Đây là vấn đề được Thường trực HĐND tỉnh Đồng Nai qua các nhiệm kỳ luôn quan tâm, chú trọng thực hiện. Vì vậy, có thể nói việc giải quyết các kiến nghị của cử tri tỉnh Đồng Nai đảm bảo về chất lượng, cơ bản đáp ứng với yêu cầu và nguyện vọng của cử tri địa phương. Có thể khái quát việc nâng cao chất lượng giải quyết kiến nghị của cử tri thông qua việc nâng cao chất lượng các hoạt động như sau: Tổ chức cho đại biểu tiếp xúc cử tri; tổng hợp kiến nghị; theo dõi, đôn đốc UBND báo cáo kết quả giải quyết kiến nghị; xem xét nội dung trả lời và thông tin về việc trả lời kiến nghị cử tri.
Trước và sau các kỳ họp HĐND, Thường trực HĐND tỉnh Đồng Nai xây kế hoạch và phối hợp với Ban Thường trực UBMTTQVN, UBND tỉnh tổ chức cho đại biểu tiếp xúc cử tri tại địa bàn ứng cử, đồng thời, khuyến khích các đại biểu thực hiện tiếp xúc cử tri tại nơi công tác, nơi cư trú. Sau tiếp xúc, các tổ đại biểu tổ chức họp tổ, phân loại ý kiến qua đó tạo những thuận lợi cho Thường trực HĐND tỉnh trong tổng hợp ý kiến cử tri như sau: Thứ nhất: Tránh được tình trạng chậm trễ trong phản ánh kiến nghị của cử tri về Thường trực HĐND tỉnh; thứ hai: Tránh được tình trạng chuyển kiến nghị của cử tri trùng lắp trong nội bộ tổ đại biểu và thứ ba: Nâng cao vai trò, trách nhiệm của đại biểu, tổ đại biểu, các cơ quan chuyên môn trong việc trả lời kiến nghị của cử tri ngay tại buổi tiếp xúc; hạn chế thấp nhất việc chuyển kiến nghị cử tri có nội dung không rõ ràng, không đúng thẩm quyền hoặc đã được trả lời, giải thích.
Với nhận thức: Tổng hợp đúng, đầy đủ kiến nghị cử tri là cơ sở ban đầu giúp trả lời đúng, đầy đủ những vấn đề cử tri quan tâm và tin tưởng gửi đến đại biểu HĐND. Trong giai đoạn tổng hợp kiến nghị của cử tri, Thường trực HĐND tỉnh Đồng Nai lưu ý: Đối với những trường hợp kiến nghị của cử tri chưa rõ hoặc có thể dẫn đến cách hiểu khác nhau về một vấn đề thì chỉ đạo cho Văn phòng trao đổi với Tổ trưởng tổ đại biểu và đại biểu đã ghi nhận kiến nghị đó, thậm chí trao đổi với lãnh đạo xã, phường, thị trấn nơi cử tri cư trú để làm rõ nội dung kiến nghị trước khi chuyển đến các cơ quan có trách nhiệm. Ngoài ra, việc tổng hợp kiến nghị của cử tri cũng phải được thực hiện theo đúng thời gian quy định để đảm bảo việc trả lời đến cử tri được kịp thời. Với cách thức thực hiện nêu trên, các kiến nghị của cử tri luôn được tiếp thu, trả lời đầy đủ từ đó tạo thuận lợi cho hoạt động của đại biểu, nâng cao vị thế cho đại biểu HĐND thực hiện chức năng, nhiệm vụ của mình.
Một hoạt động có vai trò quan trọng cho việc nâng cao chất lượng trả lời kiến nghị của cử tri đó là công tác lưu trữ khoa học, chặt chẽ do đó có nhiều kiến nghị của cử tri qua nhiều năm vẫn được lưu giữ để trường hợp cần thiết có thể đối chiếu, tham khảo và theo dõi tiến độ thực hiện lời hứa giải quyết kiến nghị của cơ quan có thẩm quyền.
Sau khi tiếp nhận, tổng hợp các ý kiến cử tri, Thường trực HĐND tỉnh Đồng Nai chuyển đến Chủ tịch UBND tỉnh đề nghị chỉ đạo việc xem xét, giải quyết, trả lời các ý kiến thuộc thẩm quyền cấp tỉnh và tổng hợp kết quả về Thường trực HĐND tỉnh trong khoảng thời gian thông thường là 20 ngày kể từ ngày Thường trực HĐND chuyển ý kiến. Đối với các ý kiến thuộc thẩm quyền các cơ quan Trung ương hoặc liên quan đến cơ chế, chính sách, Thường trực HĐND tỉnh ghi nhận để kiến nghị hoặc tiếp thu khi thực hiện quyền quyết định của mình. Các ý kiến thuộc thẩm quyền giải quyết, trả lời của cấp huyện, cấp xã được các tổ đại biểu chuyển đến đúng cơ quan ngay từ khi họp tổ để phân loại xử lý ý kiến cử tri.
Cử tri sau khi kiến nghị với đại biểu thường rất quan tâm đến việc kiến nghị của mình có được giải quyết trả lời hay không; trả lời như thế nào, vào thời điểm nào. Trong khi đó, việc trả lời kiến nghị của cử tri thuộc trách nhiệm của nhiều cơ quan, nhiều ngành nên khả năng UBND tỉnh chậm tổng hợp báo cáo trả lời có thể xảy ra. Trên thực tế, có những vấn đề nếu không được giải quyết, trả lời kịp thời sẽ tạo nên bức xúc, điểm nóng trên địa bàn hoặc trở thành lỗi thời, không có giá trị khi các quy định của pháp luật và tình hình thực tế thay đổi. Với nhận thức sâu sắc về vấn đề nêu trên, tại Đồng Nai, hoạt động chuyển ý kiến cử tri được gắn với việc theo dõi, đôn đốc thường xuyên và được thực hiện linh động trên tinh thần phối hợp và cộng đồng trách nhiệm giữa Thường trực HĐND và UBND vì mục tiêu chung: Mọi kiến nghị của cử tri đều phải được trả lời kịp thời và thỏa đáng.
