Tuy nhiên việc triển khai xây dựng nhà ở cho các đối tượng trên gặp rất nhiều khó khăn trong việc giải quyết vốn và quỹ đất sạch. Vào tháng 7 năm 2008, HĐND tỉnh Đồng Nai đã thông qua Nghị quyết về phát triển nhà ở xã hội, trong đó có thực hiện thí điểm đầu tư từ ngân sách để xây dựng 500 căn, tại thành phố Biên Hòa 400 căn và huyện Nhơn Trạch 100 căn.
Theo báo cáo của Ban Chỉ đạo Chính sách nhà ở tỉnh, nhu cầu về nhà ở cho
các đối tượng công nhân, sinh viên và người thu nhập thấp hàng năm tăng đáng
kể. Do nhu cầu mở rộng sản xuất ở các khu công nghiệp trên địa bàn tỉnh nên
hàng năm lực lượng lao động phổ thông các nơi tập trung đến Đồng Nai làm việc
ngày một nhiều hơn. Được biết, tính đến thời điểm này, trên toàn tỉnh đã quy
hoạch 34 khu công nghiệp tập trung (hiện đã có 29 khu công nghiệp được
thành lập và có 22 khu công nghiệp đã đi vào hoạt động) với diện tích
trên 11.000 ha, với tổng số lao động khoảng 390.000 người, trong đó hơn 250.000
người (70%) có nhu cầu về nhà ở, dự kiến đến cuối năm 2010 sẽ tăng lên 450.000
người trong đó có khoảng 320.000 lao động có nhu cầu về nhà ở.
Bên cạnh lực lượng lao động tại các khu công nghiệp tăng hàng năm thì số
lượng sinh viên ở các trường đại học, cao đẳng và trung học chuyên nghiệp cũng
tăng lên đáng kể. Tính đến nay, Đồng Nai có 66.370 sinh viên theo học ở các
trường chuyên nghiệp, trong đó có khoảng trên 26.000 sinh viên có nhu cầu ở ký
túc xá, tuy nhiên trên thực tế mới chỉ giải quyết được 15% số lượng sinh viên
có nhu cầu, vì vậy vấn đề xây dựng ký túc xá cho sinh viên đang trở nên rất cấp
bách.
Nhu cầu về nhà ở cho người lao động có thu nhập thấp tăng lên đáng kể so
với những năm trước đây. Theo báo cáo của Ban Chỉ đạo Xây dựng nhà ở, qua khảo
sát 23 đơn vị, địa phương, kết quả điều tra về nhu cầu nhà ở của cán bộ, công
chức, viên chức, người lao động có thu nhập thấp cho thấy có đến 35%-40% số hộ
gia đình có nhu cầu cần được cải thiện chỗ ở, thuê hoặc mua nhà ở. Số lượng cán
bộ công chức, viên chức đang làm việc tại các cơ quan nhà nước, đơn vị sự
nghiệp hiện nay trên địa bàn tỉnh là 42.023 người, trong đó có khoảng 15.000
người có nhu cầu về thuê, mua nhà ở giá thấp. Ngoài các nhu cầu về thuê, mua
nhà giá thấp dành cho đối tượng sinh viên, công nhân và người có thu nhập thấp,
thì một số căn hộ chung cư hư hỏng, xuống cấp đang đứng trước yêu cầu cần được
cải tạo hoặc xây dựng lại.
