1. Thủ đoạn lừa đảo
a. Giả danh
nhân viên ngân hàng qua điện thoại hoặc trực tuyến
Kẻ gian gọi điện
hoặc liên lạc qua email, mạng xã hội, giả danh nhân viên ngân hàng thông báo
tài khoản của bạn gặp vấn đề như:
- Xác thực thất bại.
- Phát sinh giao dịch bất thường.
- Nâng hạn mức thẻ tín dụng.
- Hoàn tiền cho người mở tài
khoản.
- Cần nâng cấp hệ thống hoặc
bảo mật tài khoản.
Chúng yêu cầu
bạn cung cấp thông tin cá nhân hoặc tham gia xác thực sinh trắc học như vân
tay, khuôn mặt, hoặc giọng nói để "giải quyết vấn đề".
b. Dụ dỗ
quay video hoặc ghi âm giọng nói
Kẻ lừa đảo đưa
ra các lý do thuyết phục như xác thực danh tính hoặc kiểm tra tính năng bảo mật,
yêu cầu bạn quay video khuôn mặt hoặc gửi ghi âm giọng nói. Những dữ liệu này
sau đó được sử dụng để qua mặt hệ thống xác thực sinh trắc học.
c. Cài đặt ứng
dụng độc hại
Thông qua việc
giả danh hỗ trợ kỹ thuật, chúng yêu cầu bạn tải xuống ứng dụng hoặc phần mềm, hứa
hẹn giúp khắc phục sự cố. Các ứng dụng này có thể:
- Đánh cắp dữ liệu sinh trắc
học được lưu trên thiết bị.
- Ghi lại video, âm thanh hoặc
hành động của bạn.
d. Lợi dụng
sự tin tưởng
Kẻ gian thường
tạo cảm giác cấp bách, đe dọa khóa tài khoản hoặc mất tiền nếu không thực hiện
ngay yêu cầu. Điều này khiến nhiều nạn nhân không đủ tỉnh táo để xác minh tính
xác thực của lời yêu cầu.
2. Hậu quả nghiêm trọng
- Chiếm đoạt tài khoản ngân
hàng: Với dữ liệu sinh trắc học, kẻ xấu có thể truy cập và thực hiện các
giao dịch trái phép.
- Lạm dụng danh tính: Dữ
liệu khuôn mặt hoặc giọng nói có thể bị dùng để giả mạo trong các tình huống
khác như vay tín dụng, mở tài khoản.
- Lộ lọt dữ liệu cá nhân:
Dữ liệu sinh trắc học, một khi bị đánh cắp, rất khó thay đổi, gây rủi ro lâu
dài.
3. Cách phòng tránh
a. Xác minh
danh tính người liên lạc
- Không tin tưởng hoàn toàn
vào cuộc gọi, tin nhắn hoặc email tự nhận là nhân viên ngân hàng.
- Gọi lại trực tiếp đến số tổng
đài chính thức của ngân hàng để xác minh.
b. Bảo vệ dữ
liệu sinh trắc học
- Không cung cấp dấu vân tay,
hình ảnh khuôn mặt, hoặc giọng nói theo yêu cầu qua điện thoại hoặc trực tuyến.
- Tránh quay video hoặc gửi dữ
liệu giọng nói trừ khi chắc chắn về tính xác thực của yêu cầu.
c. Không
cài đặt ứng dụng từ nguồn không rõ ràng
- Chỉ tải ứng dụng từ Google
Play hoặc App Store chính thức.
- Kiểm tra kỹ quyền truy cập
mà ứng dụng yêu cầu trước khi cài đặt.
d. Giữ bình
tĩnh khi gặp tình huống cấp bách
- Ngân hàng không bao giờ yêu
cầu cung cấp dữ liệu nhạy cảm qua điện thoại hoặc tin nhắn.
- Cẩn thận với những lời đe dọa
hoặc thông báo bất thường.
e. Kích hoạt
cảnh báo giao dịch
- Sử dụng dịch vụ thông báo
SMS/Email khi có giao dịch xảy ra.
- Theo dõi tài khoản thường
xuyên để phát hiện bất thường kịp thời.
4. Dấu hiệu nhận biết lừa đảo
- Cuộc gọi hoặc tin nhắn yêu
cầu cung cấp thông tin nhạy cảm ngay lập tức.
- Sử dụng ngôn từ đe dọa hoặc
thúc ép bạn hành động nhanh.
- Yêu cầu tải ứng dụng hoặc
truy cập đường link không rõ nguồn gốc.
- Email hoặc tin nhắn có lỗi
chính tả, ngữ pháp, hoặc địa chỉ không đáng tin cậy.
5. Khuyến nghị từ chuyên gia
- Luôn kiểm tra nguồn thông
tin: Hãy chủ động liên hệ ngân hàng để xác thực thông tin.
- Bảo mật thiết bị cá nhân:
Sử dụng mật khẩu mạnh và cập nhật phần mềm thường xuyên.
- Hạn chế chia sẻ thông tin
trực tuyến: Không đăng tải hoặc chia sẻ thông tin cá nhân, sinh trắc học
trên mạng xã hội.
Dữ liệu sinh
trắc học được xem là lớp bảo mật cao nhưng không phải là tuyệt đối. Việc nâng
cao ý thức cảnh giác, cập nhật kiến thức và thực hiện các biện pháp bảo vệ là yếu
tố then chốt giúp bạn tránh rơi vào bẫy lừa đảo.
Nếu phát hiện
dấu hiệu lừa đảo, hãy gửi phản ánh về địa chỉ của trang Cảnh báo an
toàn thông tin Việt Nam (https://canhbao.khonggianmang.vn)
Minh Hồng