Tại kỳ họp thứ hai HĐND tỉnh khóa VIII, Đại biểu HĐND tỉnh đã đề nghị UBND tỉnh cho biết nguyên nhân tại sao và quy hoạch này đến khi nào được triển khai thực hiện? Thực hiện sự chỉ đạo của UBND tỉnh, Sở Tài nguyên và Môi trường đã giải trình vấn đề này như sau:
Việc xử lý các tồn tại và quản lý lòng hồ Trị An theo văn bản số 54/TB-VPCP ngày 24/3/2005 của Văn phòng Chính phủ về thông báo ý kiến kết luận của Thủ tướng Chính phủ về kết quả thanh tra công tác giải quyết khiếu nại, tố cáo và vi phạm ở lòng hồ Trị An và Nghị định số 112/2008/NĐ-CP ngày 21/10/2008 của Chính phủ về quản lý, bảo vệ, khai thác tổng hợp tài nguyên và môi trường các hồ chứa thủy điện, thủy lợi, UBND tỉnh đã giao cho Sở Tài nguyên và Môi trường chỉ đạo cắm mốc đường độ cao 62m để phục vụ việc xử lý tồn tại và thực hiện công tác quản lý. Đến tháng 12/2005 công tác cắm mốc đã hoàn thành và bàn giao cho địa phương, tổng số đã cắm 400 mốc với diện tích của vùng lòng hồ là 32.900 ha.
Thực hiện văn bản số 7239/TB-UBND ngày 24/10/2006 của UBND tỉnh về kết luận cuộc họp kiểm tra, rà soát, tổng hợp kết quả thực hiện chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ; Sở Tài nguyên và Môi trường tiếp tục khảo sát, lập thiết kế kỹ thuật cắm mốc đường độ cao 65m để phục vụ cho công tác lập quy hoạch và sử dụng hiệu quả các tài nguyên khác, bảo vệ môi trường vùng lòng hồ Trị An trong phạm vi cao trình từ 62m đến 65m. Tuy nhiên, đến ngày 23/4/2007 Công ty Thủy điện Trị An có văn bản số 427/CV-TĐTA-KT cho biết việc thống nhất cao trình cắm mốc giới vùng phụ cận bảo vệ khu vực lòng hồ Trị An sẽ do Bộ Công Thương chủ trì tổ chức cuộc họp trong tháng 5/2007 với Bộ Tài nguyên và Môi trường, UBND tỉnh Đồng Nai, Tập đoàn Điện lực Việt Nam và các đơn vị có liên quan để thống nhất khu vực cắm mốc giới xác định hành lang bảo vệ an toàn công trình và các vấn đề có liên quan với việc quản lý đất có mặt nước từ cao trình mặt nước dâng bình thường trở xuống, trên cơ sở đó sẽ kiến nghị Thủ tướng Chính phủ ban hành cơ chế chung về quản lý tất cả lòng hồ thủy điện. Ngày 25/5/2007, UBND tỉnh đã có văn bản số 3843/UBND-CNN về việc tạm ngưng xác định mốc giới cao trình từ 62m đến 65m ven lòng hồ Trị An.
Ngày 20/10/2008 Chính phủ ban hành Nghị định số 112/2008/NĐ-CP về quản lý, bảo vệ, khai thác tổng hợp tài nguyên và môi trường các hồ chứa thủy điện, thủy lợi. Theo quy định của Nghị định số 112, các hồ chứa thủy lợi, thủy điện có hai vùng là vùng lòng hồ và hành lang bảo vệ hồ chứa. Đối với hồ Trị An thì vùng lòng hồ từ đường độ cao 62m trở xuống trong đó có vùng bán ngập từ độ cao 50m đến độ cao 62m, vùng hàng lang bảo vệ hồ chứa từ độ cao 62m đến 63,9m. Tiếp theo đó, ngày 05/12/2008 Sở Tài nguyên và Môi trường đã làm việc với Công ty Thủy điện Trị An để thống nhất phương án cắm mốc hành lang bảo vệ hồ chứa nước thủy điện Trị An theo đúng Nghị định số 112 như: cắm mốc đường độ cao 63,9m thay cho việc cắm đường độ cao 65m, lập bản đồ hiện trạng sử dụng đất có thể hiện vị trí mốc hành lang bảo vệ hồ chứa ở độ cao 62m, 63,9m và thể hiện đường bình độ 62m, 63m,64m. Đến ngày 17/9/2009 UBND tỉnh ban hành Quyết định số 2651/QĐ-UBND về việc phê duyệt phương án cắm mốc bảo vệ hành lang hồ chức nước Trị An và triển khai thực hiện. Đến tháng 6/2010 công tác cắm mốc đường độ cao 63,9m đã hoàn thành với tổng số 700 mốc với diện tích của lòng hồ là 2.200 ha và bàn giao tài liệu cắm mốc hành lang hồ chứa nước Trị An cho các xã, huyện và công ty thủy điện Trị An để thực hiện công tác quản lý.