Trước nhu cầu thực tế về nhà ở cho công nhân, sinh viên và người lao động
có thu nhập thấp đang ngày càng nhiều, việc triển khai thực hiện các cơ chế
chính sách của Chính phủ đã được gắn kết với việc thực hiện các Nghị quyết của
Tỉnh uỷ, Hội đồng nhân dân tỉnh và Đề án, kế hoạch của UBND tỉnh nhằm đẩy mạnh
phát triển nhà ở cho các đối tượng xã hội, khó khăn về nhà ở. Nhưng theo tình hình thực tế tại tỉnh nhà, thì trong
quá trình triển khai thực hiện kế hoạch, việc tiếp cận nguồn vốn trái phiếu
Chính phủ, vay vốn ưu đãi để xây dựng nhà ở cho các đối tượng trên gặp nhiều
khó khăn. Theo báo cáo của Ban chỉ đạo Chính sách nhà ở thì Đồng Nai đã báo cáo
với Bộ Xây dựng đăng ký danh mục các dự án xây dựng ký túc xá sinh viên (gồm 6
dự án) và 2 dự án nhà ở công nhân, nhà ở cho người có thu nhập thấp nhưng chưa
được phê duyệt.
Vấn đề quỹ đất sạch đang là vấn đề khó khăn nhất. Thực tế cho thấy, trên
địa bàn một số huyện có số lượng công nhân đông, như huyện Nhơn Trạch có
khoảng 50.000 lao động phổ thông đang làm việc trong các nhà máy, trong đó phần
đa là có nhu cầu về nhà ở, trong khi đó các phòng trọ cho thuê thì chất
lượng rất thấp. Trên địa bàn huyện Long Thành, hiện có khoảng 47.000 công
nhân làm việc ở các Khu công nghiệp, tuy nhiên quỹ đất ở gần khu công nghiệp để
xây dựng nhà ở tập trung là rất hiếm. Khó khăn nhất là TP.Biên Hoà, nơi tập
trung nhiều khu công nghiệp nhất trong toàn tỉnh.
Hội đồng nhân dân tỉnh Đồng Nai đã ban hành Nghị quyết về xây
dựng thí điểm 500 căn hộ nhà ở xã hội trên địa bàn thành phố Biên
Hòa và huyện Nhơn Trạch. Nhưng trong thời gian qua thực hiện cũng gặp
nhiều khó khăn, như tại thành phố Biên Hòa, được giao thực hiện 400
căn, nay mới có đất giao cho chủ đầu tư tại phường Tam Hòa 286 căn từ
tháng 10 năm 2009, đến nay vẫn còn đang thực hiện các trình tự thủ
tục về đầu tư và đang xin ý kiến các ngành liên quan; còn 114 căn hộ
còn lại chưa có đất để giới thiệu địa điểm. Còn tại huyện Nhơn
Trạch theo nghị quyết thí điểm của HĐND tỉnh là xây dựng 100 căn nhà
ở xã hội, nhưng đến nay vẫn còn đang vướng mắc về thủ tục bàn giao
đất giữa chủ đầu tư với UBND huyện Nhơn Trạch.
Nhà nước không bao cấp về
nhà ở, nhưng phải có chính sách điều tiết giá nhà ở phù hợp với lợi ích của nhà
đầu tư và khả năng thanh toán của người lao động. Để bảo đảm tiêu chí đó, chính
sách về đất ở, nhà ở cho người lao động cần tập trung vào một giải pháp tổng
hợp đối với khu vực cần đầu tư, như rà soát quy hoạch sử dụng đất để điều
chỉnh nhằm chuẩn bị đủ quỹ đất ở cho nhu cầu về nhà ở của người lao động, rà
soát quy hoạch xây dựng để điều chỉnh vị trí phù hợp với nhu cầu nhà ở của từng
khu vực; rà soát nguồn vốn cho vay ưu đãi để đầu tư nhà ở cho người lao động và
có chế độ ưu đãi đối với các ngân hàng cho nhà đầu tư vay vốn. Như vậy muốn
thực hiện được việc thí điểm đầu tư 500 căn nhà ở xã hội theo Nghị
quyết Hội đồng Nhân dân tỉnh, mặc dù nguồn vốn được đầu tư từ ngân
sách tỉnh, nhưng vẫn chưa có quỹ đất để giới thiệu cho nhà đầu tư
thực hiện.
Nguyễn Thị Phi