Trước các kỳ họp thường lệ (tổ chức vào
giữa năm và cuối năm), các tổ chức của HĐND tỉnh tổ chức các đoàn giám sát đối
với các cơ quan Tư pháp bao gồm: Công an tỉnh, VKSND tỉnh, TAND tỉnh, sở Tư
pháp, cơ quan Thi hành án các cấp; cơ quan bổ trợ Tư pháp (Trung tâm giám định
pháp y), cụ thể như sau:
Một hội nghị tọa đàm giữa các cơ quan Tư pháp
Định kỳ hàng năm, Thường trực, Ban Pháp
chế và Tổ đại biểu HĐND tỉnh giám sát hoạt động của các cơ quan Tư pháp bao gồm
công tác xét xử, điều tra, truy tố và thi hành án phạt tù; giám sát theo chuyên
đề về các nội dung: xử lý tin báo và tố giác tội phạm, áp dụng hình phạt án
treo; thực hiện Luật Công chứng, giám sát công tác tuyên truyền phố biến giáo
dục pháp luật, cải cách hành chính trong lĩnh vực hành chính Tư pháp; giám sát
công tác tăng thẩm quyền của TAND cấp huyện; công tác Thi hành án hình sự. Đối tượng chịu sự giám sát bao gồm
các cơ quan Tư pháp cấp tỉnh và cấp huyện. Thông qua hoạt động giám sát đã phát
hiện và có những kiến nghị đối với các cơ quan Tư pháp xử lý một số vấn đề phát
sinh nhằm nâng cao chất lượng công tác điều tra, truy tố, xét xử của cơ quan
điều tra, TAND và VKSND hai cấp, góp thực hiện tốt công tác cải cách Tư pháp
theo đúng tinh thần Nghị quyết của Bộ Chính trị, cụ thể:
+ Đối việc thi hành phạt tù đối với các đối tượng còn tại ngoại: Qua
kiến nghị đã tạo chuyển biến tích cực trong công tác thi hành án phạt tù, hạn
chế thấp nhất tình trạng đối tượng bị tuyên án không vào trại thụ hình.
+ Đối với công tác xử lý tin báo về tội phạm: Qua kiến nghị của Ban Pháp
chế HĐND tỉnh đã giúp cho cơ quan điều tra của Công an tỉnh và Viện kiểm sát
nhân dân tỉnh chấn chỉnh những hạn chế, thiếu sót trong việc tiếp nhận và xử lý
tin báo về tội phạm do các cá nhân, cơ quan, tổ chức chuyển đến.
+ Đối với việc tuyên xử án treo của TAND hai cấp đặc biệt là trong việc
xử lý nghiêm các tội phạm liên quan đến việc đảm bảo an toàn giao thông: Trước
tình hình tai nạn giao thông ngày càng có chiều hướng diễn biến phức tạp, đặc
biệt với vị trí địa lý là một tỉnh có nhiều tuyến Quốc lộ đi qua, vì vậy vấn đề
đấu tranh đối với loại tội phạm về an toàn giao thông được Đảng đoàn HĐND tỉnh
quan tâm và chỉ đạo Thường trực, Ban Pháp chế HĐND tỉnh phải có những kiến nghị
đối với các cơ quan Tư pháp xử lý nghiêm nhằm tác động tích cực đối với việc
đấu tranh phòng, chống loại tội phạm này.
+ Trong việc tạo các điều kiện đảm bảo để thực hiện tăng thẩm quyền xét
xử các vụ án hình sự và thẩm quyền giải quyết các vụ án dân sự tại TAND cấp
huyện về: Trụ sở làm việc; đào tạo, bố trí đội ngũ điều tra viên, kiểm sát
viên, Thẩm phán; hỗ trợ kinh phí hoạt động cho cơ quan Tư pháp; công tác phối
hợp giữa TAND hai cấp tránh tình trạng TAND cấp huyện lúng túng, bị động khi
thực hiện thẩm quyền mới.
Cán bộ Tư pháp tham gia xây dựng Luật
+ Riêng hoạt động giám sát công tác tuyên truyền phố biến giáo dục pháp
luật: HĐND tỉnh đã kiến nghị việc thực hiện chương trình phổ biến giáo dục pháp
luật của Sở Tư pháp trong việc tham mưu phổ biến kịp thời những nội dung pháp
luật liên quan đến cuộc sống của các tầng lớp nhân dân, nâng cao ý thức tự giác
chấp hành chính sách, pháp luật và tạo bước chuyển biến mới trong công tác
tuyên truyền, phổ biến giáo dục pháp luật.
+ Giám sát công tác thi hành án đã
kiến nghị cơ quan Thi hành án các cấp tổ chức rà soát những vụ việc còn tồn
đọng, có tính chất phức tạp, kéo dài, khó thi hành, củng cố hồ sơ từng vụ việc
để xây dựng kế hoạch và báo cáo, đề xuất giải pháp sớm tổ chức thi hành án;
tham mưu Ban chỉ đạo thi hành án dân sự kịp thời chỉ đạo giải quyết đối với các
vụ việc khó khăn vướng mắc; Đối với một số đối tượng phải thi hành án có biểu
hiện dây dưa, cần phối hợp với các ngành chức năng tập trung xử lý dứt điểm để
thể hiện tính nghiêm minh của pháp luật; Xây dựng hồ sơ hoàn chỉnh và tổ chức
cưỡng chế những vụ án có điều kiện thi hành mà cần thiết phải cưỡng chế.
Đồng thời, quan giám sát công tác Thi hành án, Thường trực và Ban Pháp
chế HĐND tỉnh đã có kiến nghị thực hiện công tác phối hợp giữa các cơ quan Tư
pháp thông qua việc chỉ đạo các Thẩm phán tiếp tục thực hiện tốt việc chuyển
giao bản án, quyết định kịp thời đầy đủ theo đúng quy định của pháp luật; trả
lời và giải thích kịp thời các bản án Tòa án tuyên chưa rõ hoặc khó thi hành do
cơ quan thi hành án dân sự yêu cầu giải thích hoặc đề nghị giải quyết theo thẩm
quyền.
- Lãnh
đạo hoạt động giám sát thông qua việc giải quyết đơn thư khiếu nại, tố cáo của
công dân trong lĩnh vực Tư
pháp: Đơn thư khiếu nại, tố cáo gửi đến HĐND trong lĩnh vực Tư pháp chiếm một
khối lượng tương đối lớn. Thông thường, việc xử lý đơn thư khiếu nại tố cáo
được thực hiện theo quy trình sau: Xem xét, kiến nghị xử lý và báo cáo kết quả
về Đảng đoàn HĐND tỉnh. Đối với những trường hợp phức tạp, Đảng đoàn HĐND tỉnh chỉ
đạo Thường trực, Ban Pháp chế HĐND tỉnh giám sát trực tiếp để có kiến nghị theo
đúng quy định của pháp luật.
Nguyễn Thị Oanh