1. Các chiêu trò lừa đảo mua bán
trên mạng xã hội
Kẻ gian thường lợi dụng tính năng
quảng cáo và mua bán dễ dàng của các nền tảng mạng xã hội để tiếp cận người
dùng và thực hiện các chiêu trò lừa đảo phổ biến như:
- Lừa đảo chuyển khoản trước: Đối tượng
yêu cầu người mua chuyển khoản trước toàn bộ hoặc một phần số tiền, hứa hẹn sẽ
gửi hàng sau khi nhận tiền. Sau khi nhận tiền, kẻ gian biến mất hoặc gửi
hàng giả, hàng kém chất lượng.
- Giả mạo cửa hàng uy tín: Nhiều tài
khoản trên mạng xã hội giả mạo các cửa hàng uy tín, đăng bài bán hàng với giá hấp
dẫn để thu hút người mua. Sau khi người dùng chuyển khoản, kẻ gian thường sẽ chặn
liên lạc và biến mất.
- Sử dụng chiêu trò khuyến mãi hấp dẫn:
Các chương trình khuyến mãi lớn, giảm giá sâu thường được quảng cáo để đánh vào
tâm lý người mua, khiến họ dễ dàng sập bẫy. Kẻ gian sẽ yêu cầu người dùng cung
cấp thông tin cá nhân hoặc thanh toán trước để "đặt giữ hàng".
- Lừa đảo thông qua tài khoản bán hàng bị
chiếm đoạt: Kẻ gian có thể hack hoặc chiếm đoạt các tài khoản bán hàng uy
tín để tiếp tục bán hàng hoặc kêu gọi đặt hàng, khiến người mua khó lòng nhận
ra dấu hiệu bất thường.
2. Hậu quả của việc bị lừa đảo
khi mua bán qua mạng xã hội
Khi trở thành nạn nhân của các
chiêu trò lừa đảo, người dùng có thể chịu nhiều tổn thất như:
- Mất tiền, không nhận được hàng: Hầu
hết các trường hợp lừa đảo đều nhắm đến việc chiếm đoạt tiền của người mua hoặc
người bán mà không giao sản phẩm như đã cam kết.
- Nhận phải hàng kém chất lượng hoặc
hàng giả: Nhiều kẻ gian gửi sản phẩm không đúng với quảng cáo hoặc sản phẩm
kém chất lượng, khiến người mua phải chịu thiệt hại về tiền bạc và chất lượng
hàng hóa.
- Mất thông tin cá nhân: Trong quá
trình mua bán, một số đối tượng lừa đảo còn lấy cắp thông tin cá nhân của người
dùng để thực hiện các hành vi xấu như vay tiền, mạo danh hoặc bán dữ liệu cá
nhân.
3. Cách nhận biết và phòng
tránh lừa đảo khi mua bán trên mạng xã hội
Để bảo vệ bản thân và tránh rơi
vào bẫy của kẻ gian, người dùng cần lưu ý một số điều sau khi mua bán qua mạng
xã hội:
- Tìm hiểu kỹ thông tin người bán:
Trước khi mua hàng, hãy kiểm tra kỹ thông tin tài khoản bán hàng, bao gồm số lượng
bài đăng, đánh giá từ người mua trước đó và mức độ tương tác. Các tài khoản mới,
có ít thông tin thường là dấu hiệu đáng nghi ngờ.
- Ưu tiên giao dịch qua các trang uy tín
và có chính sách bảo vệ: Nên lựa chọn mua hàng qua các nền tảng thương mại
điện tử lớn hoặc các trang bán hàng uy tín có quy định rõ ràng về chính sách
hoàn trả và bảo vệ người mua.
- Không chuyển khoản trước khi nhận hàng:
Nếu có thể, hãy chọn phương thức thanh toán khi nhận hàng (COD) để đảm bảo bạn
chỉ trả tiền sau khi nhận và kiểm tra hàng hóa.
- Cảnh giác với các chương trình khuyến
mãi quá hấp dẫn: Các mức giảm giá sâu, khuyến mãi đặc biệt có thể là chiêu
trò thu hút sự chú ý. Người mua cần tỉnh táo và kiểm tra kỹ trước khi quyết định
mua hàng.
- Không cung cấp thông tin cá nhân nhạy
cảm: Trong quá trình giao dịch, chỉ cung cấp những thông tin cần thiết và
tuyệt đối không chia sẻ mã OTP, thông tin thẻ tín dụng, hoặc thông tin đăng nhập
cá nhân cho bất kỳ ai.
4. Nên làm gì khi phát hiện
mình bị lừa đảo?
Nếu chẳng may nhận ra mình bị lừa
đảo, bạn có thể thực hiện các bước sau để giảm thiểu thiệt hại và báo cáo vụ việc:
- Ngừng ngay mọi giao dịch: Nếu phát
hiện dấu hiệu lừa đảo, hãy ngừng ngay mọi giao dịch và tránh gửi thêm bất kỳ
thông tin hoặc tiền bạc nào.
- Thu thập bằng chứng và liên hệ với
ngân hàng: Nếu bạn đã chuyển tiền, hãy thu thập các bằng chứng liên quan và
liên hệ ngay với ngân hàng để yêu cầu hỗ trợ phong tỏa tài khoản của kẻ lừa đảo
nếu có thể.
- Báo cáo cho cơ quan chức năng và mạng
xã hội: Liên hệ với cơ quan chức năng và báo cáo vụ việc để được hỗ trợ, đồng
thời báo cáo tài khoản lừa đảo cho nền tảng mạng xã hội để kẻ gian không thể tiếp
tục hoạt động.
Mua bán trên mạng xã hội có nhiều
tiện ích nhưng cũng ẩn chứa nhiều rủi ro. Để tránh trở thành nạn nhân của các
chiêu trò lừa đảo, người mua và người bán cần tỉnh táo, cảnh giác, và thực hiện
các biện pháp bảo vệ cần thiết. Hãy mua sắm một cách thông minh và luôn ưu tiên
giao dịch trên các nền tảng uy tín để bảo vệ quyền lợi và tài sản của mình.
Nếu phát hiện dấu hiệu lừa đảo, hãy gửi phản ánh về địa chỉ
của trang Cảnh báo an toàn thông tin Việt Nam (https://canhbao.khonggianmang.vn)
Minh Hồng