Theo Báo cáo số 316/BC-UBND ngày 27/10/2023 của UBND tỉnh,
cho thấy:
1. Về tình hình tiếp
nhận của Khu xử lý (KXL) Quang Trung:
Hiện KXL đang tiếp nhận
chất thải rắn sinh hoạt dao động từ 1.000 tấn/ngày đến 1.213 tấn/ngày
(trung bình khoảng 1.200 tấn/ngày) được xử lý bằng phương pháp sản xuất
compost, chất trơ còn lại được xử lý chôn lấp hợp vệ sinh.
So với quy hoạch ban đầu, khối lượng rác và quy mô
phục vụ đối với rác thải sinh hoạt tăng đáng kể (phải tiếp nhận thêm 06 huyện),
tăng cao gấp 6 lần so với dự án được duyệt lần đầu năm 2009.
Chất thải trơ sau phân loại, xử lý được chôn lấp hợp
vệ sinh (khoảng 180 tấn/ngày). Theo quy hoạch được duyệt, thể tích chứa của ô số
8 và ô số 9 còn lại khoảng 195.000 m3, với tỷ trọng rác thải đô thị theo quyết
định số 17/2021/QĐ-BXD ngày 07/8/2021 của Bộ Xây dựng khoảng 0,42 tấn/m3
trường hợp chủ dự án không thực hiện chôn lấp chất thải rắn công nghiệp thông
thường thì có khả năng tiếp nhận thêm 17 tháng (đến tháng 2/2025), với công suất
xử lý chất thải rắn sinh hoạt mùn hữu cơ 1.200 tấn/ngày.
Hiện nay Công ty đang lập thủ tục điều chỉnh quy hoạch
chi tiết 1/2000 để bổ sung các ô chôn lấp hợp vệ sinh nhằm đảm bảo khả năng tiếp
nhận trong thời gian tới. Sau khi có ý kiến của Bộ Xây dựng tại Văn bản số
2655/BXD-HTKT ngày 22/6/2023, Sở Xây dựng đã có Văn bản số 2220/SXD-QLHTKT ngày
23/6/2023 báo cáo, đề xuất Ủy ban nhân dân tỉnh về nội dung nêu trên. Trên cơ sở
đề xuất của Sở Xây dựng, UBND tỉnh đã có Văn bản số 6473/UBND-KTN ngày
28/6/2023 về việc điều chỉnh quy hoạch phân khu tỷ lệ 1/2000 Khu xử lý chất thải
Quang Trung huyện Thống Nhất, trong đó, chấp thuận đề xuất của Sở Xây dựng về
việc giao UBND huyện Thống Nhất khẩn trương lập hồ sơ điều chỉnh cục bộ quy hoạch
xây dựng phân khu 1/2000 Khu xử lý chất thải Quang Trung.
Nguyên nhân của việc ngừng tiếp nhận vừa qua, ngoài
việc thực hiện điều chỉnh quy hoạch còn nhiều vướng mắc về thủ tục xây dựng ảnh
hưởng tiến độ hoàn thành các hạng mục xử lý chất thải, nhiều địa phương còn nợ
chi phí xử lý rác quá lớn khoảng 66 tỷ (cụ thể: Biên Hòa khoảng 31 tỷ đồng,
Long Thành khoảng 7 tỷ, Thống Nhất khoảng 8 tỷ,…)
Đối với việc nợ chi phí xử lý rác, UBND tỉnh đã yêu
cầu UBND các địa phương chủ động làm việc với Công ty Cổ phần Dịch vụ Sonadezi
để giải quyết. Từ 1/7/2023, KXL Quang Trung đã tiếp tục tiếp nhận và xử lý chất
thải sinh hoạt tại các địa phương.
2. Theo quy hoạch quản lý chất thải rắn tỉnh Đồng Nai đến năm 2020 tầm nhìn
đến năm 2025 được phê duyệt tại Quyết định số 2862/QĐ-UBND ngày 03/11/2011 và
Quyết định số 2249/QĐ-UBND ngày 22/7/2014 của UBND tỉnh Đồng Nai, tổng diện
tích đất theo quy hoạch được duyệt tại 09 KXL chất thải rắn trên địa bàn tỉnh
khoảng 459,5 ha phân bố đều tại các địa phương. Trong đó, đã nêu rõ phạm vi phục
vụ của từng khu xử lý cho từng địa phương trên địa bàn tỉnh.
