Chủ tịch nước Trương Tấn Sang trình bày tờ trình trước Quốc hội về gia nhập Công ước và nghị định thư Cape Town
Cơ hội và thách thức
Theo chủ tịch nước Trương Tấn Sang thì Công ước và Nghị định thư Cape Town là điều ước quốc tế được xây dựng nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho hoạt động tài trợ vốn và cho thuê các trang thiết bị tàu bay một cách hiệu quả, đem lại lợi ích kinh tế cho các quốc gia thành viên, đặc biệt đối với các quốc gia đang phát triển. Đồng thời tạo khuôn khổ pháp lý để bảo vệ quyền lợi của các chủ nợ tại các quốc gia thành viên, cũng như khuyến khích việc cấp tín dụng và tạo điều kiện cho việc tiếp cận nguồn vay ưu đãi của các hãng hàng không.
Việc gia nhập Công ước và Nghị định thư Cape Town là điều kiện để các hãng hàng không Việt Nam được hưởng những ưu đãi nhất định từ các bên sản xuất tàu bay, tổ chức tín dụng quốc tế…Tuy nhiên những khó khăn về nhân lực trong việc xét xử các tranh chấp phát sinh, cũng như việc bảo vệ các quyền lợi của các doanh nghiệp cũng là vấn đề lớn chúng ta cần lưu ý khi gia nhập Công ước và Nghị định thư Cape Town này.
Chủ tịch nước Trương Tấn Sang có nêu, do Công ước và Nghị định thư có một số điều khoản trái và chưa được quy định trong các văn bản quy phạm pháp luật do Quốc hội, Uỷ ban thường vụ Quốc hội ban hành, căn cứ quy định tại khoản 14 Điều 70 Hiến pháp nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam sửa đổi năm 2013, Chủ tịch nước đề nghị Quốc hội xem xét, quyết định gia nhập Công ước về quyền lợi quốc tế đối với trang thiết bị lưu động và Nghị định thư về các vấn đề đối với trang thiết bị tàu bay (Công ước và Nghị định thư Cape Town).
Cân nhắc khi gia nhập
Thay mặt cơ quan thẩm tra việc gia nhập Công ước và Nghị định thư Cape Town, Chủ nhiệm Ủy ban Đối ngoại của Quốc hội Trần Văn Hằng đồng tình với tờ trình của Chủ tịch nước và nhấn mạnh việc gia nhập Công ước và Nghị định thư này sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho hoạt động tài trợ vốn và cho thuê trang thiết bị tàu bay, như được hưởng ưu đãi về lãi suất, miễn tiền đặt cọc khi mua sắm tàu bay; giảm nguy cơ cho chủ nợ và tăng khả năng dự báo pháp lý trong các giao dịch. Các hãng hàng không có trụ sở đăng ký tại Việt Nam được hưởng lợi khi tiến hành mua sắm tàu bay vì có thể được giảm giá trực tiếp từ các hãng sản xuất tàu bay như Boeing, Airbus hoặc các ngân hàng thương mại cấp tín dụng xuất khẩu (như Ngân hàng xuất nhập khẩu Hoa Kỳ)
Ủy ban Đối ngoại nhận thấy việc gia nhập Công ước và Nghị định thư Cape Town đã tuân thủ quy định của Hiến pháp và trình tự, thủ tục gia nhập điều ước quốc tế nhiều bên theo quy định tại Luật ký kết, gia nhập và thực hiện điều ước quốc tế.
Tuy nhiên, có một số quy định của Công ước và Nghị định thư Cape Town trái với luật do Quốc hội ban hành như việc chuyển giao tài sản khi xảy ra sự kiện liên quan đến phá sản , thẩm quyền xét xử khiếu kiện trong giao dịch dân sự ; Việc áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời. Theo Ủy ban Đối ngoại của Quốc hội, mặc dù Công ước và Nghị định thư Cape Town có một số quy định trái với văn bản quy phạm pháp luật của Quốc hội nhưng các quy định này đảm bảo quyền lợi của chủ sở hữu, không trái với các nguyên tắc cơ bản về tự do thỏa thuận của các bên trong giao dịch dân sự. Cơ quan thẩm tra đề nghị trong thời gian tới cần cụ thể hóa các quy định của Công ước và Nghị định thư Cape Town vào hệ thống văn bản quy phạm pháp luật trong nước như Luật hàng không, Luật tổ chức Tòa án nhân dân, Bộ luật tố tụng dân sự... nhằm tạo điều kiện sớm đưa Việt Nam gia nhập Công ước và Nghị định thư Cape Town.
Đức Nhuận