Tuy nhiên, tình trạng văn bản hướng dẫn thực hiện mâu thuẫn với Luật chưa được giải quyết dứt điểm; gói dịch vụ y tế cơ bản do quỹ BHYT chi trả và quy trình kỹ thuật chuyên môn, hướng dẫn chẩn đoán, điều trị chưa được ban hành đầy đủ và cập nhật; hệ thống văn bản về đấu thầu, mua sắm trang thiết bị y tế, xã hội hóa chưa được hoàn thiện làm ảnh hưởng đến hoạt động KCB BHYT và thanh quyết toán chi phí KCB BHYT.
Đối với việc thực hiện Nghị quyết số 68/2013/QH13 của Quốc hội về đẩy mạnh thực hiện chính sách, pháp luật về bảo hiểm y tế, tiến tới bảo hiểm y tế toàn dân trong 02 năm 2019-2020, Chủ nhiệm Ủy ban Xã hội Nguyễn Thúy Anh nêu rõ, sau 8 năm thực hiện, 08 chỉ tiêu, nhiệm vụ đã hoàn thành, đạt yêu cầu và 04 chỉ tiêu, nhiệm vụ thành phần chưa hoàn thành hoặc mới chỉ hoàn thành được một phần. Nhìn chung, các chỉ tiêu đã hoàn thành là các chỉ tiêu được xác định tại các nghị quyết về phát triển kinh tế - xã hội (KT-XH), các chỉ tiêu chưa đạt liên quan đến cơ chế đầu tư, hỗ trợ tài chính.
Bà Nguyễn Thúy Anh - Ủy viên UBTV QH, Chủ nhiệm Ủy ban Xã hội của Quốc hội
báo cáo tại phiên họp
Theo đó, về chỉ tiêu đến năm 2015 đạt ít nhất 75% dân số tham gia BHYT và đến năm 2020 đạt ít nhất 80% dân số tham gia BHYT, chỉ tiêu này hoàn thành từ năm 2016, trước 4 năm so với quy định. Tuy nhiên, tỷ lệ tham gia BHYT cao tập trung chủ yếu ở nhóm được ngân sách nhà nước đóng hoặc hỗ trợ mua thẻ BHYT, nhóm người lao động thuộc khối hành chính sự nghiệp hoặc nhóm được quỹ BHXH đảm bảo kinh phí mua thẻ. Nhóm đối tượng tham gia BHYT theo hộ gia đình chỉ đạt tỷ lệ bao phủ 76,5% tổng số người thuộc diện tham gia. Từ năm 2020, do tác động của dịch COVID-19, công tác phát triển đối tượng tham gia BHYT tại một số địa phương bị ảnh hưởng; một số doanh nghiệp phải dừng hoạt động, giải thể dẫn đến xảy ra tình trạng trốn đóng, chậm đóng, nợ đóng BHYT cũng như một số người không có điều kiện để tiếp tục tham gia BHYT theo hộ gia đình.
Về mục tiêu đến năm 2020, hoàn thành đầu tư nâng cấp trạm y tế xã ở vùng có điều kiện KT-XH khó khăn, Chủ nhiệm Ủy ban Xã hội chỉ rõ, trong thời gian qua, Chính phủ đã chỉ đạo Bộ Y tế chủ trì, phối hợp với các Bộ, ngành, địa phương tăng cường đầu tư cho y tế cơ sở. Tuy nhiên, đến năm 2020, chưa đạt mục tiêu hoàn thành đầu tư cải tạo, nâng cấp các trạm y tế xã ở vùng có điều kiện KT-XH khó khăn, còn 22,1% trạm y tế xã vẫn chưa được đầu tư kiên cố và khoảng 40,1% trạm y tế xã có nhu cầu đầu tư cải tạo, xây dựng mới. Rất ít trạm y tế xã được đưa vào kế hoạch đầu tư công trung hạn cũng như chương trình mục tiêu quốc gia của địa phương để đầu tư mà chủ yếu phụ thuộc vào nguồn hỗ trợ từ trung ương và các dự án viện trợ nước ngoài.
Về nhiệm vụ giảm 50% quá tải bệnh viện tuyến tỉnh và tuyến trung ương, Ủy ban đánh giá cao việc Chính phủ đã thực hiện nhiều giải pháp để giảm tải ở các bệnh viện tuyến tỉnh và trung ương. Tuy nhiên, tình trạng quá tải vẫn xảy ra ở một số bệnh viện tuyến trên do một bộ phận người dân chưa tin tưởng vào hệ thống y tế cơ sở; công tác y tế dự phòng và chăm sóc sức khỏe ban đầu chưa đạt yêu cầu.
Về mục tiêu trước năm 2018, hoàn thiện việc quy định gói dịch vụ y tế cơ bản do BHYT chi trả, nhiệm vụ này thực hiện được một phần do mới chỉ ban hành Thông tư Quy định gói dịch vụ y tế cơ bản do Quỹ BHYT chi trả áp dụng tại tuyến xã mà chưa ban hành gói dịch vụ y tế cơ bản áp dụng tại các tuyến; việc thực hiện gói dịch vụ này chưa đem lại hiệu quả như mong muốn và chưa được đánh giá để sửa đổi hoặc kiến nghị sửa đổi kịp thời.
Về đảm bảo thuốc chữa bệnh có chất lượng và giá cả phù hợp, theo Ủy ban Xã hội, thuốc chữa bệnh cơ bản được cung ứng đủ cho các cơ sở KCB để điều trị cho bệnh nhân; người dân được tiếp cận thuốc có chất lượng với giá hợp lý. Tuy nhiên, một số cơ sở cung ứng thuốc chưa thực hiện kết nối gây khó khăn trong công tác kiểm soát giá thuốc. Việc tổ chức đấu thầu thuốc tập trung đôi lúc làm xảy ra tình trạng thiếu thuốc cấp phát cho người bệnh do không đấu thầu được hoặc nhà thầu không cung ứng đủ thuốc.
Thu Hương