Đối với hoạt động tham gia xây dựng chính quyền, công tác tham gia xây dựng pháp luật và vận động nhân dân đóng góp ý kiến có nhiều chuyển biến tích cực. UBMTTQVN các cấp thường xuyên tổ chức việc lấy ý kiến đóng góp xây dựng các dự thảo văn kiện của cấp ủy cùng cấp và cấp trên, dự thảo luật, pháp lệnh, nghị định và các văn bản pháp quy khác của Trung ương và địa phương. Tổ chức các hội nghị lấy ý kiến của các nhân sỹ, trí thức, chức sắc các tôn giáo đóng góp vào dự thảo văn kiện Đại hội đảng các cấp, dự thảo Hiến pháp sửa đổi năm 1992 và Luật Đất đai 2013....; tham gia tích cực và góp phần quan trọng vào thành công của cuộc bầu cử đại biểu Quốc hội (khóa XIII) và đại biểu Hội đồng nhân dân các cấp nhiệm kỳ 2011-2016 bảo đảm đúng theo quy định của pháp luật; tham gia thực hiện có hiệu quả Quy chế dân chủ ở cơ sở UBMTTQVN các cấp, đã chủ động hoặc phối hợp chặt chẽ với chính quyền và các tổ chức thành viên cùng cấp để phổ biến rộng rãi trong đoàn viên, hội viên và nhân dân về chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước về xây dựng và thực hiện Quy chế dân chủ dưới nhiều hình thức phong phú, đa dạng, phù hợp với từng đối tượng.
Ngoài ra, UBMTTQVN và các tổ chức thành viên đã phối hợp với chính quyền các cấp tổ chức để nhân dân tham gia ý kiến bằng nhiều hình thức như họp dân, phát phiếu thăm dò ý kiến, lập thùng thư góp ý... Đồng thời, tiến hành công khai những nội dung nhân dân bàn trước khi chính quyền quyết định như: Quy hoạch sử dụng đất đai, kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội hàng năm; phương án đền bù, giải phóng mặt bằng, tái định cư; công khai về thủ tục hành chính, về dự toán và quyết toán ngân sách xã, phường, thị trấn và việc giải quyết khiếu nại, tố cáo của nhân dân; hoạt động giám sát của Ban giám sát đầu tư cộng đồng trong thời gian qua đã tiến hành được 2.767 cuộc đã kiến nghị 494 ý kiến trực tiếp cho chủ đầu tư và đơn vị thi công về các biện pháp an toàn trong thi công, bảo vệ môi trường, tiến độ triển khai thực hiện các dự án …; tham gia Hội đồng tuyển chọn đề nghị bổ nhiệm mới và bổ nhiệm lại Thẩm phán Tòa án nhân dân và Kiểm sát viên Viện kiểm sát nhân dân cấp tỉnh, huyện được UBMTTQVN tỉnh duy trì và thực hiện tốt; công tác tiếp dân, xử lý đơn thư khiếu nại, tố cáo của công dân được UBMTTQVN các cấp quan tâm, chú trọng đạt được nhiều kết quả tích cực. Trong nhiệm kỳ, UBMTTQVN tỉnh đã tiếp hơn 250 lượt công dân, tiếp nhận hơn 1.525 đơn thư có nội dung khiếu nại, tố cáo, kiến nghị, phản ánh của công dân liên quan trên nhiều lĩnh vực. Ngoài việc xem xét, nghiên cứu, xử lý và chuyển đến các cơ quan có thẩm quyền giải quyết, Mặt trận các cấp còn tích cực tuyên truyền, giải thích cho nhân dân hiểu rõ các quy định của pháp luật liên quan. Các ý kiến phản hồi từ các cơ quan liên quan đều được UBMTTQ các cấp thông báo kịp thời cho người khiếu nại, tố cáo.
