Các chính sách được triển khai phù hợp với tâm tư nguyện vọng của bà con, góp phần cải thiện và nâng cao đời sống vật chất và tinh thần cho đồng bào DTTS ở các ấp, xã thuộc vùng dân tộc thỉểu số và miền núi, xã vùng sâu, vùng xa và người dân trong vùng hưởng lợi. Qua việc triển khai thực hiện các chính sách dân tộc đã góp phần làm thay đổi rõ nét bộ mặt nông thôn vùng dân tộc thiểu số và miền núi (100% các xã có đường ô tô được cứng hóa đảm bảo đi thông suốt quanh năm, 100% xã có điện lưới quốc gia phủ đến trung tâm xã và các khu vực có đông dân cư tập trung, vùng DTTS, 100% xã có trạm y tế đạt chuẩn, trường học được xây dựng kiên cố), Bên cạnh đó, chính sách hỗ trợ chi phí học tập cho sinh viên DTTS đã góp phần giảm bớt khó khăn đối với sinh viên người DTTS. Đầu giai đoạn 2011 - 2015, tỉnh Đồng Nai có 70 ấp đặc biệt khó khăn (ĐBKK) thuộc xã khu vực II và 06 xã ĐBKK thuộc xã khu vực III, đến năm 2013 chỉ còn 02 ấp ĐBKK thuộc xã khu vực I.
Công tác tuyên truyền các chủ trương của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước trong vùng đồng bào DTTS ngày càng sâu rộng. Việc nâng cao vai trò, vị trí của già làng, trưởng ấp, người có uy tín trong vùng đồng bào các DTTS được quan tâm; tình hình an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội, khối đại đoàn kết các dân tộc luôn được giữ vững. Đồng bào các dân tộc luôn tin tưởng vào đường lối đổi mới của Đảng và Nhà nước.
Giá trị văn hóa của các dân tộc luôn được quan tâm bảo tồn và phát huy (khôi phục và tổ chức các lễ hội truyền thống, tổ chức hội thi thể thao các DTTS trên địa bàn tỉnh,…)
Nhờ sự đầu tư của Nhà nước và sự cố gắng tích cực của chính quyền các cấp trong tỉnh, đời sống của đồng bào DTTS được cải thiện rõ nét, đã góp phần đẩy nhanh quá trình giảm nghèo của tỉnh, từng bước thu hẹp khoảng cách giữa hộ giàu và nghèo, trình độ phát triển giữa dân cư vùng sâu, vùng xa với dân cư thành thị, giữa các dân tộc trên địa bàn tỉnh.
Qua đánh giá kết quả đạt được, công tác triển khai chính sách dân tộc trên địa bàn tỉnh trong giai đoạn vừa qua cũng gặp một số khó khăn, hạn chế như: Mục tiêu của chính sách thường đặt ra lớn nhưng lại thực hiện trong thời gian ngắn, định mức đầu tư thấp, không phù hợp với tình hình hiện nay nên việc triển khai thực hiện đạt hiệu quả chưa cao (chính sách hỗ trợ trực tiếp cho người dân thuộc hộ nghèo ở vùng khó khăn theo Quyết định số 102/2009/QĐ-TTg, chính sách cho vay vốn phất triển sản xuất đối với hộ DTTS nghèo đặc biệt khó khăn giai đoạn 2012 - 2015 theo Quyết định số 54/2012/QĐ-TTg, ...); văn bản hướng dẫn triển khai thực hiện một số chính sách chưa kịp thời; một bộ phận hộ nghèo DTTS chưa chủ động, tự giác nỗ lực phấn đấu vươn lên thoát nghèo. Các biện pháp tác động phát triên kinh tế, nâng cao thu nhập cho hộ nghèo DTTS chưa thật sự bền vững, việc giải quyết việc làm cho lao động hộ nghèo DTTS còn hạn chế. Đội ngũ cán bộ làm công tác dân tộc tại cấp xã thường bị thay đổi, nhiều nơi bố trí cán bộ kiêm nhiệm nên gặp nhiều khó khăn trong việc triển khai thực hiện các chính sách, giải pháp hỗ trợ hộ nghèo; nhiều địa phương không còn quỹ đất sản xuất nên việc thực hiện chính sách hỗ trợ đất sản xuất đối với hộ đồng bào DTTS nghèo gặp nhiều khó khăn.
Nguyên nhân: Do trình độ văn hóa, nhận thức của đồng bào dân tộc còn thấp nên việc đào tạo dạy nghề, giới thiệu việc làm, chuyển đổi cây trồng vật nuôi, khả năng ứng dụng khoa học công nghệ mới vào sản xuất còn khó khăn; Việc xây đựng, ban hành văn bản hướng dẫn thực hiện chính sách của Trung ương còn chậm nên ảnh hưởng đến quá trình tổ chức triển khai thực hiện tại địa phương; Việc thu hút các nguồn lực đầu tư, hỗ trợ cho vùng DTTS còn hạn chế.
Để thực hiện tốt hơn nữa về chính sách dân tộc trên địa bàn tỉnh trong thời gian tới, cần quan tâm công tác xây dựng kế hoạch, chương trình biện pháp cụ thể nhằm thực hiện có hiệu quả các chính sách đối với đồng bào DTTS. Chú trọng chỉ đạo các ngành, các cấp phổi hợp chặt chẽ trong 4 mặt công tác: Dân tộc, tôn giáo, kinh tế - xã hội và an ninh - chính trị; trong đó quan tâm phát triển kinh tế - xã hội gắn liền với ổn định chính trị làm trọng tâm để giải quyết những vấn đề nhạy cảm trong vùng đồng bào DTTS. Quản lý tốt các hoạt động văn hóa, tín ngưỡng, tôn giáo trong vùng đồng bào DTTS, động viên đồng bào DTTS tích cực tham gia các hoạt dộng văn hóa - xã hội; giữ gìn và phát huy các giá trị văn hóa, phong tục tập quán tốt đẹp, hạn chế, loại bỏ những tập tục mê tín dị đoan, những sinh hoạt tín ngưỡng, văn hóa trái với quy định của pháp luật. Đầu tư phát triển giáo dục, đào tạo cho vùng đồng bào DTTS, tạo điều kiện thuận lợi để con em đồng bào DTTS tham gia học tập văn hóa, nâng cao trình độ dân trí. Quan tâm công tác đào tạo, bồi dưỡng lý luận chính trị, kiến thức quản lý Nhà nước đối với cán bộ, công chức là đồng bào DTTS, quan tâm công tác phát triển đảng viên, đoàn viên, hội viên là người DTTS; coi trọng việc quán triệt, phổ biến rộng rãi trong cán bộ, đảng viên và đồng bào DTTS các chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước về công tác Dân tộc và các chính sách dân tộc. Huy động mọi nguồn lực và sử dụng có hiệu quả các nguồn vốn đầu tư cho vùng đồng bào DTTS. Thường xuyên kiểm tra, đôn đốc việc thực hiện các chính sách, chương trình, dự án của nhà nước theo phương châm công khai, dân chủ, kỷ cương. Tuyên truyền, vận động quần chúng tham gia thực hiện các chính sách dân tộc băng nhiều hình thức, biện pháp phù hợp với điều kiện thực tế của vùng đồng bào. Thường xuyên đi sâu tìm hiểu những tâm tư, nguyện vọng của đồng bào, vận động đồng bào đấu tranh chống lại những luận điệu xuyên tạc của các thế lực thù địch, bảo đảm an ninh, quốc phòng, trật tự an toàn xã hội.
Thu Hương