ĐBQH Hồ
Văn Năm phát biểu tại phiên thảo luận
Dự thảo luật Tổ chức viện kiểm
sát nhân dân (sửa đổi) trình tại kỳ họp này đã lược bỏ các đối tượng thuộc phạm
vi điều chỉnh như quy định về trình tự, thủ tục thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn của
VKSND và một số quy định liên quan như về quy định về chức danh Trợ lý điều tra
viên, chế độ đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, chế độ đối với người nghỉ hưu, chuyển
ngành, thôi phục vụ trong ngành Kiểm sát, chế độ khen thưởng… vì các đối tượng
trên thuộc phạm vi điều chỉnh của các luật về tố tụng và các luật chuyên ngành
khác.
Tăng thẩm quyền điều tra của VKSNDTC
Với thẩm quyền điều tra của VKSNDTC như quy định
hiện hành thì việc làm rõ hành vi phạm tội xâm phạm hoạt động tư pháp sẽ gặp
khó khăn do cơ quan điều tra không đồng thời được điều tra hành vi phạm tội
khác mà hành vi đó chính là nguyên nhân trực tiếp làm phát sinh hành vi phạm tội
xâm phạm hoạt động tư pháp (như nhận hối lộ để làm sai lệch hồ sơ vụ án, để ra
bản án, quyết định trái pháp luật dẫn đến oan, sai). Đồng thời, qua kết quả
giám sát còn cho thấy ngoài cán bộ thuộc các cơ quan tư pháp thì người có thẩm
quyền tiến hành hoạt động tư pháp (như người có thẩm quyền giải quyết tố giác,
tin báo về tội phạm, tiến hành một số hoạt động điều tra) cũng có hành vi xâm
phạm hoạt động tư pháp (như nhục hình, làm sai lệch thông tin tội phạm, bắt giữ
người trái pháp luât…).
Đại biểu Quốc hội (ĐBQH) Hồ Văn
Năm, Đoàn Đồng Nai đề nghị giao cho cơ quan điều tra Viện kiểm sát nhân dân điều
tra các vụ án làm lộ bí mật nhà nước và thiếu tinh thần trách nhiệm, tham nhũng
do cơ quan điều tra tiến hành điều tra nhưng có dấu hiệu vi phạm pháp luật
nghiêm trọng, có dấu hiệu làm oan người vô tội hoặc bỏ lọt tội phạm, nhằm tăng
cường hiệu quả, đấu tranh phòng, chống tội phạm trong lĩnh vực phòng, chống
tham nhũng trong tình hình hiện nay, bảo vệ quyền con người, quyền công dân,
phù hợp với chức năng kiểm sát hoạt động tư pháp của VKSND.
Các tội phạm cụ thể xảy ra trong
hoạt động tư pháp thuộc thẩm quyền điều tra của Cơ quan điều tra VKSNDTC, Cơ
quan điều tra Viện kiểm sát quân sự trung ương sẽ do Luật tổ chức Cơ quan điều
tra hình sự quy định.
Quyền khởi tố vụ án dân sự của VKSND
Đại biểu Hồ Văn Năm cho rằng, cần
giao quyền khởi tố vụ án dân sự cho VKSND trong những trường hợp Bộ luật Tố
tụng dân sự quy định để bảo vệ lợi ích của nhà nước, lợi ích công cộng, lợi ích
hợp pháp của người chưa thành niên, người có nhược điểm về thể chất và tâm
thần. Như thế sẽ cụ thể hóa nhiệm vụ, chức năng của Viện kiểm sát nhân dân đã
được quy định tại Khoản 3, Điều 107, Hiến pháp năm 2013. Theo đại biểu Hồ Văn
Năm, từ năm 2004 đến nay, khi không giao nhiệm vụ, quyền hạn cho VKSND quyền
khởi tố án dân sự mà giao cho các cơ quan tổ chức nhà nước thì số lượng vụ việc
vi phạm đến lợi ích nhà nước, lợi ích công cộng, nhân dân do cơ quan tổ chức nhà
nước khởi tố vụ án dân sự rất hạn chế. Nguyên nhân là do điều kiện tiếp cận
thông tin và phát hiện các vụ việc của cơ quan tổ chức nhà nước còn gặp nhiều
khó khăn. Trong khi đó, trong quá trình VKSND thực hiện chức năng, nhiệm vụ của
mình đã có đầy đủ thông tin và điều kiện cơ sở để phát hiện các lợi ích nhà
nước, lợi ích của công cộng, lợi ích hợp pháp của người chưa thành niên, lợi
ích của người có nhược điểm về thể chất và tâm thần bị xâm phạm để kịp thời
khởi tố và đề nghị tòa án bảo vệ các lợi ích trên, vì vậy, giao quyền khởi tố,
các vụ án dân sự cho VKSND để khởi kiện ra tòa là hợp lý.
Đức Nhuận