Thực hiện các quy định trên, trong những năm qua các nghị quyết của HĐND tỉnh Đồng Nai chỉ thông qua kế hoạch biên chế hành chính mà không có quyền quyết định. Để cho ý kiến thông qua kế hoạch biên chế của năm sau, trước khi trình Chính phủ, hàng năm HĐND tỉnh ban hành nghị quyết này vào kỳ họp thường lệ giữa năm, sau đó mới trình hồ sơ kế hoạch biên chế hành chính lên Chính phủ. Do đó, phải đến đầu năm Bộ trưởng Bộ Nội vụ (thực hiện theo ủy quyền của Chính phủ) mới ban hành quyết định giao biên chế hành chính cho các tỉnh để HĐND cấp tỉnh triển khai thực hiện.
Hiện nay, theo quy định tại Điều 66 của Luật Cán bộ, công chức năm 2008 (có hiệu lực thi hành từ ngày 01/01/2010) và Điều 16 Nghị định số 21/2010/NĐ-CP ngày 08/3/2010 của Chính phủ về quản lý biên chế công chức: căn cứ vào quyết định chỉ tiêu biên chế được Chính phủ giao, HĐND cấp tỉnh quyết định biên chế công chức trong cơ quan của HĐND, UBND, đơn vị sự nghiệp công lập của UBND các cấp. Do đó, theo các quy định này thì HĐND cấp tỉnh ban hành nghị quyết không phải là “thông qua tổng biên chế hành chính” như trước đây nữa, mà là “quyết định tổng biên chế hành chính” của tỉnh. Tuy nhiên, việc HĐND cấp tỉnh quyết định tổng biên chế hành chính phải căn cứ vào quyết định giao biên chế của Bộ trưởng Bộ Nội vụ (do Chính phủ ủy quyền) và chỉ trong giới hạn mức trần (mức tối đa) tổng biên chế hành chính mà Chính phủ đã giao. Như vậy, các quy định mới đã giao quyền cho HĐND cấp tỉnh trong việc quyết định tổng biên chế hành chính tại địa phương, tuy nhiên việc phân quyền này chưa hoàn toàn triệt để mà còn bị lệ thuộc vào mức trần chỉ tiêu biên chế do Chính phủ quyết định.
Theo quy định tại Điều 9 Nghị định số 21 và Thông tư số 07/2010/TT-BNV ngày 26/7/2010 của Bộ Nội vụ về hướng dẫn một số điều của Nghị định số 21/2010/NĐ-CP: chậm nhất là ngày 20/7 năm trước liền kề, UBND cấp tỉnh phải gửi hồ sơ về kế hoạch biên chế hành chính của năm tiếp theo cho Bộ Nội vụ để thẩm định và trình Thủ tướng Chính phủ. Sau ngày 20/7 năm trước liền kề, nếu UBND các tỉnh, thành phố không gửi kế hoạch biên chế công chức hàng năm theo quy định thì giữ ổn định số biên chế công chức đã được giao cho năm tiếp theo.
Như vậy sau ngày 20/7 hàng năm, Bộ Nội vụ phải thực hiện việc thẩm định kế hoạch biên chế hành chính của các địa phương trình Thủ tướng Chính phủ xét duyệt quyết định giao chỉ tiêu biên chế cho các tỉnh, thành phố. Trên cơ sở tổng chỉ tiêu biên chế hành chính theo quyết định của Bộ trưởng Bộ Nội vụ giao và tình hình thực tế của địa phương, UBND cấp tỉnh trình HĐND cùng cấp ban hành nghị quyết về quyết định giao tổng biên chế hành chính cụ thể cho năm tiếp theo tại kỳ họp thường lệ cuối năm.
Tuy vậy, cho đến nay Bộ trưởng Bộ Nội vụ vẫn chưa có quyết định giao chỉ tiêu biên chế hành chính năm 2012 cho tỉnh, do vậy UBND tỉnh đã xây dựng dự thảo nghị quyết trình HĐND tỉnh quyết định giao tổng biên chế hành chính trên cơ sở số biên chế hành chính mà Quyết định của Bộ trưởng Bộ Nội vụ giao cho năm 2011 cộng với số biên chế theo nhu cầu tăng thêm (đang trình Chính phủ xem xét, quyết định).
Qua thẩm tra dự thảo nghị quyết, Ban Pháp chế HĐND tỉnh cho rằng, do chưa có quyết định giao chỉ tiêu biên chế năm 2012 cho tỉnh nên chưa có căn cứ để HĐND ban hành nghị quyết quyết định giao biên chế hành chính theo đúng quy định của Luật Cán bộ, công chức và Nghị định số 21/2010/NĐ-CP. Tuy nhiên, nếu HĐND tỉnh không quyết định giao biên chế hành chính năm 2012 của tỉnh tại kỳ họp thứ ba HĐND tỉnh khóa VIII thì đến đầu năm 2012 UBND tỉnh không có căn cứ để xác định tổng quỹ lương và thực hiện chi trả lương cho đội ngũ công chức hành chính.
Căn cứ quy định tại Điều 17, Luật tổ chức HĐND và UBND năm 2003 quy định trong lĩnh vực xây dựng chính quyền và quản lý địa giới hành chính, Hội đồng nhân dân tỉnh thực hiện nhiệm vụ quyền hạn “Quyết định tổng biên chế sự nghiệp ở địa phương, thông qua biên chế hành chính của địa phương trước khi trình cấp có thẩm quyền quyết định”. Ban Pháp chế đã đề nghị các vị đại biểu HĐND tỉnh xem xét cho thông qua Nghị quyết về kế hoạch biên chế công chức và quyết định biên chế sự nghiệp tỉnh Đồng Nai năm 2012 tại kỳ họp thứ ba này. Đồng thời giao cho UBND tỉnh căn cứ biên chế công chức của Bộ Nội vụ giao năm 2012 trình Thường trực HĐND tỉnh quyết định giao chỉ tiêu biên chế cho các cơ quan, tổ chức hanh chính trong tỉnh nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho UBND tỉnh có căn cứ để xác định tổng quỹ lương và thực hiện chi trả lương cho đội ngũ công chức hành chính. Vì tổng số biên chế công chức năm 2012 tăng là do thực hiện các quy định của pháp luật và số lượng tăng không nhiều so với năm 2011 và phù hợp với kế hoạch biên chế công chức UBND tỉnh đã trình Bộ Nội vụ ngày 08/8/2011.
Từ sự thay đổi của pháp luật và thực tế vướng mắc như đã nêu trên, thiết nghĩ, sau khi các tỉnh, thành gửi hồ sơ về kế hoạch biên chế hành chính (sau ngày 20/7 hàng năm), Bộ Nội vụ cần kịp thời triển khai việc thẩm định, trình Chính phủ xem xét, quyết định giao chỉ tiêu cho các địa phương trước tháng 12 hàng năm, tránh để xảy ra lúng túng, vướng mắc cho các địa phương.
Sĩ Tiến