Về công tác lập quy hoạch chi tiết: UBND tỉnh đã giao cho cho Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn chủ trì hoàn chỉnh đề án nuôi trồng, khai thác thủy sản theo hướng thân thiện với môi trường. Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đã phối hợp với Khu bảo tồn thiên nhiên văn hóa Đồng Nai lập dự án để thực hiện; tuy nhiên UBND tỉnh đã chỉ đạo chờ hoàn thành quy hoạch tổng thể khu bảo tồn thiên nhiên văn hóa Đồng Nai giai đoạn 2011-2020, quy hoạch này hiện nay Khu bảo tồn đang hoàn thiện theo ý kiến đóng góp của các sở, ngành; dự kiến sẽ trình phê duyệt trong tháng 8/2011.
Ngoài ra, trên cơ sở đề nghị của Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, ngày 04/5/2011 UBND tỉnh đã có văn bản số 2900/UBND-CNN chấp thuận cho Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn thuê đơn vị tư vấn,điều tra xác định khả năng sinh trưởng, phát triển và đánh giá hiệu quả của việc trồng tràm vùng bán ngập hồ Trị An, dự kiến sẽ trình phê duyệt đề cương và dự toán kinh phí, triển khai thực hiện trong quý 4/2011.
Về quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất chi tiết, ngày 10/6/2011 UBND tỉnh có Văn bản số 3938/UBND-CNN về việc xử lý vi phạm hành lang bảo vệ tại các huyện Vĩnh Cửu, Định Quán theo đó UBND tỉnh giao Sở Tài nguyên và Môi trường chủ trì, phối hợp với các ngành, các địa phương có liên quan và Công ty Thủy điện Trị An khẩn trương xây dựng quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất chi tiết trong hành lang bảo vệ hồ Trị An, đảm bảo khai thác, sử dụng có hiệu quả đất đai, các tài nguyên khác và bảo vệ môi trường, không gây tác động xấu đến hồ và cấp phép khai thác, sử dụng tài nguyên, môi trường hồ chứa. Sau khi nhận được văn bản chỉ đạo của UBND tỉnh, Sở Tài nguyên và Môi trường đã thực hiện việc lập quy hoạch và kế hoạch sử dụng đất chi tiết trong hành lang bảo vệ hồ Trị An dự kiến sẽ triển khai thực hiện vào quý IV/2011 và hoàn thành trong quý II/2012. Trong quá trình lập quy hoạch và kế hoạch sử dụng đất chi tiết sẽ phối hợp chặt chẽ với quy hoạch tổng thể khu bảo tồn thiên nhiên văn hóa Đồng Nai giai đoạn 2011-2020.
Trên đây là nội dung trả lời chất vấn của Sở Tài nguyên và Môi trường tại kỳ họp thứ hai HĐND tỉnh khóa VIII về các biện pháp đảm bảo việc ổn định và phát triển vùng bán ngập lòng hồ Trị An. Chủ tọa kỳ họp đã đề nghị Chủ tịch UBND tỉnh tiếp tục chỉ đạo triển khai tích cực khắc phục những vấn đề đã làm rõ tại kỳ họp và có báo cáo kết quả giải quyết, trả lời về cho Thường trực HĐND tỉnh để tổng hợp và báo cáo tại kỳ họp cuối năm 2011. Thường trực, các Ban, các tổ đại biểu và các đại biểu HĐND tỉnh giám sát việc triển khai thực hiện.
Kim Chung