Trong nhiệm kỳ, HĐND tỉnh đã tổ chức thành công 18 kỳ họp với nhiều đổi mới, cải tiến giúp nâng cao chất lượng của kỳ họp. Nghị quyết HĐND tỉnh ban hành đảm bảo đúng thẩm quyền và trình tự, thủ tục theo quy định của pháp luật; đã cụ thể hóa chủ trương, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước và đáp ứng với yêu cầu thực tiễn tại địa phương. Hoạt động giám sát được quan tâm chú trọng theo hướng nâng cao chất lượng nhưng vẫn chủ động giám sát những nội dung từ tình hình thực tế phát sinh. Giám sát tại kỳ họp cũng được Thường trực HĐND tỉnh quan tâm, chú trọng thông qua các hoạt động thẩm tra, chất vấn, xem xét báo cáo và tổ chức lấy phiếu tín nhiệm đối với người giữ chức vụ do HĐND bầu. Tiếp công dân, xử lý đơn thư khiếu nại, tố cáo của công dân được HĐND tỉnh đặc biệt quan tâm, có lựa chọn vụ việc phức tạp, bức xúc để tổ chức tiếp nhằm nắm rõ vụ việc và kiến nghị xử lý, giải quyết dứt điểm. Tiếp xúc cử tri nơi cư trú được lồng ghép với tiếp xúc cử tri nơi ứng cử tổ chức trước, sau các kỳ họp thường kỳ của HĐND tỉnh; tiếp xúc cử tri chuyên đề cũng được Thường trực HĐND tỉnh chú trọng với 05 đợt tiếp xúc….
Để đạt được những kết quả nêu trên, HĐND tỉnh Đồng Nai khóa VIII rút ra những kinh nghiệm từ thực tế năm năm hoạt động của mình, cụ thể như sau:
Thứ nhất: Tăng số lượng và phát huy trách nhiệm của đại biểu HĐND hoạt động chuyên trách để nâng cao chất lượng và hiệu quả hoạt động của HĐND tỉnh.
Nhiệm kỳ 2011-2016 là nhiệm kỳ đầu tiên HĐND tỉnh Đồng Nai bố trí cấp tỉnh có 03 đại biểu hoạt động chuyên trách/ban và duy trì ổn định đến gần cuối nhiệm kỳ; đây là việc vận dụng quy định của Luật tổ chức HĐND&UBND trong điều kiện tình hình cụ thể của địa bàn. Với việc bố trí nhân sự các Ban như trên đã giúp cho các Ban HĐND tỉnh có nhân sự ổn định, chuyên sâu vào hoạt động HĐND trong triển khai các nhiệm vụ được giao.
Thứ hai: Tổ chức các Hội nghị trao đổi kinh nghiệm, bồi dưỡng kỹ năng hoạt động để nâng cao trách nhiệm và kỹ năng hoạt động của đại biểu HĐND các cấp. Đồng thời, bồi dưỡng kỹ năng cho cử tri và nhân dân để cùng phối hợp với đại biểu HĐND thực hiện nhiệm vụ của đại biểu. Việc trao đổi được thực hiện thông qua việc phối hợp với Trung tâm bồi dưỡng đại biểu dân cử của Ủy ban Thường vụ Quốc (ngay từ đầu nhiệm kỳ) và trao đổi trực tiếp của Thường trực, các Ban HĐND cấp tỉnh với đại biểu HĐND cấp huyện, cấp xã (tổ chức thành các cụm từ hai đến ba huyện/cụm). Các Hội nghị tập huấn, trao đổi đều nhận được đánh giá cao, sự đồng tình của đại biểu, cử tri và nhân dân.
Thứ ba: Đổi mới và nâng cao chất lượng giám sát, từ đó nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động của HĐND. Cụ thể: tăng số lượng các cuộc khảo sát để nắm nhiều thông tin; giảm thời gian đọc báo cáo của các đơn vị được giám sát, tăng thời gian trao đổi những nội dung còn vướng mắc, tìm ra nguyên nhân còn tồn tại, hạn chế để có các giải pháp cụ thể để triển khai khắc phục, từ đó nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động của HĐND.