Trong xem xét nội dung trả lời kiến nghị của cử tri, với trách nhiệm của mình, Thường trực HĐND tỉnh Đồng Nai cùng các Ban HĐND và Văn phòng vẫn tiến hành xem xét nội dung trả lời trước khi gửi đến đại biểu HĐND và thông tin đến cử tri. Sở dĩ có hoạt động này là vì Thường trực HĐND tỉnh Đồng Nai nhận thấy nội dung trả lời cần phải được thẩm định dưới góc độ nhìn nhận vấn đề của cơ quan dân cử và đại biểu dân cử để biết được việc trả lời đã thực sự thỏa đáng hay chưa, tránh tình trạng tại buổi tiếp xúc cử tri, đại biểu HĐND tỉnh trở thành người “phát ngôn bất đắc dĩ” cho các cơ quan có trách nhiệm. Việc xem xét để giúp Thường trực HĐND tỉnh đánh giá về những vấn đề như sau: Nội dung trả lời đã đúng trọng tâm vấn đề cử tri kiến nghị hay chưa? Nội dung trả lời có đầy đủ những vấn đề cử tri kiến nghị không? Nội dung trả lời có đúng với các quy định của pháp luật và phù hợp với tình hình thực tế của địa phương hay không? Nội dung trả lời có vấn đề gì mâu thuẫn với các nội dung trước đó và các nội dung có liên quan hay không? Kết quả thực hiện các lời hứa trong trả lời kiến nghị cử tri trước đó như thế nào?
Những vấn đề hỏi và trả lời trong các Hội nghị tiếp xúc
luôn thu hút sự quan tâm của rất nhiều cử tri Khi phát hiện có nội dung trả lời kiến nghị của cử tri chưa thỏa mãn với các câu hỏi nêu trên và nhận thấy khả năng cử tri không đồng tình khi tiếp nhận nội dung trả lời có thể xảy ra, Thường trực HĐND tỉnh giao trách nhiệm cho Văn phòng trao đổi với Văn phòng UBND tỉnh tiếp tục nghiên cứu, tham mưu cho Thường trực HĐND, UBND xử lý, hoàn thiện để đảm bảo chất lượng của nội dung trả lời kiến nghị của cử tri.
Thường trực HĐND tỉnh Đồng Nai nhận thức sâu sắc: Trả lời kiến nghị của cử tri phải đến được với cử tri. Thông tin rộng rãi kết quả trả lời kiến nghị cử tri là một hình thức hoạt động hiệu quả để các cơ quan nâng cao trách nhiệm của mình trong việc trả lời kiến nghị của cử tri đồng thời tạo điều kiện cho cử tri và nhân dân cùng với đại biểu HĐND giám sát việc thực hiện các nội dung đã hứa của cơ quan có thẩm quyền.
Tại Đồng Nai, nội dung trả lời kiến nghị của cử tri thông qua 02 hình thức: Tài liệu giấy và thông qua hộp thư công vụ của từng đại biểu vì vậy giúp đại biểu kịp thời cập nhật thông tin về trả lời kiến nghị của cử tri đến các đại biểu HĐND. Bên cạnh đó, Thường trực HĐND tỉnh còn phối hợp với Thường trực HĐND các huyện, thị xã Long Khánh và thành phố Biên Hòa để chuyển tải nội dung trả lời kiến nghị của cử tri đến các ấp, khu phố để thông báo đến cử tri kịp thời mà không phải chờ đến kỳ tiếp xúc cử tri tiếp theo.
Thuận lợi của HĐND tỉnh Đồng Nai trong việc xử lý kiến nghị cử tri là có Website của HĐND tỉnh hỗ trợ. Sau khi tiếp nhận và xem xét nội dung trả lời của các cơ quan có thẩm quyền, toàn bộ nội dung trả lời đạt yêu cầu được đăng tải tại chuyên mục “Trao đổi thông tin với cử tri” để Đại biểu và cử tri cùng tham khảo. Đây chính là một công cụ hỗ trợ đắc lực cho công tác tiếp xúc cử tri trên địa bàn tỉnh Đồng Nai. Có thể nói đây là một kho tư liệu quý về trả lời ý kiến cử tri bao gồm nhiều lĩnh vực, nhiều vấn đề xảy ra ở nhiều địa phương khác nhau, thuộc trách nhiệm trả lời của nhiều ngành khác nhau. Đại biểu Quốc hội và đại biểu HĐND các cấp đều có thể truy cập vào trang thông tin này để trang bị thêm kiến thức cho mình từ đó có thể trả lời với cử tri về rất nhiều vấn đề mà cử tri quan tâm.
Thông qua việc thực hiện tốt năm hoạt động quan trọng nêu trên đã giúp cho Thường trực HĐND tỉnh Đồng Nai thể hiện vai trò của mình trong việc đảm bảo chất lượng giải quyết kiến nghị của cử tri qua đó có thể khẳng định: Các kiến nghị cử tri Đồng Nai đã tin tưởng gửi đến đại biểu HĐND luôn được giải quyết, trả lời thỏa đáng.
Nguyễn Thị Oanh