Chủ tịch UBMTTQVN tỉnh Huỳnh Văn Tới báo cáo tại kỳ họp thứ 18 HĐND tỉnh về kết quả tham gia xây dựng chính quyền của UBMTTQVN các cấp trong nhiệm kỳ 2011-2016 Thực hiện Quy chế phối hợp giữa UBMTTQVN tỉnh với Đoàn đại biểu Quốc hội, Hội đồng nhân dân, Ủy ban nhân dân tỉnh, giữa Viện Kiểm sát nhân dân tỉnh và UBMTTQ tỉnh, hàng năm, UBMTTQVN tỉnh đều phối hợp với các cơ quan Nhà nước liên quan để tiến hành sơ kết, kiểm điểm, đánh giá, rút kinh nghiệm và đề ra những giải pháp nhằm thực hiện tốt công tác này. Mặt trận tổ quốc đã phối hợp chặt chẽ với Đoàn ĐBQH, Thường trực HĐND và chính quyền cùng cấp xây dựng kế hoạch tiếp xúc cử tri trước và sau kỳ họp, thông qua hoạt động TXCT đã thực hiện tốt công tác tuyên truyền, tổng hợp ý kiến, kiến nghị của cử tri gửi các cơ quan chức năng giải quyết theo quy định của pháp luật. Nhiều ý kiến, kiến nghị của cử tri có tính khả thi được các cơ quan Nhà nước xem xét, giải quyết phù hợp với nguyện vọng của nhân dân và tình hình thực tiễn địa phương.
Thông qua hoạt động giám sát và phản biện xã hội đã góp phần nâng cao vai trò của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam trong việc xây dựng, tập hợp khối đại đoàn kết dân tộc, phát huy quyền làm chủ của nhân dân, nâng cao năng lực, sức chiến đấu của Đảng, xây dựng nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa của nhân dân, do nhân dân, vì nhân dân.
Tuy nhiên, trong thời gian qua công tác xây dựng chính quyền của UBMTTQVN các cấp cũng còn một số khó khăn, hạn chế nhất định như: thành viên Ban giám sát đầu tư cộng đồng là người trực tiếp của địa phương trình độ chuyên môn, năng lực giám sát còn hạn chế, kinh phí có hạn…; việc phát huy quyền làm chủ của nhân dân, động viên nhân dân tham gia xây dựng chính quyền của MTTQ ở một số nơi còn yếu, chưa thường xuyên và thiếu sự chủ động, nhiều nơi, nhiều lúc còn mang tính hình thức, chưa thể hiện rõ vai trò tham gia giám sát, phản biện xã hội; công tác giám sát và phản biện xã hội còn thiếu về kinh nghiệm, năng lực phản biện còn yếu, hiệu quả chưa cao, lực lượng, kiến thức của cán bộ Mặt trận còn mỏng. Công tác phối hợp giữa các cơ quan chức năng với Mặt trận tổ quốc có lúc, có nơi còn chưa được quan tâm đúng mức, các ý kiến, kiến nghị của MTTQ nhiều địa phương còn xem nhẹ chưa giải quyết thấu tình, đạt lý…
Nhìn chung, qua đánh giá công tác Mặt trận Tổ quốc tham gia xây dựng chính quyền các cấp trong thời gian qua đã đạt hiệu quả thiết thực góp phần xây dựng chính quyền trong sạch vững mạnh, thực sự là của dân, do dân và vì đân. Trong quá trình thực hiện nhiệm vụ, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam các cấp đã tranh thủ được sự lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy Đảng các cấp tạo sự thống nhất trong hành động giữa Mặt trận, các tổ chức đoàn thể và chính quyền các cấp trong việc thực hiện quy chế phối hợp công tác giữa Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam với HĐND, UBND các cấp và giữa Mặt trận, các đoàn thể với các ban ngành của Nhà nước đã tạo cơ chế trách nhiệm tương đối rõ ràng, thuận lợi, góp phần hoàn thành nhiệm vụ chung trong công tác xây dựng, giám sát, bảo vệ chính quyền. Những kết quả đạt được, những hạn chế và kinh nghiệm trong nhiệm kỳ 2011-2016 đã được UBMTTQVN tỉnh xác định sẽ phát huy và khắc phục trong nhiệm kỳ 2016-2021 sắp tới.
Xuân Huyên