Thực hiện ý kiến của Đoàn kiểm toán nhà nước và chỉ
đạo của Tỉnh ủy, UBND tỉnh đã tiến hành thanh tra toàn diện lĩnh vực xử lý rác
sinh hoạt trên địa bàn tỉnh. Theo Kết luận thanh tra, từ năm 2018, Tỉnh Đồng
Nai đã thực hiện đấu thầu thu gom, xúc, vận chuyển và xử lý chất thải rắn sinh
hoạt trên địa bàn tỉnh theo đúng quy định của Luật Đấu thầu. Các đơn vị không đảm
bảo năng lực xử lý, tiến độ chuyển đổi công nghệ trong đó có các yêu cầu về tỷ
lệ chôn lấp chất thải, về giá xử lý… sẽ
không đủ điều kiện tham gia xử lý chất thải. Do đó, chất thải được tập trung xử
lý tại các đơn vị đáp ứng đầy đủ các yêu cầu như: Công ty Cổ phần có vốn nhà nước
(Công ty Cổ phần Dịch vụ Sonadezi, Công ty Cổ phần Môi trường Sonadezi) và lượng
rác còn lại các đơn vị tư nhân (Công ty Cổ phần Thương mại Xây dựng Đa Lộc).
Trước tình hình này, năm 2019 UBND tỉnh đã giao Sở
Xây dựng chủ trì điều chỉnh Quy hoạch quản lý chất thải rắn cho phù hợp với quy
định mới. Tuy nhiên, việc điều chỉnh dừng thực hiện do phải tích hợp vào quy hoạch
tỉnh.
3. Về đầu tư công
nghệ đốt rác phát điện: Theo định hướng quy
hoạch của tỉnh chỉ còn 04 KXL chất thải rắn sinh hoạt
a) KXL Túc Trưng của Công ty Cổ phần đang thực hiện
thủ tục chuyển nhượng dự án cho Công ty Cổ phần Năng lượng Đồng Nai (thuộc Tập
Đoàn Amacao) để thực hiện các bước đầu tư dự án đốt rác phát điện công suất
1.000 tấn/ngày.
b) KXL Vĩnh Tân tại xã Vĩnh Tân, huyện Vĩnh Cửu: Hiện
nay Tỉnh đang triển khai dự án Nhà máy xử lý rác thải sinh hoạt phát điện, với
diện tích khoảng 12ha (thuộc quy hoạch xử lý rác thải 50ha đã được
duyệt), công suất giai đoạn 1: 800 tấn/ngày và công suất phát điện
20MW, giai đoạn 2: 1.200 tấn/ngày và công suất phát điện 30MW, dự án hiện
đã được Hội đồng nhân dân tỉnh thông qua tại Nghị quyết số 28/NQ-HĐND
ngày 22/9/2022; trong đó, yêu cầu về công nghệ sản xuất điện từ rác
sinh hoạt đảm bảo tỷ lệ tro bay < 2,5% và tỷ lệ tro đáy < 5%, hiện
Sở Kế hoạch Đầu tư phối hợp nhà đầu tư và các đơn vị liên quan lập báo cáo
nghiên cứu khả thi dự án.
c) KXL Bàu Cạn của Công ty Phúc Thiên Long: Hiện
đang tiến hành các thủ tục về đầu tư, xây dựng nhà máy xử lý rác phát điện công
suất 1.500 tấn/ngày (xử lý chất thải rắn sinh hoạt và công nghiệp thông thường).
d) KXL Quang Trung tại huyện Thống Nhất của Công ty
Cổ phần Dịch vụ Sonadezi: Đầu tư lò đốt chất thải sau xử lý compost và công
nghiệp thông thường quy mô khooảng 400 tấn/ngày.
Dự kiến thời gian đầu tư, xây dựng
và vận hành của các dự án trên là từ 2 - 3 năm.
* Về giải pháp trong thời gian tới
- Đối với việc tiếp nhận xử lý chất
thải của KXL Quang Trung: UBND tỉnh đã giao Sở
Tài nguyên và Môi trường chủ trì phối hợp với các đơn vị liên quan khảo sát, đo
đạc đánh giá khả năng tiếp nhận của các ô chôn lấp còn lại của Công ty Cổ phần
Dịch vụ Sonadezi, đồng thời có các giải pháp kỹ thuật để đảm bảo việc tiếp nhận
trong thời gian điều chỉnh quy hoạch chi tiết của KXL. Yêu cầu UBND huyện Thống
Nhất khẩn trương điều chỉnh quy hoạch chi tiết của khu xử lý làm cơ sở để Công
ty thực hiện các thủ tục xây dựng đối với các ô chôn lấp, để đảm bảo thời gian
tiếp nhận từ 2 - 3 năm trong giai đoạn các KXL đầu tư đốt rác phát điện.
- Đối với triển
khai các dự án đốt rác phát điện, UBND tỉnh đã giao Sở Kế hoạch và Đầu tư chủ
trì phối hợp Sở Xây dựng, Sở Tài nguyên và Môi trường đôn đốc, hỗ trợ các dự án
đốt rác phát điện đẩy nhanh tiến độ đầu tư và triển khai xây dựng để sớm đi vào
hoạt động.
Ngọc Diệp