Thứ tư: Tổ chức giám sát của Tổ đại biểu HĐND tỉnh. Thông qua giám sát của Tổ đã có những tác động mạnh đến việc nâng cao chất lượng hoạt động của Tổ, vai trò hoạt động, chất lượng của từng đại biểu; mối quan hệ giữa các thành viên trong Tổ được gắn kết chặt chẽ hơn; chia sẻ trao đổi thông tin, hỗ trợ lẫn nhau nhiều hơn; yêu cầu mỗi đại biểu thể hiện đầy đủ trách nhiệm của mình trong việc nghiên cứu, tiếp cận các vấn đề của địa phương một cách toàn diện, sâu sắc hơn; khắc phục dần tình trạng đại biểu chỉ quan tâm đến những vấn đề thuộc lĩnh vực chuyên môn và thiếu quan tấm đến các lĩnh vực quan trọng khác.
Thứ năm: Tăng cường các hình thức tiếp xúc với cử tri và nhân dân. Thông qua việc tổ chức nhiều Hội nghị tiếp xúc cử tri chuyên đề để giúp HĐND tỉnh ghi nhận những ý kiến mang tính chuyên sâu của cử tri về một số lĩnh vực, từ đó giúp cho HĐND tỉnh trong việc ban hành các quy định, chính sách cho phù hợp với thực tế địa phương; tổ chức cho đại biểu tiếp xúc cử tri nơi cư trú đồng thời thực hiện nghiêm việc tiếp công dân của đại biểu tại địa bàn ứng cử và dành thời gian cho hoạt động HĐND của các đại biểu.
Thứ sáu: Xây dựng kế hoạch và triển khai thực hiện việc tiếp công dân của đại biểu chuyên trách tại trụ sở tiếp công dân và của đại biểu HĐND tỉnh tại nơi ứng cử.
Thứ bảy: Xây dựng bản hướng dẫn đánh giá chất lượng hoạt động của HĐND tỉnh, các Ban HĐND tỉnh, các Tổ đại biểu HĐND tỉnh và đại biểu HĐND thông qua việc “số hóa” cụ thể đến từng hoạt động của các tổ chức và cá nhân. Bảng chấm điểm là một hình thức “nhắc việc” hiệu quả đối với Thường trực, các Ban, Tổ đại biểu và đại biểu HĐND tỉnh về trách nhiệm của mình và mức độ quan trọng của từng công việc trong tổng thể hoạt động HĐND; xác định rõ hoạt động HĐND không thể mang tính hình thức qua các tiêu chí chấm điểm; tạo động lực thi đua phấn đấu giữa các tổ chức HĐND và đại biểu HĐND; đảm bảo tính dân chủ, rõ ràng, minh bạch, khách quan, chính xác trong đánh giá hoạt động HĐND.
Thứ tám: Ứng dụng mạnh mẽ công nghệ thông tin vào hoạt động của đại biểu. Các tài liệu liên quan đến hoạt động đại biểu, các kết luận giám sát, thông tin về tình hình kinh tế xã hội, các văn bản pháp luật mới ban hành… thường xuyên được gửi vào hộp thư công vụ cho đại biểu tham khảo, qua đó đã khắc phục cơ bản được tình trạng chậm gửi tài liệu cho đại biểu, tăng số lượng thông tin, tạo thuận lợi cho việc tra cứu, trả lời cử tri của đại biểu, tác động giúp đại biểu năng động hơn trong hoạt động và tiết kiệm kinh phí cho hoạt động HĐND.
Thứ chín: Xây dựng và triển khai thực hiện tốt các các quy chế phối hợp hoạt động; xây dựng mối quan hệ bình đẳng, phối hợp chặt chẽ với các cơ quan liên quan, tạo điều kiện cho các bên thực hiện tốt chức năng, nhiệm vụ theo quy định của pháp luật, đồng thời hỗ trợ lẫn nhau, từng bước nâng cao chất lượng và hiệu quả hoạt động của mỗi cơ quan nhằm thực hiện thắng lợi nhiệm vụ phát triển kinh tế xã hội, đảm bảo quốc phòng an ninh của địa phương.
Những bài học kinh nghiệm được rút ra trong năm năm hoạt động của HĐND tỉnh sẽ là những cơ sở để HĐND tỉnh khóa IX kế thừa đề ra các giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả, hiệu lực và chất lượng hoạt động của HĐND tỉnh trong nhiệm kỳ 2016-2021 sắp tới.
Tuyết Anh