Hoạt động thống kê có vai trò hết sức quan trọng trong đời sống xã hội, đó là cung cấp thông tin thống kê cho yêu cầu nhận diện, đánh giá đúng thực trạng tình hình phát triển kinh tế - xã hội (KT-XH), dự báo xu hướng phát triển làm cơ sở cho Quốc hội, Chính phủ hoạch định chiến lược, xây dựng qui hoạch, kế hoạch, chính sách, quản lý, điều hành đáp ứng nhu cầu sử dụng thông tin của các tổ chức và cá nhân.
Đại biểu Trương Văn Vở - Phó trưởng Đoàn ĐBQH tỉnh Đồng Nai cho rằng, điều cốt lõi của dự án Luật thống kê là phải đạt yêu cầu chất lượng và tính chính xác của số liệu trong hoạt động thống kê. Thực tiễn đã chỉ rõ chất lượng số liệu thống kê vốn dĩ mang tính hệ thống dây chuyền dù chỉ một trong các khâu lệch chuẩn, kết quả số liệu cuối cùng vẫn không chính xách, ngược lại các khâu ở đầu vào đúng nhưng khâu cuối cùng lệch chuẩn thì số liệu cũng sẽ sai lệch. Để khắc phục tình trạng làm đẹp con số chạy theo thành tích trong hoạt động thống kê, đại biểu Trương Văn Vở đề nghị dự án luật cần bổ sung một nguyên tắc rất quan trọng từ thực tiễn đó là bảo đảm tính hệ thống và đồng bộ để nhận diện đúng bản chất thực trạng KT-XH của một quốc gia nói chung và của từng địa phương, từng lĩnh vực nói riêng.
Cho ý kiến về hệ thống chỉ tiêu thống kê quốc gia, theo đại biểu Trương Văn Vở thì dự thảo luật chưa đáp ứng được yêu cầu vừa phục vụ cho mục tiêu nhận diện đánh giá hiện trạng và trình độ phát triển KT-XH, vừa trực tiếp phục vụ cho việc hoạch định chính sách. Đại biểu Vở đề nghị Quốc hội tiếp tục rà soát để đưa vào hệ thống chỉ tiêu thống kê quốc gia các nhóm chỉ tiêu như nhóm chỉ tiêu đầu tư vùng, nhóm chỉ tiêu giá trị gia tăng trong sản xuất nông, lâm, thủy sản, giá trị gia tăng dịch vụ, nhóm chỉ tiêu về lao động việc làm (bổ sung chỉ tiêu lao động qua đào tạo chưa có việc làm) và quan trọng là nhóm chỉ tiêu về mức sống dân cư.
Yếu tố quyết định đến chất lượng, tính chính xác của số liệu thống kê đó là hệ thống tổ chức thống kê nhà nước và con người làm công tác thống kê. Đại biểu Trương Văn Vở đề nghị bổ sung chế định về chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và đặc biệt là trách nhiệm của từng tổ chức thống kê. Nếu giao Chính phủ quy định thì cần phải bảo đảm mối quan hệ mang tính trách nhiệm pháp lý, tính đồng bộ trong hệ thống tổ chức thống kê. “Cần thiết phải chuẩn hóa người làm công tác thống kê theo hướng cụ thể ngay trong luật về trình độ chuyên môn nghiệp vụ thống kê, thay cho tiêu chuẩn chung chung dự án luật” – đại biểu Trương Văn Vở nhấn mạnh.
Đức Nhuận