cư cần tránh quy định chung chung, khó lượng hóa Đăng ngày: 05/05/2023
Điều 89 về
nguyên tắc bồi thường về đất khi nhà nước thu hồi đất Dự thảo luật đã bổ sung
thêm trình tự thủ tục về việc tổ chức họp để phổ biến, tiếp nhận ý kiến của người
dân về chủ trương, chính sách có liên quan đến việc bồi thường, hỗ trợ, tái định
cư để tổ chức triển khai thực hiện dự án; dự kiến kế hoạch triển khai các bước
để thực hiện; dự kiến nhu cầu, khu vực bố trí tái định cư, nhà ở, bồi thường, hỗ
trợ, tái định trước khi xây dựng và thực hiện kế hoạch thu hồi đất, điều tra,
khảo sát, đo đạc, kiểm đếm là phù hợp, nhằm tạo sự đồng thuận của người dân bị
thu hồi.
Khoản 2 có nêu: “Việc bồi thường khi Nhà nước thu hồi
đất phải bảo đảm người có đất bị thu hồi có chỗ ở, đảm bảo thu nhập và điều kiện
sống bằng hoặc tốt hơn nơi ở cũ”. Đây là quy định phù hợp với lợi ích và đáp ứng
nguyện vọng của đông đảo nhân dân, tuy nhiên, để triển khai thực hiện trong thực
tế là vấn đề rất khó.
Dự án ven sông Đồng Nai có thu hồi đất
Đơn cử như quy định “đảm bảo về thu nhập”, thực tế thu nhập của hộ gia đình từ nhiều nguồn
nên sẽ khó xác định thu nhập là bao nhiêu để đảm bảo. Hay quy định “điều kiện sống bằng hoặc tốt hơn nơi ở cũ”
cũng là một quy định khó lượng hóa. Thực tế việc thu hồi, giải phóng mặt bằng
chỉ có thời hạn một đến ba năm nhưng việc xác định thu nhập, điều kiện sống trước
và sau khi thu hồi đất là không thời hạn. Khi một quy định không mang tính định
lượng cụ thể sẽ khó thực hiện trong thực tiễn, gây ngô nhận, dễ dẫn đến khiếu nại,
do đó khó khả thi khi đánh giá để xác định (nhất là người nghèo, người có thu
nhập thấp, gia đình chính sách, người có công...). Do đó, trường hợp không quy
định cụ thể được thì đề nghị bỏ khoản này vì quy định chung chung, khó lượng
hóa mà thay vào đó là quy định cụ thể về khu tái định cư để qua đó thấy được
nơi ở mới hơn nơi ở cũ.
Một cuộc họp của Thường trực HĐND bàn vấn đề liên quan đến đất đai
Đồng thời, tại
Điều 106, dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi) cũng đã quy định về các điều kiện để xây
dựng các khu tái định cư (hạ tầng kỹ thuật; hạ tầng xã hội; phù hợp với điều kiện,
phong tục, tập quán của từng vùng, miền) và thứ tự ưu tiên lựa chọn địa điểm
tái định cư (tại địa bàn cấp xã nơi có đất bị thu hồi; đến địa bàn cấp huyện
thuộc tỉnh, thành phố nơi có đất thu hồi, rồi mới đến địa bàn khác có điều kiện
tương đương). Tuy nhiên, hiện tại chưa có tiêu chí cụ thể nào về việc cấp
tái định cư và chưa quy định phải hoàn thành khu tái định cư bao nhiêu ngày trước
khi tiến hành thu hồi đất, do đó cần quy định nếu không hoàn thành thì phải có
phương án bồi thường thay thế. Phương án này cũng cần có thời hạn nhất định, do
đó cần quy định thời gian người dân sinh sống trong khu tái định cư tối đa bao
lâu và cần làm rõ “điều kiện tương đương”
theo quy định ở đây là gì; tương đương là về mặt địa lý hay tương đương về các
tiêu chí do địa phương đề ra. Một cư dân phường Bửu Long, Biên Hòa phản ánh việc chậm giao đất TĐC
Thực tế, cử
tri phản ánh việc nhà nước chậm giao đất tái định cư nên người dân bị thiệt
thòi do phải đóng tiền sử dụng đất cao hơn rất nhiều so với giá bồi thường, do
đó cần có hướng xử lý cụ thể đối với các trường hợp này. Luật cũng cần có quy định
cụ thể về (1). Bố trí tái định cư cho người bị thu hồi đất bị giải tỏa nhà ở
(xây dựng trên đất không phải là đất ở) và không còn chỗ ở nào khác; (2). Suất
tái định cư tối thiểu và (3).Quy định rõ về việc mua suất tái định cư vì đại biểu
phản ánh chính sách tái định cư còn một số bất bập (có trường hợp người dân có
2.000 m2 đất nông nghiệp nhưng không có nhà nên không được tái định cư trong
khi có trường hợp xây dựng trái phép nhưng lại được tái định cư). Việc bố trí
tái định cư phải bảo đảm các điều kiện về hạ tầng kỹ thuật và hạ tầng xã hội,
tránh xảy ra các tranh chấp dai dẳng kéo dài dễ trở thành điểm nóng cho các đối
tượng thù địch lợi dụng các quyền tự do dân chủ để kích động, chống phá Đảng và
Nhà nước. Vấn đề sau cùng, là nên nghiên cứu tiếp tục thực hiện cơ chế
tự thỏa thuận giữa người dân và doanh nghiệp trong chuyển nhượng
quyền sử dụng đất để thực hiện các dự án đô thị, nhà ở thương
mại.
Nguyễn Thị Oanh
|
|
|